Véspidos

familia de insectos
Véspidos
Vespidae

Vespula germanica, a avespa europea
Clasificación científica
Reino: Animalia
Filo: Arthropoda
Clase: Insecta
Orde: Hymenoptera
Suborde: Apocrita
Superfamilia: Vespoidea
Familia: Vespidae
Latreille, 1802
Subfamilias
Véxase o texto

A dos véspidos (Vespidae) é unha familia de insectos himenópteros,[1] unha das integradas na suborde dos apócritos e na superfamilia dos vespinos.[2]

De distribución cosmopolita e diversa (conta con ao redor de 5 000 especies) inclúe a case todas as avespas propiamente ditas (as eusociais) coñecidas, así como moitas avespas solitarias.

Taxonomía editar

Descrición editar

A familia foi descrita en 1802 polo entomólogo francés Pierre André Latreille, na súa obra Histoire Naturelle, Générale et Particulière des Crustacés et des Insectes, Tome Troisième.[3]

Etimoloxía editar

O nome científico Vespidae está formado pola unión dos elementos Vesp- e -ĭdae. O primeiro é a raíz do nome do seu xénero tipo, Vespa, e o segundo é o sufixo empregado na formación dos nones das familias de animais.[4]

Subfamilias editar

A familia subdivídese nas seguintes subfamilias:[Cómpre referencia]

Características editar

Distínguese doutras familias próximas filoxeneticamente, que ás veces tamén son denominadas de maneira xenérica avespas, porque pregan as ás en repouso. As patas son de lonxitude normal, non tan longas como as especies da familia dos pompílidos.[5]

Moitas especies visitan flores e carrexan pole, contribuíndo así á polinización de certas plantas,[6] outras son útiles como depredadores doutros insectos, moitos dos cales son considerados daniños.

Os niños de moitas especies (especialmente as solitarias) están feitos de barro, pero a gran maioría dos vespinos, estenogastrinos e polistinos (grupos sociais) utiliza fibras vexetais mastigadas para formaren unha especie de papel. Dentro da subfamilia dos vespinos, as especies do xénero Vespula fan seus niños no chan, as do xénero Dolicovespula fanos en pólas de árboees, as do xénero Vespa tenden a facelos en ocos de troncos de árbores, ou de paredes ou teitos de habitacións humanas.

Na actualidade esta familia subdivídese en seis subfamilias aparentemente monofiléticas. As subfamilias Polistinae e Vespinae teñen soamente especies eusociais, mentres queas Eumeninae, Euparagiinae e Masarinae son todas solitarias, e as de Stenogastrinae coprenden unha variedade de formas, desde solitarias a sociais.

A dos Euparagiinae, que hoxe mostra unha distribución restrinxida, encontrábase moi difundida no Cretáceo. O patrón bioxeográfico das Masarinae, pola súa parte, corresponde ás primeiras fases da fragmentación de Gondwana, cando Suramérica, África e Australia formaban un só supercontinente. Pénsase que as avespas eusociais (Stenogastrinae, Polistinae e Vespinae) puideron ter surxido caando a fragmentación de Gondwana estaba xa moi avanzada.

Nas subfamilias Polistinae e Vespinae os adultos mastigan á súa presa antes da darlla a comer ás larvas. Á súa vez, as larvas producen un líquido claro, rico en proteínas que os adultos consomen. A concentración exacta de aminoácidos é variábel, pero considérase que subministra unha parte considárabel do alimento dos adultos.[7]

Imaxes editar

Notas editar

  1. véspidos no Dicionario da RAG.
  2. Vespidae no ITIS.
  3. Family Vespidae Latreille 1802 Arquivado 07 de xuño de 2020 en Wayback Machine. en Fossilworks.
  4. Vespidae no Merriam-Webster Dictionary.
  5. Pickett, Kurt M., and John W. Wenzel (2004). Phylogenetic Analysis of the New World Polistes (Hymenoptera: Vespidae: Polistinae) Using Morphology and Molecules. Journal of the Kansas Entomological Society 77(4):742-60.
  6. Sühs, R.B.; Somavilla, A.; Putzke, J. & Köhler, A. (2009): "Pollen vector wasps (Hymenoptera, Vespidae) of Schinus terebinthifolius Raddi (Anacardiaceae), Santa Cruz do Sul, RS, Brazil". Brazilian Journal of Biosciences 7 (2): 138-143.
  7. Hunt, J. H.; I. Baker & H. G. Baker (1982): "Similarity of amino acids in nectar and larval saliva: the nutritional basis for trophallaxis in social wasps". Evolution 36: 1318-1322.

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • Aguiar, Alexandre P. et al. (2013): "Order Hymenoptera". En Zhang, Z.-Q. (ed.): "Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness (Addenda 2013)". Zootaxa 3703: 1–82.
  • Arnett, R. H. Jr. (2000): American insects, 2ª ed. Boca Ratón, Londres, Nova York, Washington DC: CRC Press. ISBN 0-8493-0212-9.
  • Borror, D. J., DeLong, D. M. & Triplehorn, C. A. (1976): An introduction to the study of insects, 4ª ed. Nova York, Chicago: Holt, Rinehart and Winston. ISBN 0-0308-8406-3.
  • Grimaldi, D. & Engel, M. S. (2005): Evolution of the Insects. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-5218-2149-0.
  • Huber, John T. (2009): "Biodiversity of Hymenoptera". Capítulo 12. En Robert G. Foottit & Peter H. Adler: Insect Biodiversity: Science and Society. Hoboken, New Jersey: Blackwell Publishing. ISBN 978-1-4051-5142-9.
  • O'Toole, Christopher & Raw, Anthony (1999): Bees of the world. Londres: Cassell & Co. ISBN 0-8160-5712-5.
  • Sharkey, Michael J. (2007): "Phylogeny and Classification of Hymenoptera". Zootaxa 1668: 521–548.
  • Sharkey, M. J.; Carpenter, J. M & Vilhelmsen, L. (2012): "Phylogenetic relationships among superfamilies of Hymenoptera". Cladistics 28 (1): 80–112.
  • Michener, Charles D. (2007): The Bees of the World. 2ª ed. Baltimore: The Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8573-0.
  • Vilhelmsen, Lard (2001): "Phylogeny and classification of the extant basal lineages of the Hymenoptera (Insecta)". Zoological Journal of the Linnean Society 131: 393–442.

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar