José María Orense
José María Orense Milá de Aragón Herrero, nado en Laredo o 28 de outubro de 1803, e finado en El Astillero[1][2] (Cantabria) o 29 de novembro de 1880, foi un político demócrata e xornalista español. Foi o noveno Marqués de Albaida,[3] Grande de España.
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 28 de outubro de 1803 Laredo, España |
| Morte | 29 de novembro de 1880 (77 anos) El Astillero, España |
.svg){kind=small} Deputado no Congreso dos Deputados | |
| 5 de xuño de 1873 – 8 de xaneiro de 1874 Circunscrición electoral: Palencia (en)  | |
| Deputado no Congreso dos Deputados | |
| 21 de setembro de 1872 – 22 de marzo de 1873 – Antonio Orense y Lizaur (en) → Circunscrición electoral: Barcelona | |
| Deputado no Congreso dos Deputados | |
| 22 de abril de 1871 – 2 de xaneiro de 1872 Circunscrición electoral: La Bisbal | |
| Deputado no Congreso dos Deputados | |
| 17 de febreiro de 1869 – 19 de maio de 1871 Circunscrición electoral: Valencia | |
| Actividade | |
| Lugar de traballo | Madrid |
| Ocupación | xornalista, político |
| Partido político | Partido Progresista |
| Membro de | |
| Descrito pola fonte | Ensayo de un catálogo de periodistas españoles del siglo XIX (1903-1904), (sec:Orense y Milá de Aragón (José María), p.315) Enciclopedia universal ilustrada europeo-americana (1908-1930) (pt) , (vol:XL, sec:Orense Milá de Aragón (José María), p.269-270) |
 | |
.JPG)
Traxectoria
editarDurante o Trienio Liberal (1820-1823), uniuse á Milicia Nacional para loitar contra os elementos monárquicos de Cantabria, participando en Laredo na resistencia contra os Cen Mil Fillos de San Luís do duque de Angulema.[3] En 1823, por mor do seu apoio aos constitucionalistas tivo que fuxir a Inglaterra, e viaxou por Estados Unidos e Francia. Volveu trala amnistía de 1833 e, inmediatamente, tomou parte na Xunta de Defensa de Santander en favor do liberalismo. Conspirou con Eugenio de Aviraneta en 1834 polo que foi detido ese mesmo ano. Cos seus escritos O Duende Liberal e O Tribuno, deuse a coñecer como partidario dunha lectura en clave republicana da Constitución de Cádiz.
Foi deputado por Palencia e Santander en varias ocasións, entre 1844 e 1856, con intervalos de activismo republicano que provocou novas persecucións e un exilio ao exterior. En 1856, tralo pronunciamento de Leopoldo O'Donnell intentou sublevar as provincias contra el pero fracasou[4] e foi desterrado; pero continuou coa súa axitación republicana por todos os medios: conspiracións, escritos e prensa. Foi un dos fundadores do Partido Demócrata[5] e no que militará de 1849 a 1868;[6] posteriormente, protagonizou unha dura polémica con Fernando Garrido e as súas ideas socialistas fronte ás que propugnada o individualismo republicano.[7]
A partir de 1866, participou na preparación da revolución de 1868, e ao triunfar esta volveu a se integrar non parlamento onde saíu elixido Deputado a Cortes Constituíntes, acadando unha importante relevancia no Partido Republicano Federal no que participa de 1868 a 1874[6]. Mais cando se aprobou a monarquía como forma de goberno, abandonou de novo, a Cámara e participou na xeira de revoltas republicanas federais de 1869, dirixindo a revolta en Béjar. Ese mesmo ano, 1869, Orense formou parte da sinatura do Pacto Federal Castelán, tamén en Valladolid.
Cando, en 1870, foi proclamada a República en Francia, organizou unha lexión de voluntarios para axudar aos republicanos franceses; pretendía unha federación latina e o establecemento dunha república universal.
Durante a proclamación da Primeira República en España, foi elixido deputado nas eleccións xerais de 1873 pola provincia de Palencia, e presidirá as Cortes, pero dimitiu ao encabezar o retraemento[8] dos deputados intransixentes coa política de goberno de Francesc Pi i Margall. Ao caer a república, exiliouse en Francia até 1877, cando volveu a Santander onde morreu en 1880.
| Período de sesións |
Data das eleccións |
Circunscrición | Data de alta | Data de baixa |
|---|---|---|---|---|
| 15 | 03-09-1844 | Palencia | 14-10-1844 | 31-10-1846 |
| 16 | 06-12-1846 | Santander | 22-11-1847 | 04-08-1850 |
| 18 | 10-05-1851 | Palencia | 16-06-1851 | 02-12-1852 |
| 20 | 04-10-1854 | Palencia | 19-11-1854 | 02-09-1856 |
| 27 | 15-01-1869 | Valencia | 17-02-1869 | 02-01-1871 |
| 28 | 08-03-1871 | Valencia | 13-04-1871 | 19-05-1871 |
| Girona | 22-04-1871 | 24-01-1872 | ||
| 30 | 24-08-1872 | Barcelona | 21-09-1872 | 22-03-1873 |
| 31 | 10-05-1873 | Palencia | 05-06-1873 | 08-01-1874 |
Períodos como Presidente das Cortes (Lexislatura 1873-1874)
editar- 01-06-1873 até 06-06-1873: presidente interino (Diario de Sesións: 1 de xuño de 1873)
- 07-06-1873 até 12-06-1873: presidente (Diario de Sesións: 7 de xuño de 1873)[1]
Obras
editar- Orense, J. M., Los presupuestos como los desea el pueblo español, ou sea proyecto de enmienda a los de la Comisión del Congreso de Diputados y del Gobierno, Madrid, 1848.
- Orense, J. M., A l’Assemblée Nationale, Paz, 1848.
- Orense, J. M. e Mendialdúa F., Apéndice a los programas políticos, Madrid, 1849.
- Orense, J. M. e Mendialdúa F., Sistema del gobierno español en materia de elecciones, Bayona 1851.
- Orense, J. M. e Mendialdúa F., Señores de electores del distrito de Palencia, Bayona 1851.
- Orense, J. M. e Mendialdúa F., Histoire du parti liberal en'espagne, Bruxelas 1853.
- Orense, J. M. e Mendialdúa F., Lo que hará en poder do partido democrático y lo que hará en poder do partido progresista, Madrid, 1858.
- Orense, J. M. e Mendialdúa F., Los Vasallos, Madrid, 1859.
- Orense, J.M., Los Fueros, Madrid, 1859
- Orense, J. M., La democracia tal cual es, Madrid, 1862.
- Orense, J. M., Treinta años de gobierno representativo en España, Madrid, 1863.
- Orense, J. M., Ventajas de la República Federal, Madrid, 1870.
Notas
editar- ↑ "Páxina de Asturias republicana". Arquivado dende o orixinal o 01-06-2020. Consultado o 21-05-2017.
- ↑ Talvikki (2007)
- ↑ 3,0 3,1 González Román, Miguel; op.cit. páx. 13
- ↑ González Román, Miguel; op.cit. páx. 16
- ↑ Gran Enciclopedia Larousse. Tomo 17. Planeta. 1989. pp. 8049–8050. ISBN 84-320-7387-3.
- ↑ 6,0 6,1 González Román, Miguel; op.cit. páx. 14
- ↑ González Román, Miguel; op.cit. páx. 46
- ↑ "Retraemento" na linguaxe política do XIX, significa que se abandona a procura de acordos e colaboración para pasar á conspiración violenta para cambiar o réxime.
- ↑ "Sitio oficial do Congreso dos Deputados". Consultado o 21-05-2017.
Véxase tamén
editarBibliografía
editar- Talvikki Chanfreau, Marie-Catherine (2007). «Le difficile essor de l’ibérisme entre monarchisme unitaire et fédéralisme républicain». Les Cahiers du MIMMOC (en francés) (3).ISSN 1951-6789. Consultado el 21-05-2017.
- González Román, Miguel (2006). "Estudio preliminar". En: José María Orense. Treinta años de gobierno representativo en España (1863). Santander: Servizo de Publicacións Universidade de Cantabria. ISBN 84-8102-411-2.
Outros artigos
editarLigazóns externas
editar- Listaxe do Congreso dos Deputados
- Eduardo Benoit (1895). "José María Orense". Asturias Republicana. Arquivado dende o orixinal o 01 de xuño de 2020. Consultado o 21 de maio de 2017.