Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento
O Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento é unha institución cultural, constituída o 16 de febreiro de 1944 en Santiago de Compostela, especializada actualmente en estudos científicos sobre arqueoloxía e historia. Recibe o nome en honor ó Padre Sarmiento.
| Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento | |
|---|---|
 | |
| Tipo | instituto de investigación |
| Data de fundación | 1944 |
| Traballos destacados | Cuadernos de Estudios Gallegos |
| Organización matriz | Consello Superior de Investigacións Científicas |
| Localización | |
| Enderezo | Rúa de San Roque, 2, 15704 |
| En | Santiago de Compostela |
| País | Galicia |
| 42°53′00″N 8°32′31″O / 42.883305555556, -8.5418611111111 | |
| Na rede | |
| http://www.iegps.csic.es/ | |
  | |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
Historia
editarEn 1923, un grupo de universitarios preocupados pola falta de estudos sobre Galiza fundaron o Seminario de Estudos Galegos (SEG). Esta institución multidisciplinar e punteira realizou estudos e divulgacións sobre o patrimonio cultural galego, mais a Guerra Civil e o posterior réxime franquista acabou con todos os proxectos.
No ano 1944 [Cómpre referencia] créase un instituto chamado Instituto de Estudios Gallegos Padre Sarmiento, adscrito ao Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC), e que dalgún xeito era herdeiro daquel pioneiro SEG. Este novo instituto reuniu na xuntanza fundacional a maioría dos intelectuais que sobreviviron á guerra: Francisco Javier Sánchez Cantón, Fermín Bouza Brey, Paulino Pedret Casado, Jesús Carro García, Abelardo Moralejo Laso e Felipe Ramón Cordero Carrete (primeiro secretario da institución); pouco tempo despois tamén se integran Otero Pedrayo, Vicente Risco e Florentino Cuevillas. Outros colaboradores nas primeiras etapas tamén foron Antón Fraguas, Xesús Ferro Couselo, Couceiro Freijomil, Xesús Taboada Chivite e Aquilino Iglesia Alvariño, entre outros.
O novo Instituto mantivo nos seus primeiros anos a estrutura en dez seccións: Arqueoloxía; Etnografía; Xeografía; Prehistoria; Historia; Filoloxía; Literatura; Arte; Estudos Composteláns e Peregrinacións; e Bibliografía e Publicacións. Ademais, a institución recolleu parte dos fondos sobreviventes do SEG, feito que creou certa polémica nalgúns sectores do galeguismo ao consideraren que o IEG Padre Sarmiento era unha institución franquista e non era herdeira do antigo SEG. O primeiro director do IEG Padre Sarmiento foi Francisco Javier Sánchez Cantón.
A ditadura non lle permitiu usar a lingua galega ao novo instituto até a década de 1960, e a partir desta data empregouno de maneira ocasional.
O IEG Padre Sarmiento mantivo unha actividade salientábel até aproximadamente 1975. Nesta primeira etapa realizáronse catálogos de castros, análises da romanización de Galiza, estudos de cancioneiros medievais galego-portugueses e tamén a elaboración dunha extensa bibliografía de Galiza. Nos anos oitenta houbo unha etapa de crise no IEG, con menor actividade mais a partir de 1994 hai un novo rexurdir, producíndose tamén unha mudanza como director, asumindo este cargo Eduardo Pardo de Guevara y Valdés. O instituto volveu a centrarse especialmente na investigación, especializándose nos últimos anos principalmente en arqueoloxía e historia.
No ano 2000 reconverteuse nun centro mixto de titularidade compartida entre a Xunta de Galicia e o CSIC, e desde esa data a súa sede está no Antigo Hospital de San Roque (rúa San Roque, 2).
Publicacións
editarDesde 1944 publica a revista Cuadernos de Estudios Gallegos, de periodicidade irregular. Tamén os denominados Anexos -ou serie Maior- (desde 1946) e Monografías -ou serie Minor- (desde 1996), así como a Colección Galicia Histórica (desde 1977). Igualmente, desde 1946 tamén publica diferentes textos que, pola súa temática ou extensión, non teñen cabida nas coleccións anteriores (ata 2022 publicáronse 30 títulos).