A IFA Premiership (coñecida por razóns de patrocinio como Carling Premiership e moitas veces referida como Irish League) é a máxima competición de fútbol profesional en Irlanda do Norte. A competición é organizada pola Asociación Irlandesa de Fútbol. Substitúe dende o 2008 á Irish Premier League, anterior campionato do país e segunda liga máis antiga do mundo por detrás da Scottish Premier League.

Trátase da primeira liga da illa de Irlanda, sendo a súa primeira edición en 1890. En 1921 pasou a ser a liga de Irlanda do Norte cando a República de Irlanda se independizou e pasou a disputar a Liga do Estado Libre (actual League of Ireland Premier Division). No campionato norteirlandés permaneceron tódolos clubs do país ata 1972, cando o Derry City F.C. abandonou o seu esquema para pasar en 1984 a xogar a liga irlandesa.

Ao longo da súa historia o campionato contou cunha presenza maioritaria de equipos de Belfast, e catro formacións (Linfield, Glentoran, Cliftonville e Lisburn Distillery) teñen disputado tódalas tempadas. O equipo que máis veces gañou a competición foi o Linfield, cun total de 49 títulos.

Formato editar

A tempada da liga norteirlandesa celébrase dende agosto ata maio, do mesmo xeito que a meirande parte dos campionatos británicos. A competición dispútase nun formato de tres voltas entre os 12 equipos que forman a primeira categoría, cunha puntuación en base ás regras da UEFA, con 3 puntos para o vencedor, ningún para o perdedor e 1 en caso de empate. Ao finalizar as tres roldas, os seis primeiros clasificados xogan entre si a unha soa volta, mentres que os seis últimos fan o mesmo. En total, cada equipo disputa 38 partidos ao finalizar a tempada.

O equipo que finaliza na primeira posición proclámase campión de Liga, mentres que o último descende á segunda categoría, de carácter semiprofesional e coñecida como IFA Championship. Se dous equipos empatan a puntos, prodúcese un desempate mediante a diferenza de goles ou, só en caso de persistir, polo maior número de goles anotados. O penúltimo clasificado disputa un partido de promoción fronte ao segundo clasificado da segunda categoría. Amais, para manter a praza na máxima categoría é preciso cumprir unha serie de requirimentos que certifiquen a viabilidade da formación.

O campionato sempre se disputou nos meses dende outono ata primavera, a diferenza do campionato da República de Irlanda que se disputa nos meses de verán. Os partidos adoitan xogarse os sábados pola tarde, con encontros ocasionais os venres e mércores, e son tradicionais as xornadas nas festividades dos Bank holiday: o 26 de decembro (Boxing Day), Aninovo, e xoves de Pascua.

Competicións europeas editar

O campión de liga clasifícase para a UEFA Champions League, e parte dende a primeira fase da rolda de clasificación. O segundo clasificado xoga a UEFA Europa League a partir da primeira rolda de clasificación, mentres que o campión da Copa de Irlanda do Norte faino dende a segunda rolda de clasificación. Amais, os dous primeiros clasificados xogan a Setanta Cup que enfronta aos mellores equipos de Irlanda do Norte contra os mellores da República de Irlanda.

Equipos da tempada 2018–19 editar

Historia editar

O fútbol chegou á illa de Irlanda en 1878, cando dous equipos escoceses, o Queen's Park e o Caledonians, disputaron un partido de fútbol no campo de crícket de Ballynafeigh, en Belfast. Dous anos despois, o 18 de novembro de 1880, fundouse no Queens Hotel de Belfast a Asociación Irlandesa de Fútbol (IFA), cuxo primeiro secretario foi John M. McAlery.[1]

Logo de organizarse distintos partidos non oficiais, a Asociación comezou o 9 de abril de 1881 o primeiro campionato oficial, o torneo de Copa. Tamén se disputou o primeiro partido oficial da selección irlandesa fronte a Inglaterra, cunha avultada derrota por 13-0. Finalmente, en 1890 constituíuse o primeiro campionato de liga profesional da illa, unha semana despois de constituírse a liga escocesa. O torneo denominouse Liga Irlandesa (Irish League), contou con oito equipos de Belfast e arredores, e o seu primeiro campión foi o Linfield FC.[2]

Durante os primeiros vinte anos de historia do campionato xogaron equipos de toda a illa de Irlanda, e algúns como o Shelbourne FC ou o Bohemians FC chegaron a formar parte da primeira categoría.[2] Non obstante, a independencia da República de Irlanda en 1920 provocou que tódolos equipos da zona independizada crearan un novo campionato (Liga do Estado Libre) e unha nova asociación (FAI), polo que a partir da tempada 1921-22 a liga pasou a estar formada só por equipos de Irlanda do Norte.[3]

Nas seguintes tempadas, houbo un claro dominio dos equipos de Belfast, e non foi ata 1952 cando un equipo que non era desa cidade, o Glenavon FC de Lurgan, se proclamou campión. O campionato non foi alleo ao conflito de Irlanda do Norte e o Derry City F.C., campión en 1965, renunciou á liga tras prohibírselle xogar no seu campo, o Brandywell Stadium, por razóns de seguridade, pasando a competir a partir de 1984 na liga da República de Irlanda.[4]

A partir de 1995 introduciuse unha segunda división, formada por equipos afeccionados e semiprofesionais, polo que o campionato dividiuse en dúas partes: a Premier e a First Division. Non obstante, a deterioración do nivel do fútbol irlandés provocou que no 2003 a IFA se fixera cargo dos campionatos de liga, unindo a tódolos equipos profesionais nunha única división formada por 16 clubs e creando categorías intermedias.

Reestruturación do campionato editar

No 2008 a Asociación Irlandesa de Fútbol anunciou unha reestruturación do campionato profesional a partir da tempada 2008-09. O torneo pasou a denominarse IFA Premiership, reduciu o número de participantes a 12 clubs, e modificaba os requirimentos para poder optar a unha praza na máxima categoría. Amais de basearse na tempada 2007-08, a federación tomou os datos de cada equipo nas dúas tempadas anteriores para escoller quen comezaban dende a primeira división.[5]

Amais, a IFA outorgaba distintos puntos a cada equipo en base a varios criterios: resultados deportivos en competicións nacionais, internacionais e plans deportivos (450 puntos), apoio de institucións e finanzas (200 puntos), infraestruturas e estadio (150 puntos), persoal (100 puntos), planificación económica e asistencia ao campo (50 puntos cada un). A Federación foi moi escrupulosa cos prazos, ata o punto de que o Portadown FC foi descendido á segunda categoría por entregar a documentación con media hora de atraso.[5] O primeiro campión baixo o novo sistema foi o Glentoran FC.

Títulos editar

Na tempada 1905-06, Cliftonville e Distillery tiveron que compartir o campionato de liga ao empatar na clasificación e en dous partidos de playoff polo título.[3]

Club Veces campión Anos campión
Linfield Football Club 51 1890/91, 1891/92, 1892/93, 1894/95, 1897/98, 1901/02, 1903/04, 1906/07, 1907/08, 1908/09, 1910/11, 1913/14, 1921/22, 1922/23, 1929/30, 1931/32, 1933/34, 1934/35, 1948/49, 1949/50, 1953/54, 1954/55, 1955/56, 1958/59, 1959/60, 1960/61, 1961/62, 1965/66, 1968/69, 1970/71, 1974/75, 1977/78, 1978/79, 1979/80, 1981/82, 1982/83, 1983/84, 1984/85, 1985/86, 1986/87, 1988/89, 1992/93, 1993/94, 1999/00, 2000/01, 2003/04, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2009/10, 2010/11, 2011/12.
Glentoran Football Club 23 1893/94, 1896/97, 1904/05, 1911/12, 1912/13, 1920/21, 1924/25, 1930/31, 1950/51, 1952/53, 1963/64, 1966/67, 1967/68, 1969/70, 1971/72, 1976/77, 1980/81, 1987/88, 1991/92, 1998/99, 2002/03, 2004/05, 2008/09.
Belfast Celtic 14 1899/00, 1914/15, 1918/19, 1919/20, 1925/26, 1926/27, 1927/28, 1928/29, 1932/33, 1935/36, 1936/37, 1937/38, 1938/39, 1939/40, 1940/41, 1941/42, 1943/44, 1946/47, 1947/48
Lisburn Distillery 6 1895/96, 1898/99, 1900/01, 1902/03, 1905/06, 1962/63
Crusaders Football Club 4 1972/73, 1975/76, 1994/95, 1996/97
Portadown Football Club 4 1989/90, 1990/91, 1995/96, 2001/02
Cliftonville Football Club 3 1905/06, 1909/10, 1997/98
Glenavon Football Club 3 1951/52, 1956/57, 1959/60
Ards Football Club 1 1957/58
Coleraine Football Club 1 1973/74
Derry City Football Club 1 1964/65
Queen's Island 1 1923/24

Medios editar

A Asociación Irlandesa de Fútbol mantén acordos coa televisión por cable Sky Sports para a retransmisión dos partidos de liga ata 2012. Amais, as canles en aberto UTV e BBC (na súa desconexión rexional) emiten amplos resumos dos partidos e programas especiais sobre o campionato. Ao negociar a federación norteirlandesa coas televisións, os clubs están obrigados a formar un grupo común de negociación.[6]

Patrocinio editar

O actual patrocinador da liga é Carling, unha marca de cervexa. A empresa paga 80.000 libras esterlinas cada ano por dar o seu nome ao campionato.[7]

Notas editar

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar