Łódź

cidade de Polonia

Łódź[1][2] é unha cidade polaca situada no centro do país, a 121 km ó suroeste da capital. Trátase da terceira cidade máis poboada de Polonia, con 742 400 habitantes segundo un informe do ano 2018, despois de Varsovia e Cracovia.

Modelo:Xeografía políticaŁódź
Imaxe

Lema«Ex navicula navis»
«Z łódeczki łódź» Editar o valor en Wikidata
Localización
Editar o valor en Wikidata Mapa
 51°45′00″N 19°28′00″L / 51.75, 19.4667
EstadoPolonia
VoivodatosVoivodia de Łódź (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Capital de
Poboación
Poboación670.642 (2021) Editar o valor en Wikidata (2.288,88 hab./km²)
Xeografía
Superficie293 km² Editar o valor en Wikidata
Altitude219 m Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Creación29 de xullo de 1423 Editar o valor en Wikidata
Organización política
• Xefe do gobernoHanna Zdanowska (2010–) Editar o valor en Wikidata
Membro de
Identificador descritivo
Código postal90-001–94-413 Editar o valor en Wikidata
Fuso horario
Prefixo telefónico42 Editar o valor en Wikidata
Outro
Irmandado con
Vilnius (1991–) Editar o valor en Wikidata

Sitio webuml.lodz.pl Editar o valor en Wikidata
Facebook: lodzpl Twitter: miasto_lodz Instagram: kochamlodz BNE: XX457142 Editar o valor en Wikidata

O escudo da cidade representa unha barca, que lle dá nome á cidade, tradución literal do polaco «Łozd».

A súa historia está estreitamente relacionada co desenvolvemento da industria téxtil.

Moitos dos seus habitantes fixeron grandes fortunas na produción de teas e no comercio, co que contribuíron ó desenvolvemento da cidade. Actualmente conta cunha ruta turística que mostra algúns dos sitios históricos que se asocian coa orixe industrial de Lodz.

Xeografía

editar

Historia

editar

Lodz foi un pequeno asentamento que apareceu por primeira vez en rexistros escritos arredor de 1332, nun documento no que se facía entrega da vila de Łodzia ós bispos de Włocławek.

En 1423 concedéuselle o título de cidade. Dende entón e ata o século XVIII foi un pequeno asentamento, propiedade de bispos e clérigos kuyavianos, situado nunha ruta comercial entre Mazovia e Silesia. Por aquel entón a maioría da poboación era agricultora.

En 1793, como resultado da segunda partición de Polonia, Lodz foi anexionado por Prusia, e tomou o nome pruso de Lodsch. En 1806 uniuse ó Gran Ducado de Varsovia, creado por Napoleón I co fin de restablecer o estado polaco e nove anos máis tarde, en 1815, pasou a formar parte de Rusia.

Cara a 1820 xurdiu un movemento por parte dun ilustre polaco, Stanisław Staszic, que rematou por converter Lodz no principal centro de produción téxtil de todo o imperio ruso. A cidade pasou a ser coñecida como Terra Prometida por inmigrantes de todas as partes de Europa. Polacos, xermanos e xudeus foron os tres pobos que máis contribuíron ó desenvolvemento da cidade.

En 1850 a abolición dos aranceis nas aduanas entre Rusia e Polonia deu lugar a un importante crecemento industrial en Lodz, de maneira que se converteu na segunda cidade máis grande de Polonia. Pero o desenvolvemento industrial máis grande da historia da cidade produciuse no período entre 1870 e 1890, grazas á inauguración do ferrocarril que comunicaría a cidade con Varsovia e Viena.

Lodz converteuse nun dos centros do movemento socialista e, a pesar da crise precedente á Primeira Guerra Mundial, medrou constantemente ata 1914 e chegou a ser unha das cidades industriais máis poboadas do mundo.

Durante a primeira parte da Primeira Guerra Mundial estivo baixo dominio alemán.

En 1918, co remate da guerra, Lodz perdera case o 40 por cento da súa poboación debido ó recrutamento de tropas, ás epidemias e á emigración.

Nos anos posteriores á Primeira Guerra Mundial, Lodz viuse somerxida nunha gran depresión, debido á guerra de aduanas con Alemaña, que rematou co comercio téxtil e cos mercados do oeste, e á Revolución Rusa e á guerra civil rusa, que tamén remataron co comercio dos territorios do leste. Todo isto desencadeou nunha morea de disturbios e protestas dos traballadores.

Na época da preguerra, os xudeus de Lodz formaban a segunda maior comunidade de xudeus, despois de Varsovia en Polonia. As tropas alemás ocuparon a cidade unha semana despois de que Alemaña invadise Polonia, o 1 de setembro de 1939.

Durante os comezos da guerra, as forzas polacas de Lodz defenderon a cidade contra os primeiros ataques, pero en balde. Lodz anexionouse a Alemaña, converténdose en parte do Reich. Os alemáns mudáronlle o nome polo de Litzmann, en honra ó xeneral alemán Karl Litzmann, quen conquistara a cidade durante a Primeira Guerra Mundial.

A comezos de febreiro de 1940 os alemáns crearon un gueto na zona nordeste de Lodz. Preto de 160 000 xudeus, máis dun terzo da poboación da cidade, foron recluídos nunha pequena área. Os alemáns illaron o gueto do resto de Lodz. Unidades especiais da policía vixiaban o perímetro no que se atopaba. Baixo a ocupación alemá, converteuse nun importante centro de produción; creáronse fábricas no propio gueto e empregáronse os residentes xudeus para realizar traballos forzados; chegaron a xuntarse ata 100 fábricas dentro del, das cales as principais producían téxtiles, especialmente uniformes para o exército alemán.

Mordechai Chaim Rumkowski, presidente do Consello Xudeu do gueto de Lodz, quixo evitar a destrución do gueto facéndoo o máis produtivo posible. As condicións de vida dentro del eran precarias e miserables; moitos dos seus barrios non contaban con auga nin luz, os traballos eran forzados e a fame ameazaba os seus residentes.

Debido á súa gran produtividade conseguiu sobrevivir ata agosto de 1944, cando os alemáns deportaron os sobreviventes ó campo de exterminio de Auschwitz.

Nas proximidades da cidade xurdiron diversos campos de concentración e campos de exterminio, como a prisión Radogoszcz, e varios campos menores para etnias xitanas e nenos polacos.

Despois da guerra, Lodz tiña menos de 300 000 habitantes, pola contra, o número comezou a medrar grazas á inmigración dende Varsovia e dende outros puntos anexionados pola Unión Soviética.

Baixo o réxime comunista polaco, moitos dos industriais perderon a súas fortunas cando as autoridades nacionalizaron todas as compañías privadas. Con isto, Lodz converteuse de novo nun importante centro industrial. Pero tras o período de transición económica sufrida por Polonia durante a década dos 90, a maioría das empresas privatizáronse de novo.

Nese mesmo intre, outro problema eran as cuestións residenciais. A maioría das vivendas construíronse no século XIX e atopábanse en pésimo estado debido a que o proxecto de renovación foi abandonado despois da Segunda Guerra Mundial.

Na actualidade a alcaldía de Lodz pretende reavivar as antigas zonas industriais, creando desta maneira o Novo Centro da Cidade.

Dende o ano 2010, cando arrincou a iniciativa, realizáronse varios proxectos de renovación urbana, como, por exemplo, a estación de tren Łódź Fabryczna.

Cultura

editar

Cidades irmás

editar

Economía

editar
 

Medios de comunicación

editar

Deporte

editar

Política e goberno

editar

Galería de imaxes

editar
  1. "Łódź". Diccionario enciclopédico galego universal 38. La Voz de Galicia. 2003-2004. p. 104. ISBN 84-7680-429-6. . Igualmente: "Łódź" no mapa de Polonia do v. 49. p. 123.
  2. "Łódź". Enciclopedia Galega Universal 11. Ir Indo. 1999-2002. p. 234. ISBN 84-7680-288-9. . Igualmente: "Łódź" no mapa de Polonia do v. 14. p. 26.

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar

 
 Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.