Gjirokastër

Centros históricos de Berat e Gjirokastër
	<img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Gjirokast%C3%ABr_Festung_-_Blick_%C3%BCber_die_Stadt_2.jpg/300px-Gjirokast%C3%ABr_Festung_-_Blick_%C3%BCber_die_Stadt_2.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" data-file-width="4000" data-file-height="3000">
Patrimonio da Humanidade - UNESCO
País	Albania
Localización	Comarca e distriro de Gjirokastër
Criterios	(iii)(iv)
Inscrición	2005
Identificador	{{{ID}}}
	v; c; e;

Gjirokastër
Localización
	40°04′33″N 20°08′20″L / 40.07583, 20.13889
Estado	Albania
Condado	Condado de Gjirokastër
Capital de	Condado de Gjirokastër
Poboación
Poboación	19.836 (2011) (33.620,34 hab./km²)
Xeografía
Superficie	59 ha
Altitude	193 m-286 m
Identificador descritivo
Código postal	6001–6003
Fuso horario	UTC+01:00, horario estándar; UTC+02:00, horario de verán
Prefixo telefónico	084
Outro
Irmandado con	Sarandë ; Grottammare (pt) ; Casale Monferrato (pt) ; Patras
Páxina web	gjirokastra.org

Gjirokastër (pronunciase [ɟɪɾokaˈstəɾ] en albanés) ou Gjirokastra (en grego, Αργυρόκαστρο, Argirókastro ; en italiano, Argirocastro; en turco, Ergiri ou Argiri ou Ergeri) é unha cidade de Albania. É a principal cidade do sur do país, e a capital da comarca e distrito homónimos. A importancia de Gjirokastër reside no feito de que é o berce dalgúns dos albaneses máis famosos, como o político Enver Hoxha ou o escritor Ismail Kadare.

Demografía

A súa poboación eran duns 12.000 habitantes en 1960. Case se triplicou até aproximadamente 34.000 habitantes (2003), e rebaixouse aos 24.000 habitantes segundo estimación de 2008.^[1]

Xeografía

Está ao pé do Mali Gjerë, no val do Drin, afluente do Vijosë (Voytsa). Está dominado polo castelo medieval, probablemente veneciano. A cidade é considerada o centro da comunidade grega en Albania.

Urbanismo

Por outra banda, o casco vello da cidade foi declarado museo da cidade durante o réxime comunista. En 2005, a UNESCO declarou a cidade museo de Gjirokastër Patrimonio da Humanidade,^[2] como un raro exemplo dunha vila otomá ben conservada construída polos propietarios. A localidade de Berat tamén forman parte dela como parte dos centros históricos de Berat e Gjirokastër.^[2]

Historia

A cidade estaba preto da antiga Adrianópolis e toma o seu nome probablemente dunha tribo iliria.

Idade Media

Era unha posesión bizantina e levaba o nome de Argyropolis ("Cidade de Prata", grego Αργυρόπολις) ou Argyrokastron ("Castelo de Prata", grego: Αργυρόκαστρον). En 1205, converteuse no déspota de Epiro.

Pasou aos otománs (1417) baixo Baiazet I (Argiri-kasri) e foi a capital do sandjak de Arvanya; menciónase como feudo da familia Zenebissi (Zenebish); en 1506, xa pertencía ao sandjak de Avlonya.

Idade contemporánea

Século XIX

En 1811, estivo durante un tempo en mans de Ali Tepelen. No século XIX, volveu ser a capital de sandjak co seu nome turco de Ergiri, dependente da wilayat de Ioannina e foi un centro de oposición ao dominio otomán. En 1880, acolleu a asemblea (nacionalista) de Gjirokastër.

Século XX

Na guerra dos Balcáns (1912-1913), Grecia reclamou a cidade cando os otománs se retiraron, pero foi concedida a Albania polo Tratado de Londres (1913) e o Protocolo de Florencia do 17 de decembro de 1913.

En marzo de 1914, os gregos declararon a cidade estado autónomo de Epiro, que foi recoñecido polo protocolo de Corfú, pero finalmente, no contexto da Primeira guerra mundial, os gregos ocuparon a cidade (outono de 1914 ) e Korçë, e en abril de 1916 o sur do territorio autónomo foi anexionado a Grecia, até que a conferencia de paz de París o devolveu a Albania segundo o establecido en 1913.

En abril de 1939 foi ocupada polos italianos; un intento por parte de Grecia de ocupar a cidade foi de curta duración; en setembro de 1943 pasou baixo control alemán tras a capitulación de Italia; en 1944 entraron os guerrilleiros comunistas. Baixo o réxime comunista converteuse nun centro industrial.

Século XXI

En 2005 a cidade-museo, xunto á vila de Butrint e o casco histórico de Berat foron declarados Patrimonio da Humanidade.^[2]

Notas

↑ "About Gjirokastra". www.gjirokastra.org. Consultado o 2022-08-12.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Centres of Berat and Gjirokastra". UNESCO World Heritage Centre (en inglés). Consultado o 2022-08-12.

Véxase tamén

Outros artigos

Despotado de Epiro

Ligazóns externas

Páxina web oficial da Organización de Conservación e Desenvolvemento de Gjirokastër
Gjirokastra, cidade museo albanesa - artigo de Moncho Iglesias Míguez en Praza Pública
Oficina de Administración e Coordinación da Cidade Museo de Gjirokastër Arquivado 11 de xullo de 2013 en Wayback Machine. Arquivado
Aventuras na conservación en Gjirokastër
Galería de fotos de Gjirokastër do Hotel Kalemi Arquivado 07 de setembro de 2004 en Wayback Machine. Arquivado
Galería de fotos de Gjirokastër, ano 2015 Arquivado
Sitio web do municipio de Gjirokastër Arquivado 06 de marzo de 2014 en Wayback Machine. Arquivado

[1] "About Gjirokastra". www.gjirokastra.org. Consultado o 2022-08-12.

[:0-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Centres of Berat and Gjirokastra". UNESCO World Heritage Centre (en inglés). Consultado o 2022-08-12.

[1]

[2]