Vespinos

As súas especies son avespas eusociais. A excepción son as avespas parasitas, que non teñen castas e que depositan os seus ovos nos niños doutras especies.

O abázcaro, Vespa crabro, pertence a esta subfamilia.

Taxonomía

Descrición

A subfamilia foi descrita en 1771 por Linneo, e confirmada na nomenclatura zoolóxica actual en 1802 polo entomólogo francés Pierre André Latreille, na súa obra Histoire Naturelle, Générale et Particulière des Crustacés et des Insectes, Tome Troisième.

Etimoloxía

O nome científico Vespinae está formado pola unión dos elementos Vesp- e -inae. O primeiro é a raíz do nome do seu xénero tipo, Vespa, e o segundo é o sufixo empregado na formación dos nones das subfamilias de animais.

Sinónimo

Ademais de polo nome actualmente válido, a subfamilia coñeceuse tamén polo sinónimo:

• Polistinae

Clasificación

A subfamilia comprende catro tribos, cos xéneros que se indican:

Tribo Epiponini Lucas, 1867

• Agelaia Lepeletier, 1836
• Angiopolybia Araujo, 1946
• Apoica Lepeletier, 1836
• Asteloeca Raw, 1985
• Brachygastra Perty, 1833
• Chartergellus Bequaert, 1938
• Charterginus Fox, 1898
• Chartergus Lepeletier, 1836
• Clypearia de Saussure, 1854
• Epipona Latreille, 1802
• Leipomeles Möbius, 1856
• Metapolybia Ducke, 1905
• Nectarinella Bequaert, 1938
• Parachartergus von Ihering, 1904
• Polybia Lepeletier, 1836
• Protonectarina
• Protopolybia Ducke, 1905
• Pseudochartergus Ducke, 1905
• Pseudopolybia Saussure, 1863
• Synoeca de Saussure, 1852

Tribo Polistini Lepeletier, 1836

• Mischocyttarus de Saussure, 1853
• Polistes Latreille, 1802
• Palaeopolistes † Perrard, 2014

Tribo Ropalidiini

• Belonogaster Saussure, 1854
• Icaria de Saussure, 1853
• Parapolybia Saussure, 1854
• Polybioides
• Ropalidia Guérin-Méneville, 1831

Tribo Vespini Linnaeus, 1771

• Dolichovespula Rohwer, 1916
• Vespula Thomson, 1869
• Vespa Linnaeus, 1758
• Palaeovespa † Cockerell, 1906
• Provespa Ashmead, 1903

Nota taxonómica

A división do xénero orixinal Vespula Thomson 1869 nos novos xéneros Vespula e Paravespula é hoxe rexeitada pola maioría dos autores. Paravespula só se considera como un subxénero de Vespula e xa non é válido como nome xenérico. A relación entre os xéneros en función das características xenéticas móstrase no seguinte cladograma:

Vespinae	Provespa       Vespa       Vespula     Dolichovespula

Os xéneros Vespula e Dolichovespula son, polo tanto, grupos irmáns, e a monofilia dos xéneros apóiase na análise xeral, pero o seu clado común non se confirma en todas as análises individuais. O xénero Vespula comprende 27 especies, en comparación coas 21 especies de Dolichovespula.

Distribución xeográfica

Especies desta subfamilia encóntranse en todos os continentes, excepto na Antártida. Hai casos de especies que se introduciron en territorios máis alá da súa área de distribución natural, das que algunhas se converteron en pragas importantes.

O xénero Vespa é o único que vive na Península Ibérica. En Norteamérica encóntranse especis dos xéneros Dolichovespula, Vespa e Vespula.

Bioloxía

Dolichovespula maculata

A socialización dos vespinos está moi desenvolvida que noutras subfamilias. Aas castas están máis diferenciadas en tamaño e morfoloxía e as colonias tenden a seren máis grandes. A colonia está fundada por unha soa raíña.

Os niños son dunha especie de papel feito de fibras de madeira morta mastigadas. Os panais están protexidos por unha parede de varias capas. Ás veces estas capas son moi rudimentaria se o niño está dentro dunha cavidade pequena. Segundo as especies, os niños poden estar construídos en ramas de árbores, ou en cavidades, como poden ser troncos ocos, ou subterráneos. O niño non se volve a usar ao ano seguinte.

Durante a fase de fundación a raíña realiza todas as tarefas, pero despois que a primeira camada madura, a raíña non sae máis a buscar alimento, principalmente néctar, pole, froitas de óso, saiba de plantas, substancias animais e insectos, e dedícase unicamente a poñer ovos. Os primeiros ovos dan lugar a femias estériles destinadas a convetérense en obreiras, pero ao final da estación producen machos e raíñas. Estes últimos son criados en celas de maior tamaño. O alimento das larvas inclúe unha gran variedade de artrópodos, e incluso carne de animais mortos.

Hai varias especies parasitas. En Dolichovespula adulterina e en Vespula austriaca as femias invaden os niños doutras especies de so seu mesmo xénero, matan á raíña e obrigan ás obreiras a coidar das súas propias larvas. Outra especie, Vespula squamosa, é parasita facultativa, é dicir, que ás veces inicia unha colonia propia e outras ocupa os niños de avespas dunha especie emparentada, Vespula maculifrons. Ademais hai moitos casos de usurpación de niños intraespecífica, é dicir, dentro dunha mesma especie.

As especies do xénero Provespa son nocturnas.

Galería de imaxes

• 
  Dolichovespula alpicola
• 
  Provespa sp.
• 
  Vespa crabro
• 
  Palaeovespa florissantia, especie extinta

Véxase tamén

Bibliografía

• Aguiar, Alexandre P. et al. (2013): "Order Hymenoptera". En Zhang, Z.-Q. (ed.): "Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness (Addenda 2013)". Zootaxa 3703: 1–82.
• Arnett, R. H. Jr. (2000): American insects, 2ª ed. Boca Ratón, Londres, Nova York, Washington DC: CRC Press. ISBN 0-8493-0212-9.
• Borror, D. J., DeLong, D. M. & Triplehorn, C. A. (1976): An introduction to the study of insects, 4ª ed. Nova York, Chicago: Holt, Rinehart and Winston. ISBN 0-0308-8406-3.
• Grimaldi, D. & Engel, M. S. (2005): Evolution of the Insects. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-5218-2149-0.
• Huber, John T. (2009): "Biodiversity of Hymenoptera". Capítulo 12. En Robert G. Foottit & Peter H. Adler: Insect Biodiversity: Science and Society. Hoboken, New Jersey: Blackwell Publishing. ISBN 978-1-4051-5142-9.
• Michener, Charles D. (2007): The Bees of the World. 2ª ed. Baltimore: The Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8573-0.
• O'Toole, Christopher & Raw, Anthony (1999): Bees of the world. Londres: Cassell & Co. ISBN 0-8160-5712-5.
• Sharkey, Michael J. (2007): "Phylogeny and Classification of Hymenoptera". Zootaxa 1668: 521–548.
• Sharkey, M. J.; Carpenter, J. M & Vilhelmsen, L. (2012): "Phylogenetic relationships among superfamilies of Hymenoptera". Cladistics 28 (1): 80–112.
• Vilhelmsen, Lard (2001): "Phylogeny and classification of the extant basal lineages of the Hymenoptera (Insecta)". Zoological Journal of the Linnean Society 131: 393–442.

Outros artigos

• Himenópteros
• Apócritos
• Vespoideos
• Véspidos

Ligazóns externas

• Buck, M. Marshall, S., Cheung, D. Identification atlas of the Vespidae (Hymenoptera, Aculeata) of the northeastern Nearctic region. 2008