Glutamato deshidroxenase
A glutamato deshidroxenase (GLDH, GDH) é un encima presente tanto en procariotas coma en mitocondrias de eucariotas que cataliza a reacción de oxidación do glutamato a α-cetoglutarato (tamén chamado 2-oxoglutarato) e amoníaco. As glutamato deshidroxenases coñecidas poden usar como cofactores o NAD+, o NADP+ ou ambos.
glutamato deshidroxenase (GLDH) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Identificadores | |||||||||
Número EC | 1.4.1.2 | ||||||||
Número CAS | 9001-46-1 | ||||||||
Bases de datos | |||||||||
IntEnz | vista de IntEnz | ||||||||
BRENDA | entrada de BRENDA | ||||||||
ExPASy | vista de NiceZyme | ||||||||
KEGG | entrada de KEGG | ||||||||
MetaCyc | vía metabólica | ||||||||
PRIAM | perfil | ||||||||
Estruturas PDB | RCSB PDB PDBe PDBj PDBsum | ||||||||
Gene Ontology | AmiGO / EGO | ||||||||
|
glutamato deshidroxenase [NAD(P)+] | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Identificadores | |||||||||
Número EC | 1.4.1.3 | ||||||||
Número CAS | 9029-12-3 | ||||||||
Bases de datos | |||||||||
IntEnz | vista de IntEnz | ||||||||
BRENDA | entrada de BRENDA | ||||||||
ExPASy | vista de NiceZyme | ||||||||
KEGG | entrada de KEGG | ||||||||
MetaCyc | vía metabólica | ||||||||
PRIAM | perfil | ||||||||
Estruturas PDB | RCSB PDB PDBe PDBj PDBsum | ||||||||
Gene Ontology | AmiGO / EGO | ||||||||
|
glutamato deshidroxenase (NADP+) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Identificadores | |||||||||
Número EC | 1.4.1.4 | ||||||||
Número CAS | 9029-11-2 | ||||||||
Bases de datos | |||||||||
IntEnz | vista de IntEnz | ||||||||
BRENDA | entrada de BRENDA | ||||||||
ExPASy | vista de NiceZyme | ||||||||
KEGG | entrada de KEGG | ||||||||
MetaCyc | vía metabólica | ||||||||
PRIAM | perfil | ||||||||
Estruturas PDB | RCSB PDB PDBe PDBj PDBsum | ||||||||
Gene Ontology | AmiGO / EGO | ||||||||
|
- L-glutamato + H2O + NAD (P)+ α-cetoglutarato + NH3 + NAD(P)H + H+
Nesa reacción tamén se forma amoníaco, que nos eucariotas é procesado como substrato no ciclo da urea. Tipicamente a reacción inversa desde o α-cetoglutarato a glutamato non ocorre en mamíferos na maioría dos tecidos, xa que o equilibrio favorece a produción de amoníaco e α-cetoglutarato. A glutamato deshidroxenase tamén ten unha afinidade moi baixa polo amoníaco (constante de Michaelis alta arredor de 1 mM). Terían que acumularse niveis tóxicos de amoníaco no corpo para que fose posible a reacción inversa, é dicir, de α-cetoglutarato e amoníaco a glutamato. No cerebro, o encima GLUD2 pode facer a reacción nos dous sentidos.[1]
En bacterias, o amoníaco é asimilado a aminoácidos a través do glutamato e pola acción de aminotransferases.[2] En plantas, o encima pode funcionar en ambas as direccións dependendo do ambiente e estrés.[3][4] As plantas transxénicas que expresan GLDHs microbianas están melloradas en canto á tolerancia a herbicidas, os déficits de auga e a infeccións de patóxenos.[5] Son máis valiosas nutricionalmente.[6]
O encima representa unha ligazón clave entre as vías do catabolismo e anabolismo, por iso é tan común nos eucariotas. Nos humanos os xenes relevantes denomínanse GLUD1 (glutamato deshidroxenase 1) e GLUD2 (glutamato deshidroxenase 2), e hai tamén polo menos 8 pseudoxenes GLDH no xenoma humano, o que probablemente reflicte as influencias microbianas durante a evolución dos eucariotas.[7]
Tipos de GLDH e cofactores
editarO NAD+ ou NADP+ son os cofactores que poden utilizar as glutamato deshidroxenases na súa reacción, producindo α-cetoglutarato, amoníaco e os coencimas reducidos.[4][8]
Baseándose no cofactor que utilizan podemos distinguir tres clases de reaccións das glutamato deshidroxenases, que son:
Regulación da glutamato deshidroxenase
editarNos humanos a actividade da glutamato deshidroxenase é controlada por ADP-ribosilación, unha modificación covalente levada a cabo polo produto do xene sirt4.[9] Esta regulación é relaxada en resposta a restricións calóricas e baixo nivel de glicosa sanguínea. Nesas circunstancias, a actividade da glutamato deshidroxenase elévase para incrementar a cantidade de α-cetoglutarato producido, que pode utilizarse para proporcionar enerxía entrando no ciclo do ácido cítrico onde xerará a produción de ATP.[10][11]
En microbios, a actividade é controlada pola concentración de amoníaco e o ión rubidio de similar tamaño, que se une a un sitio alostérico da GLDH e cambia a Km (constante de Michaelis) do encima.[12]
O control da GLDH por ADP-ribosilación é especialmente importante nas células β pancreáticas produtoras de insulina. As células beta segregan insulina en resposta a un incremento da proporción ATP:ADP, e, a medida que os aminoácidos son transformados pola GLDH en α-cetoglutarato, esta proporción aumenta e segrégase máis insulina. A SIRT4 é necesaria para regular o metabolismo dos aminoácidos como un método de control da secreción de insulina e regulación dos niveis de glicosa.
Carl Frieden descubriu que a glutamato deshidroxenase do figado bovino está regulada por nucleótidos a finais da década de 1950 e principios da de 1960.[13] [14] [15] [16] Ademais de describir os efectos de nucleótidos como o ADP, ATP e GTP, describiu en detalle os diferentes comportamentos cinéticos do NADH e NADPH na reacción. Por isto foi un dos primeiros encimas no que se describiu o que despois se chamaría comportamento alostérico. [17]
As mutacións que alteran o sitio de unión alostérica do GTP causan a activación permanente da glutamato deshidroxenase e conducen a unha síndrome de hiperinsulinismo-hiperamonemia.
Regulación
editarEsta proteína pode usar o modelo da morfeeína da regulación alostérica.[8][18]
Inhibidores alostéricos:
- Guanosín trifosfato (GTP)
- Adenosín trifosfato (ATP)
- Palmitoíl-CoA
- Zn2+
Activadores:
Outros inhibidores:
Ademais, a GLDH de ratos mostra inhibición de substrato pola cal a actividade da GLDH descende con altas concentracións de glutamato.[8]
Isocimas
editarOs humanos expresan os seguintes isocimas da glutamato deshidroxenase:
|
|
Aplicación clínica
editarNos laboratorios médicos poden facerse medicións dos niveis de GLDH para avaliar o estado da función hepática. Niveis elevados no soro sanguíneo de GLDH indican un dano no fígado e a GLDH é importante para facer un diagnóstico diferencial de enfermidades hepáticas, especialmente en combinación cos niveis de aminotransferases. A GLDH está localizada nas mitocondrias e practicamente non se libera ningunha en enfermidades inflamatorias xeneralizadas do fígado como as hepatites virais. Pero enfermidades do fígado nas que se produce unha necrose dos hepatocitos, como nos danos tóxicos ao fígado ou a hipóxia do fígado, caracterízanse por presentar altos niveis séricos de GLDH. A GLDH é importante para distinguir entre a hepatite viral aguda e a necrose hepática tóxica aguda ou a enfermidade hepática hipóxica aguda, especialmente no caso de danos hepáticos, xunto cun nivel moi alto de aminotransferases. En ensaios clínicos a GLDH pode servir como medida da seguridade dun fármaco.[20][21]
Pode utilizarse un inmunoensaio encimático (EIA) para a glutamato deshidroxenase como ferramenta de cribado en pacientes con infección por Clostridioides difficile. O encima exprésase constitutivamente na maioría das cepas de C. difficile e pode así ser detectado doadamente nas feces. A diagnose confírmase xeralmente facendo seguidamente un EIA para as toxinas A e B de C. difficile.[22]
Papel no fluxo de nitróxeno
editarA incorporación de amoníaco nos animais e microbios ocorre por medio das accións da glutamato deshidroxenase e da glutamina sintetase. O glutamato desempeña un papel central no fluxo do nitróxeno en mamíferos e microbios, servindo como doante e aceptor de nitróxeno.[23]
Notas
editar- ↑ McKenna MC, Ferreira GC (2016). "Enzyme Complexes Important for the Glutamate-Glutamine Cycle". Advances in Neurobiology 13: 59–98. ISBN 978-3-319-45094-0. PMID 27885627. doi:10.1007/978-3-319-45096-4_4.
- ↑ Lightfoot DA, Baron AJ, Wootton JC (maio de 1988). "Expression of the Escherichia coli glutamate dehydrogenase gene in the cyanobacterium Synechococcus PCC6301 causes ammonium tolerance". Plant Molecular Biology 11 (3): 335–44. PMID 24272346. doi:10.1007/BF00027390.
- ↑ Mungur R, Glass AD, Goodenow DB, Lightfoot DA (xuño de 2005). "Metabolite fingerprinting in transgenic Nicotiana tabacum altered by the Escherichia coli glutamate dehydrogenase gene". Journal of Biomedicine & Biotechnology 2005 (2): 198–214. PMC 1184043. PMID 16046826. doi:10.1155/JBB.2005.198.
- ↑ 4,0 4,1 Grabowska A, Nowicki M, Kwinta J (2011). "Glutamate dehydrogenase of the germinating triticale seeds: gene expression, activity distribution and kinetic characteristics". Acta Physiol. Plant. 33 (5): 1981–90. doi:10.1007/s11738-011-0801-1.
- ↑ Lightfoot DA, Bernhardt K, Mungur R, Nolte S, Ameziane R, Colter A, Jones K, Iqbal MJ, Varsa E, Young B (2007). "Improved drought tolerance of transgenic Zea mays plants that express the glutamate dehydrogenase gene (gdhA) of E. coli". Euphytica 156 (1–2): 103–116. doi:10.1007/s10681-007-9357-y.
- ↑ Lightfoot DA (2009). "Genes for use in improving nitrogen use efficiency in crops". En Wood, Andrew; Matthew A. Jenks. Genes for Plant Abiotic Stress. Wiley-Blackwell. pp. 167–182. ISBN 978-0-8138-1502-2.
- ↑ GLUD1 glutamate dehydrogenase 1 [ Homo sapiens (human) ]. Gene ID: 2746, actualizado o 20 de decembro de 2021. [1]
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Botman D, Tigchelaar W, Van Noorden CJ (novembro de 2014). "Determination of glutamate dehydrogenase activity and its kinetics in mouse tissues using metabolic mapping (quantitative enzyme histochemistry)". The Journal of Histochemistry and Cytochemistry 62 (11): 802–12. PMC 4230541. PMID 25124006. doi:10.1369/0022155414549071.
- ↑ Marcia C. Haigis,Raul Mostoslavsky, Kevin M. Haigis, Kamau Fahie, Danos C. Christodoulou, Andrew J. Murphy, David M. Valenzuela, George D. Yancopoulos, Margaret Karow, Gil Blander, Cynthia Wolberger, Tomas A. Prolla, Richard Weindruch, Frederick W. Alt, e Leonard Guarente. SIRT4 Inhibits Glutamate Dehydrogenase and Opposes the Effects of Calorie Restriction in Pancreatic beta Cells. Cell 126, 941–954, 8 de setembro de 2006. 2006 Elsevier Inc. DOI 10.1016/j.cell.2006.06.057
- ↑ Andreas Plaitakis, Ester Kalef-Ezra, Dimitra Kotzamani, Ioannis Zaganas e Cleanthe Spanaki. The Glutamate Dehydrogenase Pathway and Its Roles in Cell and Tissue Biology in Health and Disease. Biology (Basel). 6 de marzo de 2017; 6(1): 11. Publicado on line o 8 de febreiro de 2017. doi: 10.3390/biology6010011. PMCID: PMC5372004. PMID 28208702 .
- ↑ Andrés Herrero-Yraola, Siham M.A. Bakhit, Peter Franke, Christoph Weise, Manfred Schweiger, Dierk Jorcke e Mathias Ziegler. Regulation of glutamate dehydrogenase by reversible ADP-ribosylation in mitochondria. EMBO J. 15 de maio de 15; 20(10): 2404–2412. doi: 10.1093/emboj/20.10.2404. PMCID: PMC125451. PMID 11350929 .
- ↑ Wootton JC (febreiro de 1983). "Re-assessment of ammonium-ion affinities of NADP-specific glutamate dehydrogenases. Activation of the Neurospora crassa enzyme by ammonium and rubidium ions". The Biochemical Journal 209 (2): 527–31. PMC 1154121. PMID 6221721. doi:10.1042/bj2090527.
- ↑ Frieden C (abril de 1959). "Glutamic dehydrogenase. II. The effect of various nucleotides on the association-dissociation and kinetic properties". The Journal of Biological Chemistry 234 (4): 815–20. PMID 13654269. doi:10.1016/S0021-9258(18)70181-6.
- ↑ Frieden C (maio de 1962). "The unusual inhibition of glutamate dehydrogenase by guanosine di- and triphosphate". Biochimica et Biophysica Acta 59 (2): 484–6. PMID 13895207. doi:10.1016/0006-3002(62)90204-4.
- ↑ Frieden C (1963). L-Glutamate Dehydrogenase, in The Enzymes, Vol VII. Academic Press. pp. 3–24.
- ↑ Frieden C (maio de 1965). "Glutamate Dehydrogenase. VI. Survey of Purine Nucleotide and Other Effects on the Enzyme from Various Sources". The Journal of Biological Chemistry 240 (5): 2028–35. PMID 14299621. doi:10.1016/S0021-9258(18)97420-X.
- ↑ Monod J, Wyman J, Changeux JP (1965). "On the Nature of Allosteric Transitions: A Plausible Model". J Mol Biol 12: 88–118. PMID 14343300. doi:10.1016/s0022-2836(65)80285-6.
- ↑ Selwood T, Jaffe EK (marxo de 2012). "Dynamic dissociating homo-oligomers and the control of protein function". Archives of Biochemistry and Biophysics 519 (2): 131–43. PMC 3298769. PMID 22182754. doi:10.1016/j.abb.2011.11.020.
- ↑ Pournourmohammadi S, Grimaldi M, Stridh MH, Lavallard V, Waagepetersen HS, Wollheim CB, Maechler P (xullo de 2017). "Epigallocatechin-3-gallate (EGCG) activates AMPK through the inhibition of glutamate dehydrogenase in muscle and pancreatic ß-cells: A potential beneficial effect in the pre-diabetic state?". The International Journal of Biochemistry & Cell Biology 88: 220–225. PMID 28137482. doi:10.1016/j.biocel.2017.01.012.
- ↑ E S Schmidt, F W Schmidt. Glutamate dehydrogenase: biochemical and clinical aspects of an interesting enzyme. Clin Chim Acta. 1988 Mar 31;173(1):43-55. doi: 10.1016/0009-8981(88)90356-7. PMID 3289795 . DOI: 10.1016/0009-8981(88)90356-7
- ↑ Matias A. Avila (editor). Serum glutamate dehydrogenase activity enables early detection of liver injury in subjects with underlying muscle impairments. PLoS One. 2020; 15(5): e0229753. Published online 14 de maio de 2020. doi: 10.1371/journal.pone.0229753. PMCID: PMC7224523. PMID 32407333.
- ↑ N Shetty, M W D Wren, P G Coen. The role of glutamate dehydrogenase for the detection of Clostridium difficile in faecal samples: a meta-analysis. J Hosp Infect. 2011 Jan;77(1):1-6. doi: 10.1016/j.jhin.2010.07.024. Epub 2010 Dec 8. PMID 21145132 [2]
- ↑ Mark C. Walker e Wilfred A. van der Donk. The Many Roles of Glutamate in Metabolism. J Ind Microbiol Biotechnol. Marzo de 2016; 43(0): 419–430. Publicado on line o 1 de setembro de 2015. doi: 10.1007/s10295-015-1665-y . PMCID: PMC4753154. NIHMSID: NIHMS720017. PMID 26323613.
Véxase tamén
editarOutros artigos
editarLigazóns externas
editar- Glutamate dehydrogenase Medical Subject Headings (MeSH) na Biblioteca Nacional de Medicina dos EUA.