Zhou Enlai
Zhou Enlai (chinés tradicional: 周恩來; chinés simplificado: 周恩来; pinyin: Zhōu Ēnlái; Wade-Giles: Chou1 En1-lai2), nado en Huai'an o 5 de marzo de 1898 e finado en Pequín o 8 de xaneiro de 1976, foi un destacado político da República Popular da China, membro do Partido Comunista Chinés dende a súa mocidade e primeiro ministro da China dende o establecemento do réxime socialista en 1949 até a súa morte.
Traxectoria
editarMocidade
editarZhou Enlai naceu na localidade de Huai'an, na provincia de Jiangsu, no seo dunha familia acomodada de funcionarios imperiais e foi adoptado polo seu tío paterno de Tianjin, onde estudou na Escola Secundaria de Nankai, para despois continuar a súa educación no Xapón, na Universidade Meiji entre 1915 e 1918. Tralo seu regreso a Nankai, participou nas protestas do 4 de maio de 1919 e foi detido brevemente debido aos seus contactos revolucionarios. Tras ser posto en liberdade en 1920, viaxou a Europa a estudar, residindo sucesivamente en Francia, Inglaterra e Alemaña. Durante a súa estancia en Europa, do mesmo xeito que outros estudantes chineses, uniuse ao Partido Comunista Chinés, fundado en 1921 por Chen Duxiu. En 1924, Zhou volveu a China.
O 8 de agosto de 1925,[1] casou con Deng Yingchao, unha estudante involucrada en actividades políticas, en Tianjin.[2] Deng Yingchao converteuse tamén en membro destacado do partido comunista. O matrimonio non tivo fillos, mais adoptou varios orfos, fillos de "mártires da Revolución",[3] entre eles o que sería Primeiro Ministro da China Li Peng.
Carreira política
editarSedundo a biografía chinesa "oficial", Zhou participou activamente nas protestas do Movemento do Catro de Maio en 1919, nas que numerosos estudantes se manifestaron contra as condicións do Tratado de Versalles, que concedía privilexios comerciais ao Xapón na China.[4] Porén, moitos estudosos modernos cren que é altamente improbable que Zhou participase, dada a falta de evidencias directas nos rexistros superviventes do período.[4][5] Durante a súa estadía en Francia, participou en actividades políticas, chegando a unirse ao Partido Comunista Francés.
Tralo seu regreso á China, xa como membro do Partido Comunista, ocupou o cargo de director do departamento político na Academia Militar de Whampoa en Cantón a partir da súa fundación en 1926.[6] A Academia de Whampoa fora fundada por Sun Yat-sen, o fundador do partido nacionalista chinés Kuomintang. Naquela época, os comunistas e os nacionalistas do Kuomintang, asesorados ambos pola Komintern, mantiñan unha relación de colaboración para loitar contra os señores da guerra que controlaban a China. A posición de Zhou Enlai en Whampoa contaba co apoio da Komintern, que quería contrarrestar a crecente influencia da á dereitista do Kuomintang representada por Chiang Kai-shek.
Tralo comezo da Expedición do Norte, a ofensiva militar en que o exército revolucionario formado en Whampoa comezou a estender o territorio baixo o seu control, Zhou Enlai continuou o seu activismo político no seo do Partido Comunista, e foi responsable da organización da folga xeral de Shanghai en 1926,[7] que abriu as portas á entrada das tropas do Kuomintang. Trala ruptura entre os comunistas e o Kuomintang, que, baixo a dirección de Chiang Kai-shek empezara a perseguir os comunistas, Zhou foi capaz de escapar da zona controlada polo Kuomintang e desprazouse á base comunista de Jiangxi, onde Mao Zedong establecera o Soviet de Jiangxi, unha das bases rurais baixo o control dos comunistas e dende a cal Mao comezou o seu ascenso ao poder. O comunismo urbano de inspiración soviética de Zhou foi achegándose ás ideas de revolución rural de Mao. Ao comezo da Longa Marcha, produciuse a reunión de Zunyi, cidade da provincia de Guizhou, onde Zhou Enlai, que ata entón tiña unha posición máis alta que Mao na xerarquía do partido, retirou o seu apoio á facción de Wang Ming, o líder da facción prosoviética dos 28 bolxeviques, e apoiou a Mao como novo home forte do partido.
Tralo final da Longa Marcha, cando os comunistas se instalaron na cidade norteña de Yan'an, Zhou destacouse polos seus esforzos en promover unha alianza co Kuomintang para a loita contra o Xapón na Segunda Guerra Sino-Xaponesa. Durante o incidente de Xi'an, en que Chiang Kai-shek foi secuestrado e forzado a establecer unha nova fronte unida contra a invasión xaponesa, Zhou desempeñou un papel importante na liberación de Chiang. Durante a invasión xaponesa, Zhou converteuse no representante do Partido Comunista Chinés en Chongqing, a capital provisional da República da China baixo o control do Kuomintang. Tralo final da guerra en 1945, Zhou participou nas negociacións erradas co Kuomintang, que acabaron na guerra civil aberta entre os comunistas e o Kuomintang.
Zhou como primeiro ministro da China
editarEn 1949, trala fundación da República Popular, Zhou asumiu os cargos de Primeiro Ministro e Ministro de Asuntos Exteriores do novo réxime. Encabezou a delegación chinesa na conferencia de Xenebra de 1954 e na conferencia de Bandung en 1955. En 1958, cedeu o posto de Ministro de Asuntos Exteriores a Chen Yi, mantendo até a súa morte o cargo de Primeiro Ministro.
O principal asunto que centrou a atención de Zhou trala vitoria comunista na guerra civil foi a recuperación da economía chinesa, arruinada por décadas de guerra. Alentou as políticas encamiñadas ao aumento da produción agrícola, a partir das reformas agrarias. Tamén buscou o desenvolvemento industrial a través dos pactos de cooperación coa Unión Soviética.
En 1958, Mao Zedong lanzou o Gran Salto Adiante, campaña de mobilización de masas que pretendía incrementar de xeito espectacular os niveis de produción industrial da China. Zhou sobreviviu ao despropósito das políticas económicas erradas do Gran Salto. A súa lealdade a Mao permitiulle sobrevivir tamén á Revolución Cultural, a outra gran campaña ideolóxica de Mao que resultou nas críticas e ataques a numerosos dirixentes e intelectuais acusados de reaccionarios e dereitistas. Zhou tentou defender algúns colaboradores dos ataques maoístas. En 1975, cando o ímpeto ideolóxico da Revolución Cultural perdía forza, no seu último discurso público, fixo un chamamento a favor das "Catro Modernizacións" para resituar a China na senda do crecemento económico. Entre estas catro modernizacións insistíase na importancia de que a China abrise os seus mercados, practicamente que renunciase ao comunismo e que entrase ao xogo do capitalismo. Estas palabras de Zhou foron empregadas anos máis tarde polos reformistas liderados por Deng Xiaoping.
Coñecido polos seus dotes como diplomático, Zhou foi en gran medida responsable da continuación de relacións diplomáticas entre a China e as potencias occidentais nos anos 1970. Recibiu o presidente estadounidense Richard Nixon na súa visita á China de febreiro de 1972, e asinou o comunicado de Shangai, que sentaba as bases para a normalización das relacións entre os dous países.[8]
A influencia de Zhou na política chinesa foi vista como moderada e dialogante, en contraste cos excesos ideolóxicos do maoísmo. Del dise que foi responsable da preservación de numerosos lugares de interese histórico e cultural durante a Revolución Cultural, cando os gardas vermellos, celosos defensores da ortodoxia maoísta, ameazaban con destruír calquera vestixio da China anterior ao comunismo. A pesar do seu diferente talante, Zhou foi sempre leal ao liderado de Mao.
Morte e reaccións
editarZhou foi hospitalizado en 1974 con cancro de próstata, mais continuou a exercer o seu traballo como Primeiro Ministro dende o hospital, con Deng Xiaoping como primeiro viceprimeiro ministro encargándose dos asuntos máis importantes do Consello de Estado. Zhou faleceu a mañá do 8 de xaneiro de 1976, apenas oito meses antes da morte do propio Mao.
Trala súa morte, producíronse numerosas escenas de dó popular na praza Tian'anmen. Estas escenas de dó convertéronse en protestas contra a Banda dos Catro, o grupo de catro dirixentes comunistas que dirixían a Revolución Cultural. Durante a festa de Qingming en abril dese ano, producíronse disturbios na praza, no que se coñeceu como o incidente de Tian'anmen, cando a policía acordoou a praza e retirou moitas das coroas de flores en honra de Zhou Enlai nas que se escribiron mensaxes en contra da Banda do Catro.[9]
Notas
editarVéxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Zhou Enlai |
A Galipedia ten un portal sobre: China |
Bibliografía
editar- Barnouin, Barbara e Yu Changgen. Zhou Enlai: A Political Life. Hong Kong: Chinese University of Hong Kong, 2006. ISBN 962-996-280-2. Consultado o 12 de marzo de 2011.
- Bonavia, David. China's Warlords. Nova York: Oxford University Press. 1995. ISBN 0-19-586179-5
- Boorman, Howard L. ed. Biographical Dictionary of Republican China. Nova York: Columbia University Press, 1967–71.
- Dittmer, Lowell. Liu Shao-ch’i and the Chinese Cultural Revolution: The Politics of Mass Criticism, University of California Press (Berkeley), 1974
- Dikotter, Frank (2010). MAO'S GREAT FAMINE: The History of China's Most Devastating Catastrophe, 1958–62. Bloomsbury Publishing PLC, 2010. ISBN 0-7475-9508-9.
- Gao Wenqian. Zhou Enlai: The Last Perfect Revolutionary. NY: Public Affairs, 2007.
- Goebel, Michael. Anti-Imperial Metropolis: Interwar Paris and the Seeds of Third World Nationalism (Cambridge University Press, 2015) excerpts
- Han Suyin. Eldest Son: Zhou Enlai and the Making of Modern China. Nova York: Hill & Wang, 1994.
- Hsu, Kai-yu. Chou En-Lai: China's Gray Eminence. Garden City, NY: Doubleday, 1968.
- Kingston, Jeff. "Mao's Famine was no Dinner Party". Japan Times Online. 3 de outubro de 2010. Consultado o 28 de marzo de 2011.
- "Kissinger Describes Nixon Years". Daily Collegian. 25 de setembro de 1979.
- Kissinger, Henry. "Special Section: Chou En-lai"Arquivado 23 de agosto de 2013 en Wayback Machine.. TIME Magazine. Luns, 1 de outubro de 1979. Consultado o 12 de marzo de 2011.
- Lee, Chae-jin. Zhou Enlai: The Early Years. Stanford, CA: Stanford University Press, 1994.
- Lee, Lily Xiao Hong, e Stephanowska, A.D. Biographical Dictionary of Chinese Women: The Twentieth Century 1912–2000. Armonk, Nova York: East Gate Books. 2003. ISBN 0-7656-0798-0. Consultado o 12 de xuño de 2011.
- Li, Tien-min. Chou En-Lai. Taipei: Institute of International Relations, 1970.
- Levine, Marilyn. The Found Generation: Chinese Communists in Europe during the Twenties. Seattle, WA: University of Washington Press, 1993.
- Ritter, Peter. "Saint and Sinner"Arquivado 24 de agosto de 2013 en Wayback Machine.. TIME Magazine. Xoves, 1 de novembro de 2007. Consultado o 11 de marzo de 2011.
- Smith, Steve. "Moscow and the Second and Third Armed Uprisings in Shanghai, 1927." The Chinese Revolution in the 1920s: Between Triumph and Disaster. ed. Mechthild Leutner et al. Londres: Routledge, 2002. 222–243.
- Spence, Jonathan D. The Search for Modern China, Nova York: W.W. Norton and Company, 1999. ISBN 0-393-97351-4.
- Sun, Warren. "Review: Zhou Enlai Wannian (Zhou Enlai's Later Years) by Gao Wenqian". The China Journal. No. 52, xullo, 2004. 142–144. Consultado o 11 de marzo de 2011.
- Trento, Joseph J. Prelude to Terror: Edwin P. Wilson and the Legacy of America's Private Intelligence Network Carroll and Graf, 2005. 10–11.
- Tsang, Steve. "Target Zhou Enlai: The 'Kashmir Princess' Incident of 1955." China Quarterly 139 (Sep 1994):766–782.
- Teiwes, Frederick C. & Sun, Warren. "The First Tiananmen Incident Revisited: Elite Politics and Crisis Management at the End of the Maoist Era". Pacific Affairs. Vol. 77, No. 2, Summer, 2004. 211–235. Consultado o 11 de marzo de 2011.
- Weidenbaum, Rhoda S. "Chou En-Lai, Creative Revolutionary." Ph.D. diss. University of Connecticut, 1981.
- Whitson, William W. e Huang, Chen-hsia. The Chinese High Command: A History of Communist Military Politics, 1927–71. Nova York: Praeger, 1973.
- Wilbur, C. Martin. The Nationalist Revolution in China: 1923–1928. Cambridge: Cambridge University Press, 1983.
- Wilbur, C. Martin e Julie Lien-ying How. Missionaries of Revolution: Soviet Advisers and Nationalist China, 1920–1927. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1989.
- Wilson, Dick. Zhou Enlai: A Biography. Nova York: Viking, 1984.
- Zhang Langlang. "Sun Weishi's Story". The Collected Works of Zhang Langlang. Boxun News Network. Consultado o 9 de xuño de 2011.
Ligazóns externas
editar- Zhou Enlai Biography From Spartacus Educational
- Zhou Enlai, Stephan Landserger's Chinese Propaganda Pages [1]
- The Mystery of Zhou Enlai by Jonathan Spence from The New York Review of Books