Universidade Agostinho Neto

A Universidade Agostinho Neto (UAN) é unha universidade pública de Angola, con sede na cidade de Talatona (provincia de Luanda), considerada a universidade máis grande e influente do país.

Universidade Agostinho Neto
Tipo	universidade pública
Data de fundación	21 de agosto de 1962
Nomeado en referencia a	Agostinho Neto
Organización subsidiaria	Faculdade de Medicina da Universidade Agostinho Neto
Sede	Talatona, Luanda, Viana e Caxito
País	Angola
8°56′31″S 13°16′49″L
Na rede
https://www.uan.ao/
[ editar datos en Wikidata ]

A súa tradición universitaria remóntase á época colonial. Porén, foi despois da independencia do país cando se constitúe como unha universidade estatal, é dicir, a que debería formar a base intelectual de Angola, creando unha rede de facultades que abarca todo o territorio nacional. Aínda hoxe é unha referencia no ensino superior angolano, e reúne na súa estrutura orgánica, sete facultades, unha escola superior e dous institutos superiores.

A través da reforma 2008/2009, a súa cualificación limitouse ás provincias de Luanda e Bengo, polo que só inclúe as súas sedes e facultades situadas en Talatona, Caxito, Luanda e Viana. As demais facultades situadas noutras provincias agrupáronse en universidades autonómicas. Mesmo despois desta redución drástica, a UAN segue a ser a universidade máis grande de Angola.

Historia

O campus da sede, chamado Cidade Universitaria de Camama, no municipio de Talatona.

Os primeiros cursos universitarios establecéronse durante o período colonial. A Facultade de Medicina da Universidade Agostinho Neto afirma ser a sucesora da Escola de Medicina e Anatomía de Luanda, creada pola Carta patente de María I de Portugal, o 24 de abril de 1789, baixo a dirección do doutor José Pinto de Azeredo. (aínda que a Aula de Geometria e Fortificação, o primeiro curso de Enxeñaría en África, data de 1699). O 29 de decembro de 1836 a Facultade de Medicina pasou a denominarse Escola Médico-Cirúrgica de Luanda e, o 2 de abril de 1845, cambiou o seu nome a Instituto Prático de Medicina da África Ocidental Portuguesa.

O 11 de decembro de 1851, un informe ministerial estudaba o valor da iniciativa, sinalaba as dificultades e deficiencias, distinguía a Facultade de Medicina de Goa como a única que obtivera resultados aceptables e en lugar de achegar solucións, o decreto que concluía ese documento extinguía algunhas destas escolas, entre elas a de Luanda. Así rematou unha experiencia que durou máis de sesenta anos.

Coa chegada dos movementos de descolonización ao territorio de Angola a partir de 1954, o Estado Novo decidiu, entre outras cousas, retomar a educación universitaria (servindo de contraresposta de carácter social), institucionalizando Angola no ano 1962, mediante decreto. -lei 44530, do 21 de agosto, dos Estudos Gerais Universitários de Angola (EGUA) integrados na Universidade Portuguesa (neste caso, tutela conxunta da Universidade de Lisboa e da Universidade do Porto). O primeiro reitor da EGUA foi o enxeñeiro André Francisco Navarro.

O 23 de decembro de 1968, o decreto-lei 48790 transformou os Estudos Gerais Universitários de Angola na Universidade de Luanda que incluía as Facultades de Enxeñaría, Economía e Medicina, situadas en Luanda, a Facultade de Agronomía e Veterinaria, situada en Huambo e o Facultade de Letras en Lubango.

O 28 de setembro de 1976, tras a proclamación da independencia de Angola en 1975, a Universidade de Luanda foi transformada na Universidade de Angola (decreto 77-A/76). O 24 de xaneiro de 1985 pasou a chamarse Universidade Agostinho Neto, en memoria do primeiro presidente de Angola e tamén do primeiro reitor da universidade despois da independencia.

No transcurso dos anos 1980 e 1990 produciuse unha ampliación sistemática da UAN, que pasou a ter facultades en Benguela, Cabinda, Huambo, Luanda, Lubango e Uíge. Creouse o denominado Instituto Superior de Ciências da Educação (ISCED), que se encargaría da formación do profesorado de educación secundaria en todas as provincias do país.

En 1997, acompañando os cambios políticos no país e no mundo, celebráronse as primeiras eleccións para reitor e decanos das Unidades Orgánicas, que marcaron a democratización da xestión universitaria. Como reitora foi elixida a profesora Laurinda Hoygaard, da Facultade de Ciencias Económicas, a primeira muller que dirixiu unha universidade do país. Non obstante, debido aos seus enfrontamentos coas autoridades ministeriais en defensa da autonomía académica e universitaria foi destituída en 1999. A Consellería de Educación designou como suplente ao profesor Mário Fresta tras resolución xudicial.

A tradición democrática, con todo, reafirmouse en 2002 cando João Sebastião Teta foi elixido reitor da UAN.

Infraestrutura

Dado que as instalacións iniciais da UAN en Luanda xa non se correspondían coas súas necesidades, a Cidade Universitaria da Universidade Agostinho Neto (tamén coñecida como Cidade Universitária de Camama) construíuse en Kilamba Kiaxi, que a partir de 2012 converteuse en sede de todos os unidades e servizos da UAN, situadas na capital.

Estímase que a súa capacidade é para un máximo de 40.000 alumnos, con 20,23 km cadrados. Conta con 18.000 prazas residenciais para profesores, estudantes e funcionarios.

A arquitectura do campus é elíptica, como os edificios equidistantes da biblioteca central, dispostos de forma que optimiza a iluminación e a ventilación natural.

Antigos alumnos e profesores destacados

• Nuno Grande (ex-catedrático de universidade e ex-vicerreitor) - político e doutor;
• Pepetela (catedrática de universidade) - socióloga e política;
• Ruy Duarte de Carvalho (catedrático de universidade) - antropólogo;
• Víctor Kajibanga (catedrático de universidade) - sociólogo;
• José Adelino Maltez (ex-catedrático de universidade) - científico e político;
• Bornito de Sousa - profesor universitario, político e xurista;
• Manuel Vicente - enxeñeiro e político.

Véxase tamén

Bibliografía

• Eugénio Alves da Silva, Universidade Agostinho Neto: Quo Vadis?, Luanda: Kilombelombe, 2012

Ligazóns externas

• Páxina oficial da UAN