Zito
José Ely de Miranda, máis coñecido como Zito, nado en Roseira, São Paulo, o 8 de agosto de 1932 e finado en Santos o 14 de xuño de 2015, foi un futbolista brasileiro que xogaba como centrocampista. Considerado un dos maiores ídolos da historia do Santos FC, militou durante 15 anos no club, e é o terceiro futbolista con máis partidos da súa historia (733), superado só polos seus compañeiros Pelé e Pepe. Conquistou co Santos un total de 22 títulos oficiais, moitos deles como capitán. Foi 52 veces internacional coa selección brasileira, coa que gañou dúas Copas do Mundo (Suecia 1958 e Chile 1962).
| Zito | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Información persoal | |||
| Nome | José Ely de Miranda | ||
| Nacemento | 8 de agosto de 1932 | ||
| Lugar de nacemento | Roseira | ||
| Falecemento | 14 de xuño de 2015 | ||
| Lugar de falecemento | Santos | ||
| Altura | 1,79 m. | ||
| Posición | Centrocampista | ||
| Carreira xuvenil | |||
| Roseira | |||
| Estudantes de Pinda | |||
| São Paulo de Pindamonhangaba | |||
| Carreira sénior | |||
| Anos | Equipos | Aprs | (Gls) |
| 1948–1952 | Taubaté | 117 | (41) |
| 1952–1967 | Santos | 727 | (57) |
| Selección nacional | |||
| 1955–1966 | Brasil | 52 | (3) |
| Na rede | |||
   | |||
|
Partidos e goles só en liga doméstica. [ editar datos en Wikidata ] | |||
Traxectoria editar
Inicios editar
Nacido no municipio paulista de Roseira, pretendía inicialmente ser mestre de escola, e asistiu ás escolas técnicas da súa vila natal, antes de decantarse pola carreira de futbolista.[1]
Comezou a xogar ao fútbol en clubs modestos como o Roseira, o Estudantes de Pinda ou o São Paulo de Pindamonhangaba, pasando logo polo Taubaté, antes de fichar en 1952 polo Santos.[2][3]
Santos editar
Debutou co Peixe o 29 de xuño de 1952, nunha vitoria por 3-1 contra o Madureira nun partido amigable.[4] Gañou rapidamente a titularidade e militou no club durante os seguintes 15 anos, acumulando 733 partidos e marcando 57 goles. Foi o capitán do chamado equipo dos Santásticos, que gañou numerosos títulos nas décadas de 1950 e 1960, con xogadores como Pelé, Pepe e outras estrelas brasileiras.[5] Entre os seus triunfos cóntanse cinco Campionatos Brasileiros consecutivos, nove Campionatos Paulistas, dúas Copas Libertadores e dúas Copas Intercontinentais.
Era alcumado Gerente polos medios brasileiros, debido a que axudaba ao adestrador Lula nas labores técnicas.[6] Na Copa Intercontinental de 1963 foi titular no partido de ida pero perdeu por lesión tanto o encontro de volta como o de desempate. Aínda así, actuou como asistente de Lula nos dous partidos, nos que o seu equipo gañou o segundo título intercontinental consecutivo.[6]
Xogou o seu último partido o 7 de novembro de 1967, unha vitoria por 5-0 contra un combinado de xogadores do Ferroviário e do Fortaleza no estadio Presidente Vargas de Fortaleza.[4]
Selección brasileira editar
Disputou 52 partidos coa selección brasileira, coa que marcou tres goles. Acompañado habitualmente no centro do campo por Didi, formou parte do equipo que gañou o Mundial de 1958 en Suecia. Comezou o torneo como suplente e rematouno como titular indiscutible, formando xunto a Didi o centro do campo na vitoria final sobre a selección anfitrioa.[7]
Catro anos despois, no Mundial de 1962 en Chile, o seleccionador Aymoré Moreira apostou pola mesma parella de medios, disputando estes como titulares tódolos encontros. Na final contra Checoslovaquia no Estadio Nacional, con Pelé ausente por lesión e co marcador sinalando un empate a un gol, Zito finalizou de cabeza un centro de Amarildo e bateu ao gardameta Viliam Schrojf, poñendo ao Brasil por diante pouco antes de que Vavá culminase a remontada.[8] Foi incluído no Equipo Ideal do Torneo.[5]
Trala retirada editar
Tras colgar as botas foi vicepresidente do Santos entre 1978 e 1982, e máis tarde foi nomeado director de fútbol polo presidente Milton Teixeira. Dende o ano 2000 traballou na canteira do club, contribuíndo ao descubrimento de novos talentos como os de Robinho, Diego, Neymar ou Gabigol.[9][5]
Morte editar
Nos seus últimos anos padeceu Alzheimer.[10] En 2014 sufriu un derramo cerebral e o 14 de xuño de 2015 faleceu aos 82 anos en Santos, deixando a Pelé, Pepe e Zagallo como os tres últimos brasileiros sobreviventes da final do Mundial de 1958.[5][11]
Estilo de xogo editar
Centrocampista forte e con dotes de mando, era coñecido sobre todo polo seu liderado no campo. Adoitaba ter un papel secundario como medio lateral, servindo de enlace entre a defensa e o ataque. Intelixente e moi organizado, destacaba pola súa capacidade para recuperar a posesión e marcar o ritmo no medio do campo mediante os seus movementos e pases precisos. Aínda que se manexaba ben co balón, prefería xogalo a outros centrocampistas máis creativos e hábiles antes que levalo el mesmo cara a adiante. Aínda así, era capaz de comezar xogadas de ataque despois de roubar o balón, distribuíndo rapidamente o balón cara a adiante con pases sinxelos, pero ordenados e eficientes.[1][12][11]
Palmarés editar
- Santos
- Campionato Brasileiro (5): 1961, 1962, 1963, 1964, 1965.
- Campionato Paulista (9): 1955, 1956, 1958, 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1967.
- Torneo Río - São Paulo (4): 1959, 1963, 1964, 1966.
- Copa Libertadores (2): 1962, 1963.
- Copa Intercontinental (2): 1962, 1963.
- Selección brasileira
- Copa do Mundo (2): 1958, 1962.
Notas editar
- ↑ 1,0 1,1 Glanville, Brian (15 de xuño de 2015). "Zito obituary". The Guardian (en inglés). Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ Cosin, Alberto (17 de abril de 2015). "José Ely de Miranda, ‘Zito’: el gerente de Valle del Paraíba" (en portugués). Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ "Zito - Que fim levou?" (en portugués). Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ 4,0 4,1 "A história do maior capitão do Santos FC" (en portugués). 15 de xuño de 2015. Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 "Zito: Two-time Brazilian World Cup-winning midfielder dies at 82". BBC (en inglés). 15 de xuño de 2015. Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ 6,0 6,1 Paulino, Wladmir (15 de xuño de 2015). "'Gerente', Zito deu broncas em Pelé e ria com apelido de 'chulé'" (en portugués). Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ Freire, Marcelo (29 de xuño de 2008). "Após 50 anos, Zito derruba lenda sobre jogadores e Feola" (en portugués). Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ "Brazil flying high with 'Little Bird' Garrincha". FIFA (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 6 de abril de 2015. Consultado o 7 de setembro de 2022. Arquivado 13 de xullo de 2015 en Wayback Machine.
- ↑ "Além de história e títulos, Zito moldou quatro gerações de ídolos do Santos" (en portugués). 15 de xuño de 2015. Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ "Morre Zito, um dos maiores jogadores da história do futebol brasileiro" (en portugués). 14 de xuño de 2015. Arquivado dende o orixinal o 07 de setembro de 2022. Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ 11,0 11,1 "Zito, leader of Brazil’s World Cup-winning teams in 1958 and 1962, dies at 82" (en inglés). Consultado o 7 de setembro de 2022.
- ↑ "Zito: Commanding midfielder who helped to guide Brazil to consecutive World Cup triumphs" (en inglés). 5 de agosto de 2015. Consultado o 7 de setembro de 2022.
Véxase tamén editar
Ligazóns externas editar
- Biografía de Zito no Museu do Futebol (en portugués).