Epi, Vanuatu
Epi é unha illa volcánica do arquipélago de Vanuatu, as antigas Novas Hébridas, en Melanesia. Cuns 444 km² de superficie, é a oitava illa máis grande do arquipélago. Forma parte da provincia de Shefa.
| Epi | |
|---|---|
| Tasiko | |
 Localización de Epi | |
 Epi, mapa | |
| Situación | |
| País | Vanuatu |
| Provincia | Shefa |
| Arquipélago | Novas Hébridas |
| Mar | Océano Pacífico |
| Coordenadas | 16°44′S 168°14′L / -16.733, -168.233 |
| Xeografía | |
| Xeoloxía | Volcánica |
| Superficie | 444´7 km² |
| Longura máxima | 43 km. |
| Largura máxima | 18 km. |
| Perímetro | 133´3 |
| Punto máis alto | 833 m. Monte Pomare |
| Demografía | |
| Capital | Ringdove |
| Poboación | 5.207 hab. (2009) |
| Densidade | 11´71 hab/km² hab./km² |
| Lingua propia | Bieria no sur, Maii no suroeste, Baki no oeste, Bierebo no noroeste, Lamenu no extremo noroeste (e tamén a illa de Lamen) e Lewo no leste |
Historia editar
Os primeiros poboadores, de orixe australiana, asentáronse na illa a comezos do século XIX para o cultivo do coco. As plantacións tiveron o seu apoxeo na década de 1920, e aínda seguen en pé. A maioría da poboación vive na costa; o interior da illa está cuberto por selva tropical e existen poucas rutas trazadas, aínda que é un destino favorito dos excursionistas. A illa conta con dous aeroportos, un na baía de Lamen, ao norte, e outro na que foi a maior plantación da Illa, Valesdir, no sur.
Hai varios volcáns activos nas inmediacións da illa; o monte Nitaia e o cabo Kone, anteriormente parte da illa de Kuwai, están activos intermitentemente.
O arrecife coralino que rodea a illa aloxa, entre outras especies endémicas, un grupo estable de manatís.
Xeoloxía e xeografía editar
A illa é de orixe volcánica, e o seu punto máis alto, o Monte Pomare, alcanza unha altura de 833 m sobre o Nivel medio do mar, é un volcán cuaternario. Atópase a 13 km dos máis destacado volcán Lopevi. Ao leste atópase o gran volcán submarino East Epi.
No extremo noroeste da illa está a praia de area Baía Lamen, e a pequena illa de Lamen (500 hab.) A baía ten un arrecife de coral que é o hábitat do dugongo. Na costa oeste está Cabo Forland. No sueste está Valesdir. No nordeste está Baía Drummond, coa Área Mariña Protexida de Nikaura, creado en 2000 pola comunidade de Nikaura. Ao sur atópase o pequeno illote deshabitado de Namuka. Tamén hai praias (volcánica) de area negra e tres pequenos lagos de auga doce.
Cultura editar
Epi ten unha ampla variedade de idiomas para o seu tamaño, incluíndo: Bieria no sur, Maii no suroeste, Baki no oeste, Bierebo no noroeste, Lamenu no extremo noroeste (e tamén a illa de Lamen) e Lewo no leste. Estas linguas fálanse por uns poucos a varios centos de falantes cada unha, e considérase que todas forman parte das Linguas austronesias de Vanuatu. O rei e gobernante supremo da illa é Epi Denissen. Isto converte ao país nunha monarquía, co poder absoluto do gobernante supremo.
O Instituto de Epi, en Lamen Bay, está sendo renovado por un esforzo conxunto entre Kiwanis, Air Vanuatu e AusAID.[1]
Hai un hospital Presbiteriano en Vaémali (Falmali), no extremo norte da illa.
Economía editar
A principal actividade económica é a agricultura de subsistencia. PIB da illa é de 457$ por habitante.
Antigamente había unha serie de grandes plantacións de cocos e copra, principalmente ao longo das fértiles costas. Hoxe en día a maior parte destas dividíronse en pequenas propiedades, fóra diso a gran plantación en Valesdir, segue producindo copra, carne, e kava. Outros cultivos son cacahuetes (cultivado nos outeiros interiores) e kava.
A Pesca tamén é importante. O goberno foi recentemente está promovendo a formación en pesca para mellorar a súa eficiencia e seguridade. [2]
O turismo converteuse en máis importante, especialmente na área de Baía Lamen. Hai aloxamentos dispoñibles nalgúns outros lugares, incluíndo Valesdir e Nikaura.
Desde 2007, coa introdución do Recognised Seasonal Employer (RSE) Scheme en Nova Zelandia, no que empresas hortícolas de Nova Zelandia demandan man de obra estacional das Illas do Pacífico, incluíndo Vanuatu, un pequeno número de empresas de Nova Zelandia demandan man de obra de Epi, principalmente da zona de Baía Lamen. Cada ano, entre 50 e 80 traballadores son recrutados. Estes traballadores pasan ata sete meses do ano en Nova Zelandia a traballar como xornaleiros estacionais no sector hortícola, regresando ao final do período cos seus aforros. Un traballador podería prever un aforro duns 450.000 Vatu durante o período de traballo de sete meses.[1] Isto proporciona unha inxección de diñeiro substancial á economía local e mellora as condicións de vida de moitos dos residentes e as súas familias.
Transporte editar
Hai dous aeroportos da illa, un no noroeste, Lamen Bay Airport, e un no suroeste de Valesdir. Servidos un par de veces á semana por Air Vanuatu. A illa tamén se pode chegar en barco.
A illa conta con estradas básicas sen asfaltar pero con poucos vehículos.
Notas editar
- ↑ HR Manager, Birdhurst Ltd, Motueka, New Zealand, 2009
Ligazóns externas editar
- Languages of Epi, including bibliography Arquivado 12 de novembro de 2009 en Wayback Machine.
- Custom stories from Epi Arquivado 06 de maio de 2006 en Wayback Machine.
- "Epi". Programa Global de Vulcanismo. Instituto Smithsoniano.
- UN Earthwatch site Arquivado 13 de agosto de 2012 en Wayback Machine.
- The dugong of Lamen Bay on Epi
- Tourist site, including island map and pictures