Cretáceo Superior
O Cretáceo[1][2] Superior[Cómpre referencia] é a última época xeolóxica do Cretáceo. Comezou hai 100,5 millóns de anos e rematou hai 66 millóns de anos.[3]
Idades
editarO Cretáceo[1] divídese tradicionalmente en Cretáceo inferior (temperán) e Cretáceo superior (tardío), debido ás diferentes rochas que reflicten as condicións nas que se formaron. De menor a maior, subdivídese nas idades Cenomaniano, Turoniano, Coniaciano, Santoniano, Campaniano e Maastrichtiano.[4][5]
Xeoloxía
editarO Cretáceo Superior é a época do xiz ou creta. O xiz está composto por incontables millóns de placas calcarias, de carbonato de calcio (CaCO3) chamadas cocólitos. Son tan pequenos que só se poden ver cun microscopio óptico; os detalles requiren un microscopio electrónico. As placas están formadas por algas planctónicas unicelulares chamadas cocolitóforos, e foron depositadas en alta mar.
A única outra rocha que se atopa no xiz é o sílex, que é dióxido de silicio (SiO2) derivados das algas e animais con esqueletos de sílice. Sen dúbida, isto indica períodos nos que o clima era algo diferente.[6]
Biodiversidade
editarO Cretáceo foi o último período no que os dinosauros foron os animais terrestres dominantes. Triceratops, Tyrannosaurus e Velociraptor vivían nesta época; o enorme Mosasaurus era o depredador mariño dominante. No período Cretáceo, os dinosauros emplumados fixéronse máis diversas e evolucionaron aos antepasados das aves modernas. As anxiospermas (clade das plantas con flor) desenvolvéronse e convertéronse nas plantas dominantes na terra. O Cretáceo Superior rematou co evento de extinción K/T.
Eventos de extinción
editarO final do período Cretáceo está marcado polo enorme evento de extinción que marcou o fin dos dinosauros. Porén, moitos grupos xa desapareceran moito antes. Houbo un evento de extinción anterior no Cretáceo Superior no limite Cenomaniano-Turioniano, hai uns 95 a 90 millóns de anos. Todo o que sabemos é que houbo unha enorme actividade volcánica que provocou cambios na vida mariña.
O suceso provocou a extinción dos pliosaurios, e da maioría dos ictiosauros e da maioría das liñas de pterosaurios. Aínda que a causa é incerta, o resultado deixou os océanos de osíxeno da Terra durante case medio millón de anos. Isto provocou a extinción de preto do 27% dos invertebrados mariños, incluíndo certos foraminíferos planctónicos e bentónicos, moluscos, bivalvos, dinoflaxelados e nanofósiles calcáreos.[7] Esta perturbación ambiental global aumentou as temperaturas atmosféricas e oceánicas. Os sedimentos límite mostran un enriquecemento de oligoelementos e conteñen valores elevados de δ13C[8] o que significa que os mares xa non eran tan favorábeis para a vida naquela época, e moitas especies extinguíronse.[9][10]
Notas
editar< | Eón Fanerozoico | | ||
---|---|---|
| ||
- ↑ 1,0 1,1 Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para cretáceo.
- ↑ Definición de cretáceo no Dicionario de Galego de Ir Indo e a Xunta de Galicia.
- ↑ "Período Cretáceo". Toda Matéria (en portugués). Consultado o 2024-03-25.
- ↑ Gradstein, Felix M.; Ogg, James G.; Smith, Alan G., eds. (2005). A Geologic Time Scale 2004. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-78673-7.
- ↑ "Paleontologia/escala-de-tempo-geológico". pt.geologyscience.com. Consultado o 25 de maio de 2024.
- ↑ Riccardi, Alberto Carlos (2000-03). "Historia del estudio de los amonites jurásicos y cretácicos en la Argentina y Chile". ISSN 0325-2051.
- ↑ "Submarine eruption bled Earth's oceans of oxygen". New Scientist (en inglés). Consultado o 2024-03-25.
- ↑ δ13C varía no tempo en función da produtividade biolóxica.
- ↑ crossref. "Chooser". chooser.crossref.org (en inglés). doi:10.1144/gsjgs.155.4.0619. Arquivado dende o orixinal o 26 de agosto de 2023. Consultado o 2024-03-25.
- ↑ Miller, Charles B. & Patricia A. Miller 2012. Biological oceanography, 2nd ed. Oxford: John Wiley & Sons. ISBN 978-1-4443-3301-5
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Cretáceo Superior |