Tesouro de Tomares

O tesouro de Tomares (tamén coñecido como tesouro de El Zaudín) é un depósito de máis de 50.000 moedas romanas de bronce dos séculos III e IV d. C achado en abril de 2016 na localidade sevillana de Tomares, en Andalucía.

Descuberta

O achado produciuse o 27 de abril de 2016 por parte dun equipo de traballo da Empresa de Transformación Agraria, dirixido por Javier Yuste Zazo e Silvia Marín Montero, durante unhas obras nunha canalización da Confederación Hidrográfica do Guadalquivir no Parque del Olivar del Zaudín, en Tomares. Os traballadores tropezaron, a unha profundidade de arredor dun metro, cuns recipientes cerámicos que racharon co impacto da maquinaria e, ao avisar do seu contido, que era claramente visible, acudiu axiña a Garda Civil e informouse a Delegación Territorial de Cultura de Sevilla da Junta de Andalucía.

A rapidez na intervención dos arqueólogos evitou que as moedas contidas nas ánforas escachadas se esparexesen e puidesen perderse, e logrou que se extraesen íntegros os recipientes que non padeceran dano ningún durante as obras, de xeito que o seu contido permaneceu íntegro.

Contido

O tesouro completo estaba formado por 19 ánforas que contiñan arredor de entre 53.000 e 55.000 moedas de bronce do baixo Imperio Romano, cun peso total aproximado de 600 kg. Do conxunto, 11 ánforas consérvanse en boas condicións e mesmo 9 permanecen íntegras, coas pezas no seu interior, polo que o número de moedas efectivamente contabilizadas ascendeu a lago máis de 22.500 pezas.

Trátase en todos os casos de follis dos séculos III e IV, cuñados a nome dos emperadores Maximiano, Constancio I, Diocleciano e Galerio. As moedas teñen pesos de entre 8 e 10 gramos e diámetros de en torno aos 25 mm. Nos seus anversos amosan a imaxe do respectivo emperador e nos seus reversos diversas alegorías romanas.

Moedas dos catro emperadores do primeiro goberno da Tetrarquía: Diocleciano, Maximiano, Galerio e Constancio I, pertencentes ao tesouro de Tomares. Museo Arqueolóxico de Sevilla.

Os investigadores puxeron de relevo que en contadas ocasións a nivel mundial se achou semellante acumulación de pezas, e ademais tan homoxéneas​. As moedas, case todas cubertas dunha pátina verde cobriza, Acháronse nun estado excepcional tendo en conta a súa antigüidade. A falta de desgaste leva os expertos a concluír que estaban acabadas de cuñar e aínda non entraran en circulación. Crese que tal cantidade de diñeiro estaba destinada a pagar a soldados e funcionarios, ou ao aboamento de impostos imperiais.

Conservación e exposición

O tesouro de Tomares ou de El Zaudín ingresou no Museo Arqueolóxico de Sevilla (MASE) en abril de 2016, onde inicialmente se levaron a cabo os labores de limpeza, inventario e almacenamento do conxunto.

Véxase tamén

Bibliografía

• Chaves Tristán, F. (2017). "Refexiones y estado de la cuestión en torno al tesoro de "El Zaudín" (Tomares, Sevilla)". En Annali dell'Istituto Italiano di Numismatica, Roma. Nº 63. Páxinas 235-268.
• Chaves Tristán, F.; Pliego, R. et al. (2022). "Moneda y metal en la Antigüedad tardía: el Tesoro de Tomares o del Zaudín seis años después". En Actualidad de la investigación arqueológica en España IV (2021-2022). Ministario de Cultura y Deporte, Madrid. Páxinas 489-502. ISBN 978-84-8181-798-0
• Navarro Ortega, A.; Chaves Tristán, F. (2019). "El tesoro de El Zaudin (Tomares, Sevilla). Proyecto y realidad". En: Too Big to Study? / Troppo grandi da studiare?. EUT Edizioni Università di Trieste. Páxinas 203-215. ISBN ISBN 978-88-5511-016-7
• Martínez-Chico, D. (2020). "Hispanic hoards from Alvarelhos to Tomares: a historical review". En Găzdac, C. (Ed.). Group and Individual Tragedies in Roman Europe. The evidence of Hoards, Epigraphic and Literary sources. Editura Mega, Cluj-Napoca. Páxinas 165-184. Walker, H. (2016). "Massive Hoard of Ancient Roman Coins Found in Spain". En Coin Week. 30 de abril.
• Walker, H. (2016). "Massive Hoard of Ancient Roman Coins Found in Spain". En Coin Week. 30 de abril.

Outros artigos

• Tesouro
• Moedas da Antiga Roma
• Tetrarquía