Wikipedia

Julio Caro Baroja

Julio Caro Baroja, nado en Madrid o 13 de novembro de 1914 e finado en Bera o 18 de agosto de 1995, foi un antropólogo, historiador, lingüista, folclorista e ensaísta español, fillo da escritora e etnóloga Carmen Baroja e sobriño do escritor Pío Baroja e do pintor e escritor Ricardo Baroja.

Infotaula de personaJulio Caro Baroja

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento13 de novembro de 1914 Editar o valor em Wikidata
Madrid, España Editar o valor em Wikidata
Morte18 de agosto de 1995 Editar o valor em Wikidata (80 anos)
Bera, España Editar o valor em Wikidata
Catedrático
Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeEspaña Editar o valor em Wikidata
EducaciónUniversidade Complutense de Madrid
Instituto-Escuela Editar o valor em Wikidata
Actividade
Campo de traballoAntropoloxía, Etnografía, lingüística e Historia moderna (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónantropólogo , historiador , lingüista , mestre Editar o valor em Wikidata
EmpregadorUniversidade Complutense de Madrid Editar o valor em Wikidata
Membro de
Interesado enBruxaría e Madrid Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua castelá e lingua éuscara Editar o valor em Wikidata
Obra
DoutorandoJoseba Agirreazkuenaga (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Familia
PaisRafael Caro Raggio (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata  e Carmen Baroja Editar o valor em Wikidata
IrmánsPío Caro Baroja Editar o valor em Wikidata
ParentesPío Baroja (tío) Editar o valor em Wikidata
Premios
Dialnet: 150020

O conxunto da súa obra alcanza unhas setecentas entradas, entre libros, artigos, prólogos e ensaios.[1]

Traxectoria editar

Julio Caro Baroja era fillo do editor Rafael Caro Raggio, que fundou a editorial Caro Raggio Madrid en 1917,[2] e de Carmen Baroja, escritora e etnólga que publicou co pseudónimo de Vera Alzate.[3] Era irmán do documentalista, etnógrafo e escritor Pío Caro Baroja.

 
Itzea, casa dos Baroja en Bera

De neno mudouse á vila navarra de Bera, onde pasou moito tempo co seu tío Pío Baroja, que tivo unha grande influencia na súa educación. A súa primeira escola foi no Instituto-Escuela de Madrid entre 1921 e 1931. Posteriormente asistiu á Universidade de Madrid. A guerra civil tomouno por sorpresa e volveu a Bera. O seu pai permaneceu en Madrid e perdeu a súa imprenta cando o edificio foi destruído nun bombardeo.[4]

Caro Baroja foi discípulo de Telesforo Aranzadi, José Miguel de Barandiarán, Hermann Trimborn e Hugo Obermaier, que o encamiñaron cara á historia e a etnografía.[1] Doutorouse en Historia antiga pola Universidade de Madrid, onde exerceu brevemente como profesor. Posteriormente dirisiu o Museo do Pobo Español de Madrid, mais traballou basicamente en solitario. Por distintas razóns, tanto persoais como circunstanciais, mantívose á marxe da universidade, agás durante dous curtos períodos de docencia, un en Coímbra e outro, moito máis tarde, no País Vasco.

En 1947, foi nomeado membro correspondente da Euskaltzaindia e da Real Academia de las Buenas Letras de Barcelona. Realizou numerosas viaxes por España e polo estranxeiro, con estadías prolongadas nos Estados Unidos e Inglaterra (entre 1951 e 1953). A súa tese de doutoramento (1941) foi a base dunha triloxía moi posterior sobre os ciclos das festas de inverno (El carnaval, 1965), de primavera (La estación de amor, 1979) e de verán (El estío festivo, 1984).[1]

Nos seus primeiros libros expuxo unha síntese da etnoloxía en España e particularmente da do País Vasco: Los pueblos del norte de la península Ibérica (1943), Los pueblos de España (1946), Los vascos (1949). Os seus estudos relacionados con aspectos tecnolóxicos veñen da época en que dirixiu o Museo do Pobo Español. Entre eles cómpre salientar os dedicados aos arados (1949) e aos muíños de vento (1952), publicados na Revista de Dialectología y Tradiciones Populares, da que foi director durante quince anos.[1]

Unha viaxe ao Sáhara en 1952 orientou o seu interese cara ás minorías étnicas, que reflectiu en Estudios saharianos (1955). En 1957 publicou o seu estudo histórico Los moriscos del reino de Granada. Froito do seu intenso labor de investigación nos arquivos da Inquisición foron Las brujas y su mundo (1961),[5] Vidas mágicas e Inquisición (2 vols., 1967) e Los judíos en la España moderna y contemporánea (3 vols., 1961-1962). Tamén publicou diversos traballos sobre minorías como o pobo xitano, ou sobre sectores sociais marxinados como os mendigos ou os bandidos históricos da área mediterránea.[1]

Nos 18 volumes que compoñen os Estudios vascos recóllense artigos publicados entre as primeiras monografías e obras de madureza. Sobre o País Vasco e Guipúscoa en particular elaborou co seu irmán Pío un par de extensos filmes etnográficos. Nese ámbito tamén se inscribe Los vascones y sus vecinos, sobre a relación entre os vascóns e os seus veciños da Aquitania.[1] Sobre a súa familia construíu a memoria biográfica titulada Los Baroja.

Caro Baroja faleceu aos oitenta anos e foi enterrado en Bera (Navarra),[6] onde os Baroja posuían unha casa familiar chamada «Itzea», palacete que adquiriu o seu tío Pío.[1]

Recoñecementos editar

Foi académico de número da Real Academia Española, da Real Academia da Historia e máis de Euskaltraindía (Real Academia da Lingua Vasca). Recibiu o Premio Príncipe de Asturias de Ciencias Sociais (1983),​[7] a Medalla de Ouro ó Mérito nas Belas Artes (1984), o Premio Nacional das Letras Españolas, o Premio Internacional Menéndez Pelayo (1989) e o Premio Príncipe de Viana da Cultura (1995).[8] Dende 1995, o Museo Etnolóxico de Navarra, en Estella, leva o seu nome.[9]

Obra editar

A que se presenta é unha escolma da súa ampla obra.

  • Estudios vascos. San Sebastian: Txertoa, 1973.  ISBN 84-7148-009-3
  • Algunos mitos españoles: ensayos de mitología popular. Madrid: Edic. del Centro, 1974. ISBN 84-7227-007-6
  • Vasconiana. San Sebastian: Txertoa, 1974. ISBN 84-7148-014-X
  • Los pueblos del norte. San Sebastian: Txertoa, 1977.  ISBN 84-7148-007-7
  • La aurora del pensamiento antropológico: la antropología en los clásicos griegos y latinos. Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas, 1983.
  • Los Baroja: (memorias familiares). Madrid: Taurus, 1978. ISBN 84-306-2050-8
  • Las formas complejas de la vida religiosa: (religión, sociedad y caracter en la España de los siglos XVI y XVII. Madrid: Akal, 1978.  ISBN 84-7329-359-2
  • El carnaval: (análisis histórico-cultural). Madrid: Taurus, 1979. ISBN 84-306-3502-5
  • La estación de amor: (fiestas populares de mayo a San Juan). Madrid: Taurus, 1979.  ISBN 84-306-3503-3
  • Sobre la lengua vasca y el vasco-iberismo. San Sebastián: Txertoa, 1979.  ISBN 84-7148-052-2
  • Los vascos. San Sebastián: Txertoa, 1982.  ISBN 84-7148-102-2
  • El laberinto vasco. San Sebastián: Txertoa, 1984.  ISBN 84-7148-041-7
  • Brujería vasca. San Sebastián: Txertoa, 1985.  ISBN 84-7148-017-4
  • Los judíos en la España moderna y contemporánea. Madrid: Istmo, 1986.  ISBN 84-7090-089-7
  • Las brujas y su mundo. Madrid: Alianza, 1988.  ISBN 84-206-1012-7
  • Los pueblos de la Península Ibérica: temas de etnografía española. San Sebastian: Crítica, 1991.  ISBN 84-7423-486-7
  • El carnaval: análisis histórico-cultural. Madrid: Círculo de Lectores, 1992.  ISBN 84-226-3902-5
  • El señor inquisidor y otras vidas por oficio. Madrid: Alianza Editorial, 1993.  ISBN 84-206-4620-2
  • Los moriscos del Reino de Granada. Madrid: Istmo, 1995.  ISBN 84-7090-076-5
  • Los pueblos de España. Madrid: Istmo, 2000.  ISBN 84-7090-115-X

Notas editar

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Departamento de Educación, Universidades e Investigación del Gobierno Vasco. "Julio Caro Baroja". Hiru.eus. Consultado o 23 de marzo de 2019. 
  2. ↑ "Editorial Caro Raggio Madrid | Baroja's World". Caroraggio.com. Arquivado dende o orixinal o 03 de febreiro de 2015. Consultado o 2014-01-03. 
  3. ↑ "Carmen Baroja Nessi :: Auñamendi Entziklopedia". Euskomedia. Consultado o 2014-01-03. 
  4. ↑ "Rafael Caro Raggio :: Auñamendi Entziklopedia". Euskomedia. Consultado o 2014-01-03. 
  5. ↑ "Julio Caro Baroja: 1914-1995". EMuseum at Minnesota State University, Mankato. Archived from the original on 2010-01-06.
  6. ↑ "El hombre múltiple y necesario". El Diario Vasco (en castelán). 2014-11-16. Consultado o 2020-08-07. 
  7. ↑ "PREMIO PRÍNCIPE DE ASTURIAS DE CIENCIAS SOCIALES 1983". fpa.es (en castelán). Consultado o 4 de abril de 2021. 
  8. ↑ "Julio Caro Baroja". hiru.eus (en castelán). Consultado o 4 de abril de 2021. 
  9. ↑ "Museo Etnológico de Navarra "Julio Caro Baroja"". navarra.es (en castelán). Consultado o 4 de abril de 2021. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

Ligazóns externas editar


Predecesor:
Guillermo Díaz-Plaja Contestí 		 
Real Academia Española
(Cadeira P)
1986-1995 		Sucesor:
Ángel González
Predecesor:
Ignacio Herrero de Collantes
 
Real Academia da Historia
(Medalla 20)
1962-1995 		Sucesor:
Álvaro Galmés de Fuentes
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Julio_Caro_Baroja&oldid=6186044»