O Empordán[1][2] (en catalán: Empordà) é unha comarca histórica do nordés de Cataluña (España), situada na costa norte da provincia de Xirona, no límite con Francia. Coincide aproximadamente cos límites do antigo condado de Empúries. A comarca toma o seu nome da colonia grega de Empúries (Emporion).

Modelo:Xeografía políticaEmpordán
Imaxe

Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 42°04′55″N 3°04′19″L / 42.081944444444, 3.0719444444444Coordenadas: 42°04′55″N 3°04′19″L / 42.081944444444, 3.0719444444444
EstadoEspaña
Comunidade autónomaCataluña
Provinciaprovincia de Xirona Editar o valor em Wikidata
CapitalFigueres
La Bisbal d'Empordà Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Superficie2.261,62 km² Editar o valor em Wikidata
Altitude43 m Editar o valor em Wikidata

Chaira do Empordán
Os 'Aiguamolls'

Na actualidade, a comarca histórica áchase dividida en dúas comarcas administrativas:

Xeografía editar

O Empordán limita ao norte coa serra da Albera, que compón a parte máis oriental da cordilleira pirenaica e que acaba no mar no Cabo de Creus. A esta parte montañosa coñecíalla de forma tradicional como o Alto Empúries mentres que a parte situada no chairo era coñecida como o Baix Empordà. Esta chaira está dividida polo macizo do Montgrí comprende ao norte a chaira pola que discorren antes de desembocar no mar os ríos Muga e Fluvià e ao sur a parte coñecida como "l'Empordanet", comprendido entre o mencionado macizo do Montgrí, a costa, o río Ter e ao oeste o mazizo das Gavarres. Esta zona que hoxe coincide coa comarca administrativa do Baix Empordà ten a súa capital en La Bisbal d'Empordà, mentres que a situada ao norte, cuxa capital histórica foi a vila de Castelló d’Empúries, comprende a comarca administrativa do Alt Empordà e que actualmente ten por capital a cidade de Figueres.

A costa editar

A costa do Empordán forma parte da Costa Brava e comprende desde os cantís e pequenas praias que se atopan ao norte, entre a fronteira francesa e o cabo de Creus e á altura do macizo do Montgrí, fronte ao cal atópanse as Illas Medes ata longas praias de fina area no golfo de Roses, que se estende desde o cabo de Creus ao macizo do Montgrí, destacando nesta zona o Parque Natural dos Aiguamolls e a praia de dunas de Sant Pere Pescador. Ao sur do macizo do Montgrí atópase a desembocadura do Ter e extensas praias como a de Pals ata o cabo de Begur onde a costa volve levantarse sobre o mar para formar cantís e calas.

A tramontana editar

A presenza da tramontana - un vento frío e turbulento do norte - é particularmente intensa no Empordán, e son numerosas as referencias literarias e artísticas a este vento, que forma parte esencial da caracterización literaria e simbólica da comarca, á que contribuíron decisivamente numerosos literatos e artistas, como Josep Pla ou Salvador Dalí, ambos os nativos da comarca. O poeta -tamén empordanés- Carles Fages de Climent escribiu a oración ao Cristo da Tramontana, moi popular no Empordán, que logo inspiraría un lenzo do seu amigo Salvador Dalí, exposto no Teatro-Museo Dalí. Tamén Gabriel García Márquez refírese á tramontana en Doce Cuentos Peregrinos.

Notas editar

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para empordanés.
  2. «Empordán». Editorial Galaxia, ed. (2007). Diciopedia do século 21 2. Isaac Díaz Pardo, Víctor F. Freixanes, Antón Mascato (edición). p. 766. 

Véxase tamén editar