Orde Teutónica, tamén Orde dos Cabaleiros Teutóns, Cabaleiros Teutónicos do Hospital de Santa María de Xerusalén e Cabaleiros Hospitalarios (en alemán Deutscher Ritterorden, en latín Domus Hospitalis Sanctæ Mariæ Teutonicorum) foi unha Orde medieval de carácter relixioso-militar fundada en Palestina no ano 1190 (Terceira cruzada) durante o asedio da fortaleza de San Xoán de Acre para axudar aos xermanos feridos nas cruzadas.[1] En 1198 converteuse en orde militar.

Símbolo da Orde Teutónica
Símbolo da Orde Teutónica

Desde o século XIX a orde pervive como unha organización cristiá de carácter caritativo, especialmente en Europa central.[2]

Hermann von Salza.

Terra Santa editar

A Orde que estaba formada por nobres cruzados alemáns e seguía o modelo da Orde do Amorne e da Orde de San Xoán de Xerusalén foi fundada na fortaleza de San Xoán de Acre (Palestina) o 19 de novembro de 1190 durante a Terceira cruzada tras a toma de Xerusalén por Saladino. Orixinalmente foi soamente unha organización caritativa que axudaba aos peregrinos cristiáns, foi reorganizada como orde militar en 1192 e obtivo o recoñecemento oficial do papa Inocencio III en 1198.

Derrotados nas Cruzadas, os cabaleiros da Orde Teutónica, trasladáronse primeiro a Venecia e despois a Transilvania, onde construíron o castelo de Bran, ata a súa expulsión en 1225 polo rei André II de Hungría por mor de intentar colocarse baixo soberanía papal e non real.

En 1220, os Cabaleiros Teutónicos estableceron o seu cuartel xeral na fortaleza de Monfort en Palestina que fora doada por Leopoldo II de Austria[3] e que, en 1229, se converteu na sede dos grandes mestres. En 1266, os sarracenos intentaron, sen o conseguir, tomar a fortaleza, pero regresaron en 1271 e conquista o castelo por medio dun túnel escavado na rocha polo que os cabaleiros víronse na obriga de se refuxiaren en San Xoán de Acre.[4]

Vinte anos despois, en 1291, a toma de Acre polos Mamelucos obriga aos cruzados a se retirarsen de Terra Santa, impulsando á orde a reconsiderar a súa misión.

Estado Teutónico editar

 
Fortaleza teutónica de Malbork.
 
Casa da Orde Teutónica en Frankfurt.

Nese momento a orde estableceuse, xa definitivamente en Prusia creando un Estado da Orde Teutónica independente, desde o que lanzaron campañas contra o Reino de Polonia, o Ducado de Lituania e contra outros pobos non cristianizados, proceso que se coñeceu como as Cruzadas Bálticas.

O emperador Frederico II Hohenstaufen outorgou aos teutóns todos os privilexios dos príncipes do Imperio, como o dereito de soberanía sobre os territorios conquistados.

A pesar dunha derrota fronte ao ruso Alexandre Nevski en 1242, a orde estende rapidamente o seu dominio sobre os países bálticos.

A partir do ano 1308, ocuparon o conxunto de Prusia estendéndose ata Estonia. A devandita conquista incluía as rexións bálticas de Pomerania, Curlandia, Letonia, Estonia e Danzig, cidade esta que estivo baixo o seu xugo ata 1454. A orde contaba ademais con posesións en diferentes puntos do Sacro Imperio Romano Xermánico.

Sufriron fronte ao rei Ladislau II de Polonia e os lituanos unha tremenda derrota na batalla de Tannenberg en 1410, de modo que os territorios conseguidos pola Orde pasaron a mans polacas.

A finais do século XIV, a orde alcanzou o apoxeo do seu poder.

Ao darse en Europa a Reforma protestante, a Orde converteuse ao luteranismo por medio do seu Gran Mestre.

Secularización de Prusia editar

A Orde foi suprimida na zona meridional do feudo e as súas terras secularizadas para crear o Ducado de Prusia en 1525. A Orde perviviu vinculada aos Habsburgo, pero en 1809 Napoleón Bonaparte ordenou a súa disolución, polo que perderon boa parte dos seus bens seculares.

Notas editar

  1. Urban (1994)
  2. Squires, Nick (17 de xuño de 2011). "Three most famous chivalric orders". telegraph.co.uk (en inglés). Consultado o 22 de decembro de 2020. 
  3. Atienza (2006), p. 301
  4. Atienza (2006), p. 190

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar