Mariana Alcoforado

Sóror Mariana Alcoforado, nada en Beja o 22 de abril de 1640 e finada na mesma cidade o 28 de xullo de 1723, foi unha monxa portuguesa a quen se atribuíu a redacción das Lettres portugaises (1669), cinco famosas cartas amorosas consideradas unha obra mestra da literatura universal.

Mariana Alcoforado
Nome completoMariana Mendes da Costa Alcoforado
Nacemento22 de abril de 1640
Lugar de nacementoBeja
Falecemento28 de xullo de 1723
Lugar de falecementoBeja
NacionalidadeReino de Portugal
Relixióncatolicismo
Ocupaciónmonxa e escritora
Coñecida porAs Cartas Portuguesas
Na rede
Musicbrainz: 1ae731d8-8de9-46c2-844a-c1bd3f5ef753 WikiTree: Costa_Alcoforado-1 Editar o valor em Wikidata
editar datos en Wikidata ]
Convento de Nosa Señora da Concepción en Beja onde viviu sor Mariana Alcoforado, actualmente museo rexional
Réplica da celosía das conversas entre a monja e o marqués de Chamilly

Lettres portugaises publicouse en París en 1669, e están dirixidas ao marqués Noel Bouton de Chamilly, conde de Saint-Léger e oficial francés que loitou en chan portugués ás ordes de Federico de Schomberg, durante a guerra da restauración.

Traxectoria editar

Era filla de Francisco da Cunha Alcoforado, nado nos Cortiços, en Macedo de Cavaleiros, e da súa esposa Leonor Mendes. Tiña tres irmáns, Baltasar Vaz Alcoforado, Miguel da Cunha Alcoforado e Francisco da Cunha Alcoforado, e dúas irmás, Anna Maria da Cunha Alcoforado, esposa de Rui de Mello Lobo Freire, e Maria Peregrina Alcoforado.

Xa no testamento materno Mariana fora nomeada monxa e o seu pai viúvo, ocupado en cometidos administrativos e militares, colocouna no convento da Concepción para a súa seguridade e educación.[1]. Sen ningunha inclinación mística, estaba pois destinada á vida relixiosa como outros mozos e mozas da época por simple decisión familiar. O seu pai volveu casar máis adiante e tivo outras dúas fillas, Maria da Conceição Alcoforado e Catarina Alcoforado, e foi nomeado cabaleiro da Orde de Cristo o 15 de decembro de 1647.

Os amores co marqués de Chamilly, a quen vira por primeira vez na terraza do convento, dende onde asistía ás manobras do exército, terían lugar entre 1667 e 1668. Sor Mariana pertencía á poderosa familia dos Alcoforados, e o escándalo probablemente se lastrou. Temeroso das consecuencias, Chamilly marchou de Portugal, pretextando a enfermidade dun irmán, prometendo enviar a buscala. Na súa espera en van, sería cando escribiu as cartas, que contan sempre unha historia igual: esperanza no inicio, incerteza despois e por fin convicción do abandono.

Polas boas obras e os sacrificios, sor Mariana Alcoforado foi rehabilitada e chegou á posición de abadesa do convento, morrendo aos oitenta e tres anos de idade.

Cartas portuguesas editar

As cartas, dirixidas ao Marqués Noël Bouton de Chamilly, conde de Saint-Léger, contan como sor Mariana Alcoforado se namorou vendo o conde desfilar a cabalo, e como o seu propio irmán Baltasar lle facilitou o encontro con el. Escritas tralo regreso a Francia do conde, a monxa narra nelas a súa paixón.

As Lettres portugaises tiveron un notable éxito, chegando a influír en autores como Choderlos de Laclos ou Stendhal.

Autenticidade editar

Algúns estudosos literarios consideran que as cartas son unha obra ficticia e adscriben a súa autoría a Gabriel-Joseph de Lavergne, comte de Guilleragues (1628–1684). Porén, no seu libro Letters of a Portuguese Nun: Uncovering the Mystery Behind a Seventeenth-Century Forbidden Love (2006), a escritora Myriam Cyr intenta reasignar a atribución das cartas á Mariana Alcoforado real.

Rousseau, negou a súa autenticidade por achar as cartas demasiado belas para seren ideadas por unha muller. Igualmente négano os portugueses, Alexandre Herculano e Camilo Castelo Branco.

Na hipótese de non seren auténticas ignórase que as cartas, escritas en francés, posúen acentuados vestixios de sintaxe portuguesa. Especúlase que provén da tradución literal de cartas perdidas escritas orixinalmente en portugués ou compostas por alguén que coñecendo o francés non o dominaba á perfección. Na biblioteca dos Alcoforados atópanse innumerables libros en francés, indicio probable de que empregarían frecuentemente a lingua, polo menos para a lectura.

Na cultura popular editar

En 2009, o director Eugène Green rodou un filme baseado na vida da relixiosa.

A vida de Mariana tamén foi descrita na novela de Katherine Vaz, Mariana, publicada por Aliform Publishing en 2005.

Notas editar

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • Sóror Mariana Alcoforado, "Cartas de amor ao Cavaleiro de Chamilly", Porto, Lello & Irmao Editores, 1914. Prólogo de Júlio Brandao.
  • António Augusto Gonçalves Rodrigues, Mariana Alcoforado: história e crítica de uma fraude literária, Coimbra, [s.n.], 1943.
  • Antônio Belard da Fonseca, Mariana Alcoforado: a freira de Beja e as Lettres portugaises, Lisboa, Imprensa Portugal-Brasil, 1966.
  • Marcelle Fauchier Delavigne, Visite à la Religieuse portugaise. Suivi des Lettres de la Religieuse Mariana Alcoforado, París, La Palatine, 1961
  • Laurent Versini, Le roman épitolaire, París, PUF, 1979, pp. 41–47.
  • Frédéric Deloffre, Lettres portugaises suivies de Guilleragues par lui-même, París, Gallimard, 1990.
  • Giovanna Malquori Fondi, Le Lettres portugaises di Guilleragues, Nápoles, Liguori, 1980.
  • Manuela Alvarez Jurado, La expresión de la pasión femenina a través de la epístola amorosa, el modelo portugués: las Heroidas, Correspondance entre Abélard et Heloïse, les Angoysses douloureuses, les Lettres portugaises, Córdoba, Universidad de Córdoba, Obra Social y Cultural CajaSur, 1998.
  • Jean-Pierre et Thérèse Lassalle, Un Manuscrit des lettres d’une religieuse portugaise: leçons, interrogations, hypothèses, París; Seattle, Papers on French Seventeenth Century Literature, 1982
  • Ignacio Vélez Pareja, El hábito de la pasión: cartas de amor de sor Mariana, 1996.
  • Alain Niderst, Essai d'histoire littéraire: Guilleragues, Subligny et Challe: des Lettres portugaises aux Illustres françaises, Saint-Genouph, Nizet, 1999.
  • Anna Klobucka, The Portuguese nun: formation of a national myth, Bucknell University Press, 2000.
  • Anne-Marie Quint, Je vous écris = Escrevo-lhe, París, Presses Sorbonne nouvelle, 2002.
  • Denis Fauconnier, Étude sur Guilleragues: Lettres portugaises: texte intégral, París, Ellipses, 2005
  • Lefcourt Charles R. (setembro de 1976). "Did Guilleragues Write "The Portuguese Letters"?". Hispania 59 (3): 493–497. JSTOR 340526. doi:10.2307/340526. 
  • Owen, Hilary (1997). "The Love Letters of Mariana Alcoforado". Cultura 16 (14). 

Ligazóns externas editar