Idade de Bronce atlántico

A Idade de Bronce atlántico^[1] é un termo inda non formalmente definido.^[2] Algúns consideran que o seu significado é un termo xeral para referirse ao período que abarca aproximadamente entre 1300 e 700 a. C. na costa atlántica de Europa Occidental. Outros atribúeno a un complexo cultural do período da Idade de Bronce atlántico prehistórica que se define pola cultura prevalente nesta época e localización.

Comercio

A Idade de Bronce atlántico está marcada polo intercambio económico e cultural, que levou a un alto grao de semellanza entre culturas como se pode comprobar nas comunidades costeiras dende Galicia ata Escocia, incluíndo o uso frecuente de pedras como cabalos de Frisia, a construcións de castelos en cantís, ou a arquitectura doméstica caracterizada pola casas redondas.^[3] Os contactos comerciais abranguían dende Suecia^[4] e Dinamarca ata o mar Mediterráneo.^[3] Este período estivo definido polos centros rexionais de produción de metais, unidos por un comercio marítimo regular dalgúns dos produtos. Os maiores centros estaban no sur de Inglaterra e Irlanda, noroeste de Francia, e o oeste de Iberia.^[5]

Os obxectos relacionados con esta cultura foron atopados frecuentemente formando cúmulos, ou depositados en áreas rituais,^[6]^[7] usualmente preto da auga, como en ríos, lagoas e pantanos. Entre os elementos máis destacables pertencentes a este complexo cultural, están as machadas de bronce, ás veces enterradas formando grandes cúmulos na Bretaña e Galicia, puntas de lanzas, escudos e espadas.^[8] Ademais, tamén son comúns os obxectos de festexo das elites: asadores articulados, caldeiros e ganchos para a carne,^[7]^[9] atopados entre Portugal e Escocia.^[3]

A orixe da cultura celta foi atribuída a este período no ano 2008 por John T. Koch^[10] e apoiada por Barry Cunliffe,^[11] os cales argumentaron que o desenvolvemento do celta debíase a que era unha lingua franca atlántica, que máis tarde se espallaría polo resto de Europa,^[7] pero esta teoría contradí a máis aceptada orixe dos celtas na cultura de Hallstatt.

Idade de Bronce atlántico
Idade de bronce - Museo de Tolosa. Estela de Logrosán, Estremadura, representando a un guerreiro coas súas armas. Colección de machadas de bronce de Galicia. Museo Catedralicio de Ourense. Casco de Leiro. Cabana da Idade de Bronce, Campo Lameiro

Notas

↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para idade.
↑ Brandherm, Dirk (2014). "Almost lost between the lines: The concept of the Atlantic Bronze Age" (PDF). Queen's University Belfast Research Portal.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Cunliffe, Barry (1999). "Atlantic Sea-ways" (PDF). Revista de Guimarães. Especial (I): 93–105. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 23 de setembro de 2015. Consultado o 24 de xaneiro de 2014.
↑ Johan Ling, Zofia Stos-Gale, Lena Grandin, Kjell Billström, Eva Hjärthner-Holdar, Per-Olof Persson, Moving metals II: provenancing Scandinavian Bronze Age artefacts by lead isotope and elemental analyses, Journal of Archaeological Science, Available online 2 August 2013, ISSN 0305-4403, http://dx.doi.org/10.1016/j.jas.2013.07.018. (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305440313002689)
↑ Europe Before History by Kristian Kristiansen
↑ Comendador Rey, Beatriz. Archaeopress, ed. "SPACE AND MEMORY AT THE MOUTH OF THE RIVER ULLA (GALICIA, SPAIN)" (PDF). Conceptualising Space and Place: On the role of agency, memory and identity in the construction of space from the Upper Palaeolithic to the Iron Age in Europe. Consultado o 26 de abril de 2011.
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 Cunliffe, Barry (2008). Yale University Press, ed. Europe between the oceans : themes and variations, 9000 BC-AD 1000 (2011 ed.). New Haven. pp. 254–258. ISBN 978-0-300-17086-3.
↑ Quilliec, Bénédicte T. (2007). "Life and death of an Atlantic sword: Reconstruction of the processes of fabrication, use wear and destruction" (PDF). Complutum 18: 93–107. Consultado o 22 de setembro de 2011.
↑ Bowman, Sheridan; Stuart Needham (2007). "THE DUNAVERNEY AND LITTLE THETFORD FLESH-HOOKS: HISTORY, TECHNOLOGY AND THEIR POSITION WITHIN THE LATER BRONZE AGE ATLANTIC ZONE FEASTING COMPLEX" (PDF). The Antiquaries Journal 87: 53–108. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 08 de agosto de 2017. Consultado o 22 de setembro de 2011.
↑ Koch, John (2009). Palaeohispanica, ed. Tartessian: Celtic from the Southwest at the Dawn of History in Acta Palaeohispanica X Palaeohispanica 9 (2009) (PDF). pp. 339–351. ISSN 1578-5386. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 23 de xuño de 2010. Consultado o 17 de maio de 2010.
↑ Cunliffe, Barry (2008). The Prehistoric Society, ed. A Race Apart: Insularity and Connectivity in Proceedings of the Prehistoric Society 75, 2009, pp. 55–64. p. 61.

Véxase tamén

Outros artigos

[1] Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para idade.

[2] Brandherm, Dirk (2014). "Almost lost between the lines: The concept of the Atlantic Bronze Age" (PDF). Queen's University Belfast Research Portal.

[Cunliffe-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Cunliffe, Barry (1999). "Atlantic Sea-ways" (PDF). Revista de Guimarães. Especial (I): 93–105. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 23 de setembro de 2015. Consultado o 24 de xaneiro de 2014.

[4] Johan Ling, Zofia Stos-Gale, Lena Grandin, Kjell Billström, Eva Hjärthner-Holdar, Per-Olof Persson, Moving metals II: provenancing Scandinavian Bronze Age artefacts by lead isotope and elemental analyses, Journal of Archaeological Science, Available online 2 August 2013, ISSN 0305-4403, http://dx.doi.org/10.1016/j.jas.2013.07.018. (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305440313002689)

[5] Europe Before History by Kristian Kristiansen

[6] Comendador Rey, Beatriz. Archaeopress, ed. "SPACE AND MEMORY AT THE MOUTH OF THE RIVER ULLA (GALICIA, SPAIN)" (PDF). Conceptualising Space and Place: On the role of agency, memory and identity in the construction of space from the Upper Palaeolithic to the Iron Age in Europe. Consultado o 26 de abril de 2011.

[EBO-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 Cunliffe, Barry (2008). Yale University Press, ed. Europe between the oceans : themes and variations, 9000 BC-AD 1000 (2011 ed.). New Haven. pp. 254–258. ISBN 978-0-300-17086-3.

[8] Quilliec, Bénédicte T. (2007). "Life and death of an Atlantic sword: Reconstruction of the processes of fabrication, use wear and destruction" (PDF). Complutum 18: 93–107. Consultado o 22 de setembro de 2011.

[9] Bowman, Sheridan; Stuart Needham (2007). "THE DUNAVERNEY AND LITTLE THETFORD FLESH-HOOKS: HISTORY, TECHNOLOGY AND THEIR POSITION WITHIN THE LATER BRONZE AGE ATLANTIC ZONE FEASTING COMPLEX" (PDF). The Antiquaries Journal 87: 53–108. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 08 de agosto de 2017. Consultado o 22 de setembro de 2011.

[10] Koch, John (2009). Palaeohispanica, ed. Tartessian: Celtic from the Southwest at the Dawn of History in Acta Palaeohispanica X Palaeohispanica 9 (2009) (PDF). pp. 339–351. ISSN 1578-5386. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 23 de xuño de 2010. Consultado o 17 de maio de 2010.

[11] Cunliffe, Barry (2008). The Prehistoric Society, ed. A Race Apart: Insularity and Connectivity in Proceedings of the Prehistoric Society 75, 2009, pp. 55–64. p. 61.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]