ADAMTS13
ADAMTS13 (siglas do inglés a disintegrin and metalloproteinase with a thrombospondin type 1 motif, member 13), tamén chamada "protease que cliva o factor de von Willebrand" (VWFCP), é un encima metaloprotease que contén zinc, que cliva o factor de von Willebrand (vWf), o cal é unha proteína de gran tamaño que intervén na coagulación do sangue. ADAMST13 é segregada no sangue e degrada os grandes multímeros de vWf, facendo diminuír a súa actividade.[1]
Xenética
editarO xene ADAMTS13 está situado no cromosoma 9 humano (9q34).[1]
Descubrimento
editarDesde 1982 sábese que a púrpura trombocitopénica trombótica, un tipo de anemia hemolítica microanxiopática (véxase máis adiante), estaba caraterizada na súa forma familiar pola presenza no plasma de multímeros de factor de von Willebrand infrecuentemente grandes (ULVWF).[1]
En 1994, descubriuse que o vWF era clivado entre unha tirosina na posición 1605 e unha metionina na 1606 por un encima metaloprotease do plasma cando era exposta a un alto nivel de tensión cortante de cizalla (creado polo fluxo sanguíneo rápido). En 1996, dous grupos de investigadores traballando independentemente caracterizaron mellor este encima. Nos dous anos seguintes, eses mesmos grupos demostraron que a deficiencia conxénita dunha protease que clivaba o factor de von Willebrand estaba asociada á formación de microtrombos plaquetarios nos vasos sanguíneos pequenos. Ademais, informaron que os anticorpos IgG dirixidos contra este emesmo encima causaban púrpura trombocitopénica trombótica na maioría dos casos non familiares (non hereditarios).[1]
Proteómica
editarXenomicamente, a ADAMTS13 comparte moitas propiedades co membro 19 da familia ADAMTS, cuxos membros están todos caracterizados por ter un dominio de protease (a parte que realiza a hidrólise da proteína), un dominio de desintegrina adxacente e un ou máis dominios de trombospondina. A ADAMTS13, de feito, ten oito dominios de trombospondina. Non ten dominio hidrófobo transmembrana e, por tanto, non está ancorada á membrana plasmática.[1]
Papel en enfermidades
editarA deficiencia de ADAMTS13 foi descuberta na síndrome de Upshaw Schulman, a forma familiar recorrente da púrpura trombocitopénica trombótica. Na época dese descubrimento xa se sospeitaba que a púrpura trombocitopénica trombótica aparecía tamén nunha forma autoinmune, debido á súa resposta á plasmaférese e a caracterización de IgG inhibitorios. Desde o descubrimento de ADAMTS13, os epítopos específicos na súa superficie foron a diana de anticorpos inhibitorios.[1][2][3]
Os niveis baixos de ADAMTS13 están tamén asociados cun incremento do risco de padecer trombose arterial,[4] incluíndo infarto de miocardio[5] e enfermidades cerebrovasculares.[6][7]
Finalmente, desde que se probou que a ligazón entre a estenose de válvula aórtica e a anxiodisplasia se debía a unha alta tensión cortante no fluxo sanguíneo (síndrome de Heyde), aceptouse que un aumento da exposición do factor de von Willebrand a ADAMTS13 debida a varias razóns predispoñería ás hemorraxias ao causar un aumento da degradación do factor de von Willebrand. Este fenómeno caracterízase por presentarse como unha forma da enfermidade de von Willebrand, a tipo 2a.[1]
Notas
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Levy GG, Motto DG, Ginsburg D (July 2005). "ADAMTS13 turns 3". Blood 106 (1): 11–7. PMID 15774620. doi:10.1182/blood-2004-10-4097. Arquivado dende o orixinal o 24-08-2010. Consultado o 09-09-2018.
- ↑ Tsai HM (April 2003). "Advances in the pathogenesis, diagnosis, and treatment of thrombotic thrombocytopenic purpura". Journal of the American Society of Nephrology 14 (4): 1072–81. PMID 12660343. doi:10.1097/01.ASN.0000060805.04118.4C.
- ↑ Furlan M, Lämmle B (June 2001). "Aetiology and pathogenesis of thrombotic thrombocytopenic purpura and haemolytic uraemic syndrome: the role of von Willebrand factor-cleaving protease". Best Practice & Research. Clinical Haematology 14 (2): 437–54. PMID 11686108. doi:10.1053/beha.2001.0142.
- ↑ Sonneveld MA, de Maat MP, Leebeek FW (July 2014). "Von Willebrand factor and ADAMTS13 in arterial thrombosis: a systematic review and meta-analysis". Blood Reviews 28 (4): 167–78. PMID 24825749. doi:10.1016/j.blre.2014.04.003.
- ↑ Maino A, Siegerink B, Lotta LA, Crawley JT, le Cessie S, Leebeek FW, Lane DA, Lowe GD, Peyvandi F, Rosendaal FR (August 2015). "Plasma ADAMTS-13 levels and the risk of myocardial infarction: an individual patient data meta-analysis". Journal of Thrombosis and Haemostasis 13 (8): 1396–404. PMID 26073931. doi:10.1111/jth.13032.
- ↑ Sonneveld MA, de Maat MP, Portegies ML, Kavousi M, Hofman A, Turecek PL, Rottensteiner H, Scheiflinger F, Koudstaal PJ, Ikram MA, Leebeek FW (December 2015). "Low ADAMTS13 activity is associated with an increased risk of ischemic stroke". Blood 126 (25): 2739–46. PMID 26511134. doi:10.1182/blood-2015-05-643338.
- ↑ Denorme F, Kraft P, Pareyn I, Drechsler C, Deckmyn H, Vanhoorelbeke K, Kleinschnitz C, De Meyer SF (2017). "Reduced ADAMTS13 levels in patients with acute and chronic cerebrovascular disease". PLOS One 12 (6): e0179258. PMC 5462472. PMID 28591212. doi:10.1371/journal.pone.0179258.
Bibliografía
editar- Tang BL (January 2001). "ADAMTS: a novel family of extracellular matrix proteases". The International Journal of Biochemistry & Cell Biology 33 (1): 33–44. PMID 11167130. doi:10.1016/S1357-2725(00)00061-3.
- Fujimura Y, Matsumoto M, Yagi H, Yoshioka A, Matsui T, Titani K (January 2002). "Von Willebrand factor-cleaving protease and Upshaw-Schulman syndrome". International Journal of Hematology 75 (1): 25–34. PMID 11843286. doi:10.1007/BF02981975.
- Zheng X, Majerus EM, Sadler JE (September 2002). "ADAMTS13 and TTP". Current Opinion in Hematology 9 (5): 389–94. PMID 12172456. doi:10.1097/00062752-200209000-00001.
- Tsai HM (October 2002). "Von Willebrand factor, ADAMTS13, and thrombotic thrombocytopenic purpura". Journal of Molecular Medicine 80 (10): 639–47. PMC 2435681. PMID 12395148. doi:10.1007/s00109-002-0369-8.
- Tsai HM (March 2003). "Platelet activation and the formation of the platelet plug: deficiency of ADAMTS13 causes thrombotic thrombocytopenic purpura". Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology 23 (3): 388–96. PMID 12615692. doi:10.1161/01.ATV.0000058401.34021.D4.
- Tsai HM (April 2003). "Is severe deficiency of ADAMTS-13 specific for thrombotic thrombocytopenic purpura? Yes". Journal of Thrombosis and Haemostasis 1 (4): 625–31. PMID 12871390. doi:10.1046/j.1538-7836.2003.00169.x.
- Remuzzi G (April 2003). "Is ADAMTS-13 deficiency specific for thrombotic thrombocytopenic purpura? No". Journal of Thrombosis and Haemostasis 1 (4): 632–4. PMID 12871391. doi:10.1046/j.1538-7836.2003.00170.x.
- Moake JL (January 2004). "von Willebrand factor, ADAMTS-13, and thrombotic thrombocytopenic purpura". Seminars in Hematology 41 (1): 4–14. PMID 14727254. doi:10.1053/j.seminhematol.2003.10.003.
- López JA, Dong JF (January 2004). "Cleavage of von Willebrand factor by ADAMTS-13 on endothelial cells". Seminars in Hematology 41 (1): 15–23. PMID 14727255. doi:10.1053/j.seminhematol.2003.10.004.
- Plaimauer B, Scheiflinger F (January 2004). "Expression and characterization of recombinant human ADAMTS-13". Seminars in Hematology 41 (1): 24–33. PMID 14727256. doi:10.1053/j.seminhematol.2003.10.006.
- Kokame K, Miyata T (January 2004). "Genetic defects leading to hereditary thrombotic thrombocytopenic purpura". Seminars in Hematology 41 (1): 34–40. PMID 14727257. doi:10.1053/j.seminhematol.2003.10.002.
- Schneppenheim R, Budde U, Hassenpflug W, Obser T (January 2004). "Severe ADAMTS-13 deficiency in childhood". Seminars in Hematology 41 (1): 83–9. PMID 14727263. doi:10.1053/j.seminhematol.2003.10.007.
- Kremer Hovinga JA, Studt JD, Lämmle B (2005). "The von Willebrand factor-cleaving protease (ADAMTS-13) and the diagnosis of thrombotic thrombocytopenic purpura (TTP)". Pathophysiology of Haemostasis and Thrombosis 33 (5–6): 417–21. PMID 15692254. doi:10.1159/000083839.
- Levy GG, Motto DG, Ginsburg D (July 2005). "ADAMTS13 turns 3". Blood 106 (1): 11–7. PMID 15774620. doi:10.1182/blood-2004-10-4097.
- George JN (May 2005). "ADAMTS13, thrombotic thrombocytopenic purpura, and hemolytic uremic syndrome". Current Hematology Reports 4 (3): 167–9. PMID 15865866.
- Dong JF (August 2005). "Cleavage of ultra-large von Willebrand factor by ADAMTS-13 under flow conditions". Journal of Thrombosis and Haemostasis 3 (8): 1710–6. PMID 16102037. doi:10.1111/j.1538-7836.2005.01360.x.
- Matsukawa M, Kaikita K, Soejima K, Fuchigami S, Nakamura Y, Honda T, Tsujita K, Nagayoshi Y, Kojima S, Shimomura H, Sugiyama S, Fujimoto K, Yoshimura M, Nakagaki T, Ogawa H (September 2007). "Serial changes in von Willebrand factor-cleaving protease (ADAMTS13) and prognosis after acute myocardial infarction". The American Journal of Cardiology 100 (5): 758–63. PMID 17719316. doi:10.1016/j.amjcard.2007.03.095.
Ligazóns externas
editar- A base de datos en liña MEROPS para peptidases e os seus inhibidores: M12.241[Ligazón morta]
- Online 'Mendelian Inheritance in Man' (OMIM) 274150
- Secreted protein database
- Localización no xenoma humano de ADAMTS13 e páxina con detalles sobre o xene ADAMTS13 no UCSC Genome Browser.