Mastodon (Software)

Rede social

Mastodon é un servizo de microblogging distribuído que está en desenvolvemento dende 2016 polo alemán Eugen Rochko e Mastodon gGmbH, que el fundou en Jena e ten a súa sede en Berlín.[1] En contraste coas grandes plataformas comparables como Twitter, Mastodon está deseñada como unha rede descentralizada. Polo tanto, o servizo non se basea nunha plataforma central, senón que consta de moitos servidores diferentes que poden ser operados de forma independente por particulares, asociacións ou outros organismos e que interactúan entre si.[2]

Mastodon
Autor orixinalEugen Rochko
Desenvolvedor(es)Mastodon gGmbH
Publicación inicial2016
Repositoriohttps://github.com/mastodon/mastodon
Escrito enRuby on Rails, JavaScript (React.js, Redux)
Sistema operativoCross-platform
Plataforma/sPlatform iOS, Android, Linux, BSD, Sailfish OS, macOS, Microsoft Windows
Lingua/s95 linguas
Galego: Mastodon.gal
TipoRede social de microblogging
Sitio webhttps://joinmastodon.org/

O proxecto é Software Libre e o seu código fonte está dispoñible baixo a Licenza Pública Xeral GNU Affero. O desenvolvemento e, entre outras cousas, o funcionamento da instancia mastodonte.social, comezaron sendo financiados case exclusivamente con doazóns a Rochko.[3] [4] As instancias do servizo forman parte do Fediverse, é dicir, conectadas a outras redes sociais.

Funcións

editar

Os usuarios rexistrados poden difundir mensaxes curtas tipo telegrama en Mastodon. Estas mensaxes chámanse "Toots" ou "Tröts" (tuts ou trotes). Na configuración predeterminada, Mastodon permite 500 caracteres por publicación (Tröt),[5] pero estes pódense axustar segundo o protocolo ActivityPub. Os Tröts poden ser comentados, compartidos e marcados como favoritos polos usuarios.

Os usuarios crean unha conta nun dos moitos servidores (instancias) diferentes e desde alí poden seguir aos usuarios en todos os demais servidores e outros servizos de Fediverse.[6]

No día das Letras Galegas de 2022 o enxeñeiro informático coruñés Rafael Alcalde publicou a instancia en galego Mastodon.gal, na que os usuarios poden usar tanto as normas reintegracionistas coma as da RAG.[7][8]

Historia

editar

O desenvolvemento de Mastodon comezou en marzo de 2016.[9] O proxecto Mastodon lanzouse por primeira vez o 5 de maio. Feito público en Hacker News en outubro de 2016.[10] Os servidores máis antigos aínda activos son mastodon.social, a instancia do programador, awoo.space, social.tchncs.de e icosahedron.website. As agora máis de 3700 instancias pódense atopar a través de instances.social.

En abril de 2017 con mstdn.jp, o primeiro servidor xaponés con decenas de miles de usuarios novos en poucos días.

A partir da versión 1.6, o protocolo ActivityPub foi admitido polo W3C (e tamén OStatus como solución).[11] Porén, a implementación do estándar OStatus foi eliminada da versión 3.0 e con ela a compatibilidade con GNU Social.[12]

Fitos técnicos e funcionais

editar
  • Outubro e novembro de 2016 - Interface para dispositivos móbiles, hashtags, busca de usuarios, "publicar" pasa a ser "Tröt" en alemán.[13]
  • Decembro de 2016 e xaneiro de 2017: "reblog" pasa a ser "boost" ("compartir"), engádense varias funcións, como unha conta pechada, mensaxes privadas, avisos de contido (advertencia sobre contido irritante) e autenticación de dous factores.
  • Febreiro de 2017: engadiuse unha función de informe de infraccións das Condicións de servizo e dividiu a cronoloxía pública nunha cronoloxía local para a súa propia instancia e unha cronoloxía federada
  • Marzo, abril e xuño de 2017: pódense engadir emojis ás publicacións a través do editor, a reprodución automática de GIF pódese desactivar na configuración, as columnas da interface web fanse flexibles e os usuarios poden eliminar as súas contas
  • Agosto, setembro de 2017: actualización do logotipo de Mastodon, as notificacións push están implementadas, Mastodon implementa ActivityPub por OStatus, as publicacións pódense fixar no perfil.
  • Outubro, decembro de 2017: pódense usar emojis propios nunha instancia,[14] textos alternativos para medios adxuntos (imaxes e vídeos) para mellorar a accesibilidade, introdúcese unha función de lista
  • Marzo de 2018: introdúcese unha función de busca e unha función de descarga para facer unha copia de seguranza dos datos do usuario
  • Maio de 2018 - Os metadatos do perfil de usuario pódense axustar de forma flexible, a declaración de protección de datos adaptouse ao RXPD.
  • Setembro de 2018: o apoio da federación ampliouse para incluír formas de atopar contido e redeseñouse a presentación dos datos do perfil.[15]
  • Outubro de 2018: as vistas previas das ligazóns agora móstranse nas publicacións e pódense verificar as ligazóns nos datos do perfil.[16]
  • Abril de 2019: pódense crear enquisas. Agora pódense verificar os perfís de base de claves. Amósanse como ligazóns verificadas no perfil.[17]
  • Maio de 2019: as imaxes das publicacións que foron marcadas cunha advertencia de contido difumináronse mediante o algoritmo de desenfoque en lugar de ocultarse detrás dunha zona negra. A mesma visualización tamén se aplica ás imaxes que se recargan. As imaxes detrás desta pantalla non se cargan na caché do navegador.[18]
  • Xuño de 2019: introduciuse un deseño de columna única para mellorar a experiencia do usuario.[19]
  • Agosto de 2020: revisouse o reprodutor de son e anunciouse a compatibilidade con formatos adicionais de son e vídeo.[20]

Tecnoloxía

editar

O backend está escrito en Ruby on Rails, as bibliotecas JavaScript React.js e Redux utilízanse para o frontend.[21] Mastodon inicialmente adoptou un enfoque API e Rochko utilizou cURL para controlar Mastodon nese momento. Despois da universidade, ampliou o software cunha interface gráfica de usuario no seu tempo libre.[22]

Aplicación

editar

Existen aplicacións oficiais para iOS e Android desde 2021 e 2022, que tamén son de código aberto.[23] Ademais, hai outras aplicacións para todas as plataformas, algunhas cunha gama máis ampla de funcións.[24] As aplicacións foron apoiadas con diñeiro público do Prototype Fund.[25]

Uso e distribución

editar
data usuarios Instancias [26]
25 de maio de 2017 [27] 650 000 1624
13 de xaneiro de 2020[28] 3,463 millóns 2608
12 de novembro de 2020[28] 2,906 millóns 2484
13 de abril de 2022 5,03 millóns [29] uns 3700
4 de maio de 2022 5,17 millóns [29] 3786
12 de xullo de 2022 5,27 millóns [29] 3769
27 de outubro de 2022 5,64 millóns [29]
29 de outubro de 2022 5,71 millóns [30] 3776
5 de novembro de 2022 5,91 millóns [31] 3851

En abril de 2017, a instancia mastodon.social tiña uns 42.000 usuarios.[32] Os principais países (segundo os usuarios) en 2019 foron Xapón (aprox. 0,8 millóns), Alemaña (aprox. 0,4 millóns), Estados Unidos e Francia (aprox. 0,14 millóns cada un). O número total de usuarios só se pode determinar de forma imprecisa debido á descentralización e varía segundo o método de gravación.

Dende o día 23 de xaneiro de 2018, o protocolo ActivityPub é unha recomendación oficial do W3C.[33]

En xullo de 2019, Gab, unha rede asociada ao discurso de odio, o antisemitismo e o racismo, pasou a un garfo mastodonte e de súpeto levou a cabo o maior nodo da web.[34] Nun comunicado oficial, Mastodon distanciouse de Gab. Algunhas instancias e aplicacións bloquearon entón os servidores de Gab, xa que se vía en completa oposición a Mastodon e á súa filosofía. [35]

Segundo o sitio web oficial de Mastodon, había o 4 de novembro de 2022 nos 3311 servidores Mastodon accesibles 683 363 usuarios activos mensuais.[36]

Uso por parte das autoridades públicas

editar

En outubro de 2020, o Comisionado Federal de Protección de Datos e Liberdade de Información (BfDI) en Alemaña lanzou a súa propia instancia de mastodon, que tamén está dispoñible para todos os demais organismos públicos a nivel federal como unha alternativa compatible coa protección de datos a Twitter, en xaneiro de 2021, o comisario estatal seguiu en Baden-Württemberg despois de cancelar a subscrición previamente a Twitter.[37][38] Mentres tanto, algúns organismos públicos como a Oficina Federal de Prensa,[39] varios ministerios (de Educación, do Interior, Ministerio de Asuntos Exteriores), autoridades subordinadas ( BSI[40], BfR, aduanas[41]), Renania-Palatinado e o parlamento estatal (Landesregierung) de Hesse[42] e o goberno do estado de Baden-Württemberg[43] representados en Mastodon.

Nun proxecto piloto, o Supervisor Europeo de Protección de Datos tamén puxo en marcha o seu propio servidor de Mastodon para as autoridades comunitarias baixo o nome de "EU Voice"[44], no que están representados a Comisión Europea e o Tribunal Europeo de Xustiza, entre outros.[45]

Elon Musk toma o control de Twitter

editar

Como resultado da adquisición anunciada de Twitter por parte de Elon Musk en abril de 2022, decenas de miles de usuarios crearon contas con Mastodon, incluíndo algunhas celebridades.[46] O número de publicacións por hora máis que duplicouse (de aproximadamente 5000 a principios de abril de 2021 a aproximadamente 10 000 a finais de abril de 2022), o que provocou problemas temporais de rendemento nalgúns servidores.[47]

Despois da adquisición confirmada a finais de outubro de 2022, houbo outro aumento de contas e publicacións.[48]

Nome e logotipo

editar
 
Unha variante da mascota Mastodon

Hai diferentes respostas á pregunta de como o software e a rede social recibiron o nome do xénero mamut Mastodonte. Algúns afirman que Eugen Rochko escolleu o nome despois da banda estadounidense de metal Mastodon do mesmo nome. Nunha entrevista coa revista en liña Mashable, negou isto no ano 2017 e dixo que a plataforma levaba o nome do animal primitivo.[49]

Ademais da icona, o mastodonte tamén está dispoñible como mascota, que mostra a un pequeno mastodonte simpático e invitante ou un pequeno mastodonte rindo infantilmente. Varios destes gráficos están moi estendidos e están a ser reinterpretados constantemente.

  1. "Mastodon: Was die Twitter-Alternative anders macht". Deutschlandfunk Nova (en alemán). Consultado o 2022-11-10. 
  2. "Mastodon Help - Guía en galego". mastodon.help. Arquivado dende o orixinal o 10 de novembro de 2022. Consultado o 2022-11-10. 
  3. "mastodon/FAQ.md at master · tootsuite/mastodon · GitHub". web.archive.org. 2017-04-04. Archived from the original on 04 de abril de 2017. Consultado o 2022-11-10. 
  4. Newton, Casey (2017-04-04). "Mastodon.social is an open-source Twitter competitor that’s growing like crazy". The Verge (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  5. Nast, Condé. "Could Mastodon be the social network to replace Twitter?". Wired UK (en inglés). ISSN 1357-0978. Consultado o 2022-11-10. 
  6. "Mastodon - Decentralized social media". joinmastodon.org (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  7. "mastodon.gal". Mastodon aloxado en mastodon.gal. Consultado o 2022-11-10. 
  8. "Mastodon, a alternativa do Fediverso a Twitter, xa fala galego: “Noutras redes hai opresión das linguas dominantes”". Galicia Confidencial. Consultado o 2022-11-10. 
  9. "Mastodon's 2 Year Anniversary". Official Mastodon Blog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  10. "Show HN: A new decentralized microblogging platform ; Hacker News". news.ycombinator.com. Consultado o 2022-11-10. 
  11. online, heise. "Dezentral und Open Source: Ist Mastodon das bessere Twitter?". heise online (en alemán). Consultado o 2022-11-10. 
  12. "mastodon/mastodon". 2022-11-10. Consultado o 2022-11-10. 
  13. "Mastodon's 2 Year Anniversary". Official Mastodon Blog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  14. "Mastodon 2.0". Official Mastodon Blog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  15. "Mastodon 2.5 released". Official Mastodon Blog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  16. "Mastodon 2.6 released". Official Mastodon Blog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  17. "Mastodon 2.8". Official Mastodon Blog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  18. "Improving support for adult content on Mastodon". Official Mastodon Blog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  19. "Mastodon 2.9". Official Mastodon Blog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  20. "Mastodon 3.2". Official Mastodon Blog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  21. online, heise. "Dezentral und Open Source: Ist Mastodon das bessere Twitter?". heise online (en alemán). Consultado o 2022-11-10. 
  22. "Join the federation?! Mastodon awaits... with Eugen Rochko (The Changelog #315)". Changelog (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  23. "Mastodon". GitHub (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  24. "Get an app for Mastodon". joinmastodon.org (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  25. "Mastodon: Mobile Apps und E2E-Verschlüsselung - Prototype Fund". prototypefund.de (en alemán). Consultado o 2022-11-10. 
  26. "Mastodon instances". instances.social. Consultado o 2022-11-10. 
  27. List (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 08 de xullo de 2017. Consultado o 10 de novembro de 2022. 
  28. 28,0 28,1 "mastodon". Fediverse.network. Arquivado dende o orixinal o 12 de novembro de 2020. Consultado o 10 de novembro de 2022. 
  29. 29,0 29,1 29,2 29,3 "Mastodon Users (@mastodonusercount@bitcoinhackers.org)". Bitcoin Mastodon. 2022-04-13. Arquivado dende o orixinal o 10 de novembro de 2022. Consultado o 2022-11-10. 
  30. "Mastodon Users (@mastodonusercount@bitcoinhackers.org)". Bitcoin Mastodon. 2022-10-29. Arquivado dende o orixinal o 10 de novembro de 2022. Consultado o 2022-11-10. 
  31. "Mastodon Users (@mastodonusercount@bitcoinhackers.org)". Bitcoin Mastodon. 2022-11-05. Arquivado dende o orixinal o 13 de novembro de 2022. Consultado o 2022-11-10. 
  32. Updates (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 06 de abril de 2017. Consultado o 10 de novembro de 2022. 
  33. "ActivityPub". www.w3.org. Consultado o 2022-11-10. 
  34. Robertson, Adi (2019-07-12). "How the biggest decentralized social network is dealing with its Nazi problem". The Verge (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  35. Ferdinand Thommes (2019-07-18). "Wie frei darf oder muss Freie Software sein?". LinuxNews (en alemán). Consultado o 2022-11-10. 
  36. "Server". joinmastodon.org (en alemán). Consultado o 2022-11-10. 
  37. Meldungen, Gepostet von Pressestelle; Datenschutz; Pressemitteilungen; Pressespiegel; Slider (2021-01-19). "LfDI Brink nutzt und unterstützt Social Media Plattform Mastodon - Der Landesbeauftragte für den Datenschutz und die Informationsfreiheit Baden-Württemberg" (en alemán). Consultado o 2022-11-10. 
  38. Kleinz, Torsten (2022-04-16). "Mastodon: Einsamer Twitter-Ersatz für Behörden". Der Spiegel (en alemán). ISSN 2195-1349. Consultado o 2022-11-10. 
  39. "Bundespresseamt (@Bundespresseamt@social.bund.de)". social.bund.de. Arquivado dende o orixinal o 10 de novembro de 2022. Consultado o 2022-11-10. 
  40. publisher. "BSI jetzt auch auf der Open-Source-Plattform Mastodon präsent". Bundesamt für Sicherheit in der Informationstechnik (en alemán). Consultado o 2022-11-10. 
  41. "Der Zoll (@Zoll@social.bund.de)". social.bund.de. Consultado o 2022-11-10. 
  42. "Explorar social.bund.de". Mastodon aloxado en social.bund.de. Consultado o 2022-11-10. 
  43. "@RegierungBW". bawü.social. [Ligazón morta]
  44. "EDPS launches pilot phase of two social media platforms ; European Data Protection Supervisor". edps.europa.eu (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 
  45. "Explorar EU Voice". Mastodon aloxado en social.network.europa.eu. Consultado o 2022-11-10. 
  46. barbara.wimmer (2022-04-26). "Riesen-Ansturm auf Twitter-Alternative Mastodon". futurezone.at (en alemán). Consultado o 2022-11-10. 
  47. "Eugen 💀 (@Gargron@mastodon.social)". Mastodon. 2022-04-25. Consultado o 2022-11-10. 
  48. "Mastodon Users (@mastodonusercount@bitcoinhackers.org)". Bitcoin Mastodon. 2022-10-29. Arquivado dende o orixinal o 10 de novembro de 2022. Consultado o 2022-11-10. 
  49. Gilmer, Marcus (2017-04-06). "Mastodon the band’s response to Mastodon the platform is metal AF". Mashable (en inglés). Consultado o 2022-11-10. 

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar