Rábade

Rábade
Localización
	43°06′43″N 7°37′07″O / 43.111944444444, -7.6186111111111Coordenadas: 43°06′43″N 7°37′07″O / 43.111944444444, -7.6186111111111
Estado	España
Comunidade autónoma	Galicia
Provincia	Provincia de Lugo
Capital	Rábade
Poboación
Poboación	1.503 (2023) (300,6 hab./km²)
Xeografía
Superficie	5 km²
Altitude	400 m
Comparte fronteira con	Begonte ; Outeiro de Rei
Creación	1925
Organización política
• Alcalde	Francisco Xosé Fernández Montes
	Eleccións municipais en Rábade
Identificador descritivo
Código postal	27370
Fuso horario	UTC+01:00
Código INE	27056
Páxina web	rabade.org

Rábade é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca de Lugo. Segundo o IGE en 2014 tiña 1604 habitantes (1668 no 2006, 1668 no 2005, 1630 no 2004, 1626 no 2003).

Onomástica editar

O topónimo Rábade podería ter orixe no termo hispano-árabe rabaḍ, co significado de "barrio, suburbio", que deu tamén o termo arrabalde.^[1] O xentilicio é «rabadés/esa» ou «rabadense».^[2]

Demografía editar

Censo total ²⁰¹⁴	1604 habitantes
Menores de 15 anos	171 (10,66 %)
Entre 15 e 64 anos	998 (62,22 %)
Maiores de 65 anos	435 (27,12 %)

Xeografía editar

O concello de Rábade está integrado na comarca de Lugo, no cuadrante nordés de Galicia. Situado a 13,5 km de Lugo, o concello limita cos de Begonte polo norte e oeste, e Outeiro de Rei polo leste e sur.

A súa reducida extensión territorial, de 5,2 km², correspóndese con tan só un 0,41 % da comarca, sendo o segundo concello máis pequeno de Galicia^[3]. Ten unha alta densidade de poboación. Está constituído por unha única parroquia e entidade de poboación, a vila de Rábade. Rábade experimentou unha progresiva transformación orientada a converterse nun importante centro de comunicacións e núcleo de servizos, sendo especialmente importante o seu crecemento nas décadas de 1970 e 1980.

Se ben o Nomenclátor de Galicia só recolle o núcleo da vila de Rábade, a parroquia abrangue tamén os lugares do Campo, A Ponte, Regabaixo, Tras do Regueiro e Vilardeseo.^[4]

Historia editar

Rábade figura nos itinerarios medievais, concretamente nos traxectos que unían Vilalba e Rábade, por un lado, e Rábade e Parga por outro, na vía romana entre Betanzos e Lugo. Na idade media está datada a ponte antiga de Rábade, concretamente nos séculos XIII-XIV, e sobre esta ponte estableceuse a portaxe ou pago por dereito de paso.

Trala División territorial de España en 1833 Rábade integrouse primeiro no concello de Outeiro de Rei en 1835, e posteriormente no de Begonte, logo da reforma de 1840. En 1925 Rábade converteuse en concello independente ó segregarse de Begonte.

En 1875 inaugurouse o tramo Lugo–A Coruña da liña Palencia-A Coruña, con estación en Rábade, aínda en servizo actualmente. A vila está tamén atravesada pola estrada N-VI, e en paralelo a ela pasa a autovía A-6.