Nepal

Nepal
	नेपाल (ne)
	Bandeira Brasón
Himno	Sayaun Thunga Phool Ka
Lema	«A nai e a patria son meirandes ca o ceo»
Localización
	28°N 84°L / 28, 84
Capital	Katmandú
Contén a división administrativa	Bagmati Province (en) (2015–); Gandaki Pradesh (pt) (2015–); Karnali Province (en) (2015–); Koshi Province (en) (2015–); Madhesh Province (en) (2015–); Província de Lumbini (pt) (2015–); Sudurpashchim Province (en) (2015–)
Poboación
Poboación	29.164.578 (2021) (198,15 hab./km²)
Número de fogares	6.666.937 (2021)
Lingua oficial	Lingua nepalesa
Relixión	hinduísmo, budismo, islam, Kirat Mundhum (en) , cristianismo, Prakriti (pt) e bön (pt)
Xeografía
Parte de	Asia Meridional
Superficie	147.181,254346 km²
Punto máis alto	Everest (8.848,86 m)
Punto máis baixo	Kechana Kawal (pt) (70 m)
Comparte fronteira con	República Popular da China ; India
Datos históricos
Precedido por	Reino do Nepal
Creación	28 de maio de 2008: República
Día festivo	Republic Day (en) (28 de maio)
Organización política
Forma de goberno	república federal (2008–)
• Lista (pt)	Ram Chandra Poudel (pt) (2023–)
Órgano executivo	Government of Nepal (en)
• Primeiro-ministro (pt)	Pushpa Kamal Dahal (pt) (2022–)
Órgano lexislativo	Parliament of Nepal (en) ,
Máxima autoridade xudicial	Sarbochha Adalat (pt)
Membro de	Tratado de non proliferación de armas nucleares ; Grupo para as observacións da Terra ; Organización Mundial da Saúde ; Operación Híbrida da Unión Africana e as Nacións Unidas en Darfur ; Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation (en) ; UNESCO (1953–); ONU (1955–); Unión Postal Universal (1956–); Unión Internacional de Telecomunicacións (1957–); Banco Internacional para Reconstrução e Desenvolvimento (pt) (1961–); Associação Internacional de Desenvolvimento (pt) (1963–); Banco Asiático de Desenvolvemento (1966–); Corporação Financeira Internacional (pt) (1966–); Organización Meteorolóxica Mundial (1966–); Interpol (1967–); Centro Internacional para a Arbitragem de Disputas sobre Investimentos (pt) (1969–); Organização Mundial das Alfândegas (pt) (1986–); Agência Multilateral de Garantia de Investimentos (pt) (1994–); Organización para a Prohibición de Armas Químicas (1997–); Organización Mundial do Comercio (2004–)
PIB nominal	36.924.841.430 $ (2021)
Moeda	Rupia nepalesa
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+5:45 (pt) ; Horário do Nepal (pt) ; Asia/Kathmandu (en)
Dominio de primeiro nivel	.np
Prefixo telefónico	+977
Teléfono de emerxencia	100, 101 e 102
Código de país	NP
Outro
Irmandado con	Toyota
Sitio web	nepal.gov.np

O Nepal, cuxo nome oficial é República Federal Democrática do Nepal (en nepalés: सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल), é un país do sur de Asia, con fronteiras coa China (Tíbet) ao norte e a India ao sur. A súa capital e Katmandú; a lingua oficial é o nepalés e a moeda é a rupia nepalesa. O país foi unha monarquía ata 2008, sendo Gyanendra o seu derradeiro rei.

Este artigo amosa letras indias. Sen o soporte axeitado, o texto pode mostrar símbolos sen sentido, coma caixas, marcas e outros.

Xeografía

Nepal ten, máis ou menos, a forma dun trapecio irregular, formando un pequeno país que de leste a oeste ten unha lonxitude duns 800 km e de norte e sur unha anchura máxima duns 200 km, cubrindo unha área de 147.181 km².

Desde unha perspectiva fisiográfica, Nepal pode ser dividido en tres zonas, que dun xeito groseiro, están orientadas de leste a oeste: a zona montañosa, a zona dos outeiros e a rexión do Terai. Estas tres zonas están irrigadas polos maiores cursos de auga do país. A altitude varía desde os 60 metros no Terai, até os 8.848 metros na cima do Everest. Este gradiente tan enorme entraña unha diversidade de climas e de terras.

Climas

A grandes trazos hai tres variedades climáticas básicas:

subtropical nas chairas do Terai, que bordean no sur do país á India, e por onde corren os tres ríos principais, Kosi, Narayani e Karnali, que pertencen á marxe norte da grande chaira indo-ganxética. Caracterízase por unha estación chuviosa, entre xuño e setembro, causada polo monzón, e outra estación, seca, que cobre o resto do ano;
temperado na rexión central, de montañas medianas e outeiros;
frío e seco na rexión das altas montañas do Himalaia.

Soamente un 20 % da superficie total do país é cultivábel, de xeito que as necesidades acrecentadas unha poboación que medra, tanto en combustíbel como en arroz, o alimento básico, arrastran a unha deforestación preocupante.

Terremoto de 2015

O 25 de abril de 2015 produciuse o devastador terremoto de magnitude 7,8 na escala de Richter. O terremoto rexistrouse ás 06:11 GMT, e o seu epicentro localizouse no distrito de Lamjung, a 81 quilómetros ao noroeste da capital, Katmandú, e a unha profundidade de 15 quilómetros. O número de mortos superou os 8.700 e o total de feridos foi de 20.000, sen incluír o total de desaparecidos, que ascendeu a 273 persoas, entre elas 80 estranxeiros. A maioría dos falecidos concentráronse nos distritos de Sindhupalchowk, ao norte da capital nepalesa, e no distrito administrativo de Katmandú, mentres que outras persoas morreron en Nuwakot.

O Centro Nacional de Operacións de Emerxencia de Nepal indicou que o terremoto destruíu totalmente 10.744 edificios e causou danos parciais en 14.741. As vivendas irrecuperables superan as 191.000, mentres que outras 175.000 sufriron graves danos. O Goberno considerou que se necesitarían uns 2.000 millóns de dólares para a reconstrución. O terremoto causou unha destrución xeneralizada en todo o país e cuantiosos danos materiais. Unha parte importante dos edificios máis emblemáticos e históricos do chamado Val de Katmandú, declarado Patrimonio da Humanidade, quedaron reducidos a cascallos.

Economía

Artigo principal: Economía do Nepal.

Zonas

Nepal divídese en 14 zonas
	Bagmati Bheri Dhawalaxiri Gandaki Xanakpur Karnali Kosi Lumbini Mahakali Mechi Narayani Rapti Sagarmatha Seti

Demografía

Relixión

Segundo o censo do ano 2001, o 80,6 % dos habitantes do Nepal son hinduístas. Os budistas constitúen o 10,7 %, os musulmáns o 4,2 % e outras relixións o 3,5 %, tamén existen minorías de ateos e cristiáns.

Linguas

Segundo o censo do 2001, fálanse 92 linguas no Nepal. As principais (porcentaxes como lingua nai) son: nepalés (49%), maithili (12%), bhojpuri (8%), Tharu (6%), Tamang (5%), Newari/Nepal Bhasa (4%), Magar (3%), awadhi (2%), Bantawa (2%), Limbu (1%), e Bajjika (1%). As restantes 81 son faladas por menos do 1%.