Praza da Peregrina

praza en Pontevedra

A Praza da Peregrina é unha praza do século XVIII situada no centro da cidade de Pontevedra, no límite do centro histórico.

Praza da Peregrina
Praza da Peregrina e estatua do Papagaio Ravachol
Tipoloxíapraza
Dimensións
Lonxitude42 m
Largura28 m
Área1000 m2
Localización
LocalidadePontevedra
Código postal36001
Construción
Comezoséculo XVIII

Orixe do nome

editar

A praza debe o seu nome á igrexa barroca-neoclásica da Virxe Peregrina, situada no lado oriental da praza.[1]

Historia

editar

No pequeno outeiro no que agora se levanta a Igrexa da Virxe Peregrina, desde 1180 había un rollo que indicaba o dominio xurisdicional dos arcebispos de Santiago de Compostela. Esta columna foi utilizada como picota e desapareceu cando se construíu a igrexa. Neste mesmo espazo e xunto ás murallas de Pontevedra, construíuse no século XV un conxunto de casas para mulleres públicas.[2] A praza da Peregrina atópase no medio da vía XIX do Itinerario Antonino[1] e aparece como tal a finais do século XVIII coa construción da igrexa da Virxe Peregrina, como unha especie de explanada periférica situada fóra do recinto amurallado, xunto ao Camiño Portugués e a porta e torre de Trabancas.[1][3] Ao redor de 1793 construíuse o atrio da igrexa da Virxe Peregrina.[4]

Tras a derriba da Porta de Trabancas das murallas de Pontevedra en 1852, construíuse a antiga casa da Confraría da Virxe Peregrina en 1854.[5] A porta de Trabancas estaba situada entre esta casa e a que lindaba con ela polo oeste, que pertencía ao presidente do Consello de Ministros, Manuel Portela Valladares. Na casa contigua ao leste viviu Casto Sampedro, presidente da Sociedade Arqueolóxica de Pontevedra e primeiro director do Museo de Pontevedra.[6]

En 1880 transformouse o atrio da igrexa para abrir o espazo, rematado cunha ampla escaleira de acceso frontal que substituíu a fonte orixinal.[7] En 1913, o Papagaio Ravachol, que vivía desde 1891 na farmacia de Don Perfecto Feijoo, nunha casa que xa non existe no extremo suroeste da praza, morreu.[8]

En 1931, a praza pasou a chamarse Praza da Liberdade. En 1953, o arquitecto e restaurador Francisco Pons Sorolla recuperou o deseño orixinal da fonte.[1][4] A principios de 1955, recuperouse a configuración orixinal do atrio da igrexa, grazas ao proxecto de Pons Sorolla, que substituíu a escaleira principal por unha balaustrada de pedra, interrompida por unha fonte terminada en arco. En 1956, engadiuse a este arco da fonte que pecha o atrio unha estatua de granito de Teucro partindo as fauces do león de Nemea cunha cruz detrás.[7][9]

En xuño de 1983, prohibiuse o acceso de vehículos pesados á praza debido ao desgaste dos cimentos da Igrexa da Virxe Peregrina.[10]

A praza fíxose peonil e pechouse completamente ao tráfico en agosto de 2001.[11][12]

O 23 de febreiro de 2006 inaugurouse no extremo suroeste da praza unha escultura dedicada ao papagaio Ravachol, obra do escultor José Luis Penado.[13]

Descrición

editar

A praza ten forma triangular irregular e nela conflúen as rúas Michelena, Oliva, Peregrina, Benito Corbal e Antonio Odriozola, así como a pequena rúa González Zúñiga, detrás da igrexa da Virxe Peregrina. É o punto neurálxico da cidade e por ela discorre o Camiño Portugués.[1] [14]

A praza está empedrada e é peonil, como o resto do centro histórico da cidade. Tras a remodelación de 2001 converteuse nun espazo completamente aberto.[15]

A praza está dominada no lado leste polo atrio da Igrexa da Virxe Peregrina, que conecta a igrexa coa praza por medio de varios tramos de escaleiras e está rodeada nos laterais por pequenos muros con balaustradas e, na fronte, por unha fonte de pedra coroada pola estatua de Teucro, o mítico fundador de Pontevedra. Durante moitos anos, o atrio foi un dos principais escenarios dos actos sociais da cidade.[16]

No extremo occidental da praza, na intersección do inicio da rúa Michelena, atópase unha estatua do papagaio Ravachol, no soar da farmacia onde viviu o papagaio ata 1913, propiedade do farmacéutico Perfecto Feijoo.[13]

Edificios destacados

editar

No lado oriental da praza atópase a igrexa da Virxe Peregrina. É o símbolo da cidade pola súa singularidade, ao ser a única igrexa española de forma circular con planta en forma de vieira, símbolo dos peregrinos. A igrexa da Virxe Peregrina, patroa da provincia de Pontevedra e do Camiño Portugués, foi construída no século XVIII en estilo barroco e neoclásico. Na súa fachada circular aparecen as imaxes da Virxe María, San Xosé e Santiago, vestidos de peregrinos. No interior, hai unha imaxe da Virxe do século XIX.[3]

No lado norte da praza atópase a antiga Casa da Confraría da Virxe Peregrina, que data de 1854.[17] É un edificio con decoración modernista do arquitecto Antonio López Hernández, dun só corpo e tres plantas. Destacan as súas galerías e balcóns, entre os que se atopan dous das galerías de ferro fundido máis antigas da cidade. A decoración exterior das fachadas é de morteiro de cemento, tanto na cuberta, que ten un peitoril con floróns, como nos marcos das fiestras e os balcóns. Na fachada, as esquinas superiores das ventás e os antepeitos están decoradas con vástagos de estilo modernista, ornamentación que se repite na esquina oeste do edificio.[6] No interior da casa, na planta baixa, consérvase un tramo completo da muralla de Pontevedra, cunha altura media de máis de dous metros.[18]

Galería

editar
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 "El punto neurálgico de la ciudad". Pontevedra Viva (en castelán). 30 de xuño de 2017. 
  2. "Las tertulias de la Peregrina". Pontevedra Viva (en castelán). 7 de xullo de 2017. 
  3. 3,0 3,1 "El Santuario da Virxe Peregrina se construyó a partir de 1778". Diario de Pontevedra (en castelán). 9 de agosto de 2021. 
  4. 4,0 4,1 "Las reformas que precisa la Peregrina superan los 500.000 euros". Diario de Pontevedra. 12 de xullo de 2022. 
  5. "1852-2012: Del derribo de la muralla a su recuperación". La Voz de Galicia (en castelán). 30 de decembro de 2012. 
  6. 6,0 6,1 Fontoira Surís, Rafael, 2009, Pontevedra Monumental, Pontevedra, Diputación de Pontevedra, p. 443.
  7. 7,0 7,1 "Una concha de vieira que lleva dos siglos guiando a los peregrinos". El Mundo (en castelán). 23 de decembro de 2011. 
  8. "La botica de Don Perfecto Feijoo vuelve a la Peregrina". La Voz de Galicia (en castelán). 10 de marzo de 2011. 
  9. "El delicioso núcleo histórico de Pontevedra". La Vanguardia (en castelán). 12 de xullo de 2021. 
  10. "Prohibido el tráfico pesado de camiones por la Peregrina". La Voz de Galicia (en castelán). 22 de xuño de 2017. 
  11. "La peatonalización de la Peregrina y de Michelena se hará efectiva en una semana". La Voz de Galicia (en castelán). 26 de xullo de 2001. 
  12. "A Peregrina y Michelena empiezan a mudar la piel". La Voz de Galicia (en castelán). 27 de xullo de 2016. 
  13. 13,0 13,1 "Rompen la escultura del loro Ravachol en A Peregrina". La Voz de Galicia (en castelán). 9 de decembro de 2018. 
  14. "Pontevedra a través de ocho plazas y la senda de un río". La Vanguardia (en castelán). 14 de maio de 2022. 
  15. "La restricción del tráfico por el centro supondrá la peatonalización de Michelena". La Voz de Galicia (en castelán). 20 de xullo de 2001. 
  16. "«El atrio de la Peregrina es como el gran recibidor de la ciudad»". La Voz de Galicia (en castelán). 28 de xuño de 2008. 
  17. Fontoira Surís 2009, p. 528
  18. "Pontevedra redescubre su muralla". La Voz de Galicia (en castelán). 2 de marzo de 2002. 

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar
  • Aganzo, Carlos (2010). Pontevedra. Ciudades con encanto (en castelán). Madrid: El País-Aguilar. p. 38-39. ISBN 8403509340.
  • Fontoira Surís, Rafael (2009). Pontevedra monumental. Pontevedra: Deputación de Pontevedra. p. 443; 528. ISBN 8484573273.
  • Nieto González, Remigio (1980). Guía monumental ilustrada de Pontevedra (en castelán). Pontevedra: Asociación de Comerciantes de la Calle Manuel Quiroga. p. 14.
  • Riveiro Tobío, Elvira (2008). Descubrir Pontevedra (en castelán). Pontevedra: Edicións do Cumio. p. 31-32. ISBN 8482890859.

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar
  • [1] na web Turismo de Galicia