Ludwik Lejzer Zamenhof

Ludwik Lejzer Zamenhof
	;
Nome orixinal	(yi) לײזער לוי זאַמענהאָף
Biografía
Nacemento	(ru) Лейзеръ Заменговъ ; 15 de decembro de 1859 ; Białystok (Imperio Ruso)
Morte	14 de abril de 1917 (57 anos); Varsovia
Lugar de sepultura	cemitério judeu de Varsóvia (pt) 52°14′43″N 20°58′34″L / 52.24525, 20.976081; grave of L. L. Zamenhof (en)
Datos persoais
Residencia	Varsovia (1897–1917); Hrodna (1893–1897); Varsovia (1890–1893); Kherson (pt) (1889–1890); Varsovia (1886–1889); Viena (1886–1886); Płock (pt) (1885–1886); Varsovia (1885–1885); Veisiejai (en) (1885–1885); Varsovia (1881–1885); Moscova (1879–1881); Varsovia (1873–1879); Białystok (1859–1873)
País de nacionalidade	Imperio Ruso
Relixión	Homaranismo (pt)
Educación	Medical faculty of Moscow University (en) ; Imperial University of Warsaw (en)
Actividade
Campo de traballo	Esperanto, Oftalmoloxía e Esperantoloxía
Ocupación	lingüista , esperantista , médico , médico escritor , tradutor da Biblia , tradutor , inventor , poeta , oftalmólogo , esperantólogo (pt)
Membro de	Lingva Komitato (pt)
Movemento	Movimento esperantp e Sionismo
Pseudónimo literario	Doktoro Esperanto ; Homo sum ; Amiko ; Anna R. ; Gamzefon ; Unuel ; Hemza
Lingua	Esperanto, lingua rusa, lingua polaca, lingua alemá, lingua latina, lingua hebrea, lingua francesa, lingua grega, lingua inglesa, Lingua yiddish e Volapük
Celebración	Oomoto (pt)
Participou en
24 de agosto de 1913	Congreso Universal de Esperanto de 1913
11 de agosto de 1912	Congreso Universal de Esperanto de 1912
21 de agosto de 1911	Congreso Universal de Esperanto de 1911
14 de agosto de 1910	Congreso Universal de Esperanto de 1910
5 de setembro de 1909	Congreso Universal de Esperanto de 1909
16 de agosto de 1908	Congreso Universal de Esperanto de 1908
12 de agosto de 1907	Congreso Universal de Esperanto de 1907
28 de agosto de 1906	Congreso Universal de Esperanto de 1906
5 de agosto de 1905	Congreso Universal de Esperanto de 1905
Obra
	Obras destacables (1887) Unua Libro (pt) ; (1887) esperanto; (1887) Ho, mia kor' (pt) ; (1888) Dua Libro (en) ; (1905) Fundamento de Esperanto (pt) ; (1906) homaranismo (pt) ;
Familia
Familia	Família Zamenhof (pt)
Cónxuxe	Klara Zamenhof (pt) (1887–valor descoñecido)
Fillos	Lidia Zamenhof, Adam Zamenhof (pt) , Zofia Zamenhof (pt)
Pais	Markus Zamenhof (pt) e Rozalia Zamenhof (pt)
Irmáns	Ida Zamenhof (pt) , Fejgla Zamenhof (en) , Mina Zamenhof (en) , Aleksander Zamenhof (pt) , Henryk Zamenhof (pt) , Leon Zamenhof (pt) , Felix Zamenhof (pt) , Hersz Zamenhof (pt) , Aŭgusta Hermelin (en) e Sora Dwora Zamenhof (pt)
Parentes	Fabian Zamenhof (en) (curmán entregue); Lejzer Zamenhof (en) (curmán entregue)
	Premios (1909) Comendador da Orde de Sabela a Católica; (1905) Cabaleiro da Lexión de Honra; Presidente Honorário da Associação Universal de Esperanto (pt) ;
	Sinatura
	Voz: Ludwik Lejzer Zamenhof (esperanto)

Ludwik Lejzer Zamenhof (polaco: Ludwik Łazarz Zamenhof, esperanto: Ludoviko Lazaro Zamenhof), nado en Białystok o 15 de decembro de 1859 e finado en Varsovia o 14 de abril do 1917, foi un oftalmólogo polaco, creador da lingua internacional esperanto.

Traxectoria editar

Zamenhof nunha moeda esperantista de 25 steloj (1965)

Zamenhof naceu e criouse na cidade de Białystok, que naquela época formaba parte do Imperio Ruso mais na actualidade pertence a Polonia. Zamenhof formaba parte da comunidade xudía, que a finais do século XIX constituía o 66 % da poboación da cidade, xunto cun 18 % de polacos, un 8 % de rusos non xudeus, un 6 de alemáns e un 2 % de bielorrusos. Nela falábanse moitas linguas, polo que había dificultades para a comprensión entre as diversas culturas. Isto motivouno para buscar unha solución ao problema, e co paso dos anos foi desenvolvendo o esperanto nun proceso longo e laborioso.

Os seus tres fillos foron asasinados polos nazis durante o Holocausto.

Desenvolvemento do esperanto editar

O seu empeño por acadar unha lingua franca mundial continuou malia que no ano 1879 aparecera o volapük, resultado do traballo doutra persoa, Johann Martin Scleyer, nun proxecto de crear unha linguaxe internacional. Zamenhof aprendeu o volapük, mais os defectos desta lingua motivárono mesmo máis para proseguir cos seus planos.

Finalmente, no ano 1887 e coa axuda económica de seu cuñado, logrou publicar un libriño no que expuña os principios da "lingua internacional", co pseudónimo de Doktoro Esperanto ('Doutor Esperanzado'), palabra que acabou por converterse no nome da súa creación.

Poliglotismo editar

Maila que a súa formación profesional estaba afastada do campo da lingüística, dado que se formou e traballou coma médico oftalmólogo, contaba cun talento natural para a aprendizaxe de linguas; os seus idiomas natais eran o ruso, o polaco e o yiddish, aínda que tamén falaba con fluidez o alemán. Posteriormente aprendeu latín, hebreo, francés, grego e inglés, así coma nocións básicas de castelán e italiano. Maila todo, sempre considerou o ruso coma a súa lingua materna.

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar

Biografía de Zamenhof Arquivado 12 de febreiro de 2018 en Wayback Machine., na páxina da Federación Española de Esperanto.
Zamenhof, L. L. (Ludwik Lejzer) (1888). Lingvo internacia. Antaŭparolo kaj plena lernolibro, en Proxecto Gutenberg.
"El hombre que desafió a Babel", libro de René Centassi e Henri Masson.
Novela biográfica "Doctor Esperanto" de Maria Ziółkowske en pdf.