Cancro de pulmón
O cancro de pulmón é un conxunto de enfermidades resultantes do crecemento maligno de células do tracto respiratorio, en particular do tecido pulmonar, é un dos tipos de cancro máis frecuentes a nivel mundial.[1] O cancro de pulmón adoita orixinarse a partir de células epiteliais, e pode derivar en metástase e infiltración a outros tecidos do corpo. Exclúese do cancro de pulmón aquelas neoplasias que fan metástase no pulmón provenientes de tumores doutras partes do corpo. [2] Os síntomas máis frecuentes adoitan ser dificultade respiratoria, tose —incluíndo tose sanguinolenta— e perda de peso,[3] así como dor torácica, rouqueira e inchazón no pescozo e a cara.
| Cancro de pulmón | |
|---|---|
| Clasificación e recursos externos | |
 Radiografía na que se amosa un tumor no pulmón (sinalado cunha frecha vermella). | |
| ICD-10 | C33-C34 |
| ICD-9 | 162 |
| MedlinePlus | 007194 |
| MeSH | D002283 |
 Se cre que pode requirir tratamento, por favor, consúltello ao médico. | |
O cancro de pulmón é clasificado en dous tipos principais en función do tamaño e aparencia das células malignas: o cancro pulmonar de células pequenas (microcítico) e o de células non pequenas (non microcítico). Esta distinción condiciona o tratamento e así, mentres o primeiro polo xeral é tratado con quimioterapia e radiación, o segundo tende a selo ademais mediante cirurxía,[4] láser[5] e, en casos selectos, terapia fotodinámica.[6]
A causa máis común de cancro de pulmón é o tabaquismo,[7] sendo o 95% de pacientes con cancro de pulmón fumadores e ex-fumadores. Nas persoas non-fumadoras, a aparición do cancro de pulmón é resultado dunha combinación de factores xenéticos,[8][9] exposición ao gas radon, asbesto, e contaminación atmosférica,[10][11][12] incluíndo fume secundario (fumadores pasivos).[13][14]
A diagnose temperá do cancro de pulmón é a principal condicionante para o éxito no seu tratamento. En estadíos temperáns, o cancro de pulmón pode, en ao redor do 25% dos casos,[15] ser tratado mediante resección cirúrxica con éxito de curación.[16] Con todo, debido á súa virulencia e á dificultade para a súa detección precoz, na maioría dos casos de diagnose onde xa ocorre metástase; o cancro de pulmón presenta, xunto co cancro de fígado, páncreas e esófago, os prognósticos peores, cunha esperanza de vida media de aproximadamente 8 meses.
O cancro de pulmón é unha das enfermidadees máis graves e un dos cancros con maior incidencia no ser humano, responsable dos maiores índices de mortalidade oncolóxica a escala mundial.[17] É a primeira causa de mortalidade por cancro no home e a terceira, despois do de colon e mama, na muller,[18][19] causando máis dun millón de mortes cada ano no mundo.[20] No Reino Unido (2004) e nos Estados Unidos (2006) representa a primeira causa de morte por cancro en mulleres e homes. En España son diagnosticados anualmente uns 20.000 casos, o que representa o 18,4% dos tumores entre os homes (18.000 casos) e o 3,2% entre as mulleres (2.000 casos).[21] A pesar da dificultade para atopar estatísticas consistentes entre os diferentes países de Iberoamérica e o Caribe, a supervivencia global ha ir aumentando,[21] especialmente en pacientes en tratamento regular con quimioterapia.[22]
Tipos de cancro
editarO cancro de pulmón pode agruparse en dúas grandes entidades, o cancro metastásico e o cancro primario de pulmón. A metástase pode derivar de diversos tipos de cancro: cancro de mama, de fígado e outros.
Dentro dos cancros primarios do pulmón (cancros derivados dos tecidos propios do pulmón) diferéncianse os tumores de células grandes dos tumores de células pequenas. En total hai catro variedades anatomopatolóxicas distintas:
- Cancro epidermoide: clasicamente é o cancro máis frecuente, sobre todo en fumadores. É un cancro que acostuma aparecer na localización central, preto dos hilos pulmonares. Adoita aparecer a idades superiores aos 50 anos. A supervivencia global rolda o 60% aos 5 anos, sendo un dos de mellor prognóstico.
- Adenocarcinoma: é un cancro en aumento de frecuencia, máis común en mulleres non fumadoras. Ao contrario que o epidermoide, é de distribución periférica. Presenta unha taxa de supervivencia lixeiramente menor.
- Carcinoma de células pequenas ou "oat cell": é un cancro de células pequenas, con elevado índice de replicación celular. É un tumor central de crecemento moi veloz, que ao momento do diagnóstico está frecuentemente diseminado, producindo metástases cerebrais, no fígado e noutros órganos a distancia.
- Cancro de células xigantes.
Tratamento
editarO tratamento inicial é o cirúrxico, que é o único tratamento actual con posibilidades de conseguir a curación total. A cirurxía do cancro pode consistir na exérese dun anaco illado do pulmón, na resección dun lóbulo pulmonar ou mesmo dun pulmón enteiro. A cirurxía está indicada nos estadios temperáns da enfermidade do cancro epidermoide, adenocarcinoma e cancro de células xigantes. Procúrase a extirpación completa do tumor, deixando uns bordos periféricos de seguridade. En función do estadio da enfermidade pode optarse pola extirpación dos ganglios linfáticos próximo, que poden conter células tumorais. Son estes restos microscópicos nos ganglios linfáticos os responsables de moitas metástases e recidivas.
O carcinoma de células pequenas apenas se opera nunca, debido a que na maior parte dos casos a enfermidade xa está diseminada. Nestes tumores o tratamento de elección é a quimioterapia, con ou sen radioterapia asociada. Non obstante, a pesar dun tratamento correcto, a mortalidade sitúase no 95%.
Notas
editar- ↑ "Cancro de pulmón".
- ↑ Arias, Jaime (2000). Enfermería médico-quirúrxica (en castelán). Volumen 1. Editorial Tebar. p. 119. ISBN 8495447037.
- ↑ Minna, JD (2004). Harrison's Principles of Internal Medicine. McGraw-Hill. pp. 506?516. ISBN 0071391401. doi:10.1036/0071402357.
- ↑ name="Cancer Medicine">Vaporciyan, AA; Nesbitt JC, Le JS; et al. (2000). Cancer Medicine. B C Decker Inc. pp. 1227?1292. ISBN 1-55009-113-1.
- ↑ Terapia fotodinámica e carcinoma non microcítico:
- Diaz-Jimenez JP, Martinez-Ballarin JE, Llunell A e col. (1999). "Efficacy and safety of photodynamic therapy versus Nd-YAG laser resection in NSCLC with airway obstruction" (PDF). Eur Respir J (en inglés) 14: 800-805. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 08-03-2016. Consultado o 30-08-2010.
- David G. Pfister y col. (2004). "American Society of Clinical Oncology Treatment of Unresectable Non–Small-Cell Lung Cancer Guideline: Update 2003". Journal of Clinical Oncology 22 (2): 330-353. doi:10.1200/JCO.2004.09.053. Consultado o 30-08-2010.
- ↑ Terapia fotodinámica e carcinoma non microcítico:
- Donna E. Maziak; Barbara R. Markman; Jean A. MacKay; William K. Evans (2004). "Photodynamic therapy in nonsmall cell lung cancer: a systematic review". Ann Thorac Surg (en inglés) 77: 1484-1491. Arquivado dende o orixinal o 18-10-2009. Consultado o 30-08-2010.
- Caviedes S., Iván e col. (2003). "Terapia fotodinámica: aplicación en dos pacientes con metástasis endobronquiales de adenocarcinoma extrapulmonar". Rev chil enferm respir 19 (1): 38-42. ISSN 0717-7348. doi:10.4067/S0717-73482003000100008. Consultado o 30-08-2010.
- Lam S, Kostashuk E C, Coy E P e col. (1987). "A randomized comparative study of the safety and efficacy of photodynamic therapy using Photofrin II combined with palliative radiotherapy versus palliative radiotherapy alone in patients with inoperable obstructive non-small cell bronchogenic carcinoma". Photochem and Photobiol 47 (1): 893-897. PMID 2450381.
- ↑ "Lung Carcinoma: Tumors of the Lungs". Merck Manual Professional Edition, Online edition. Consultado o 16-01-2010.
- ↑ Gorlova, OY; Weng SF, Zhang E; et al. (July 2007). "Aggregation of cancer among relatives of never-smoking lung cancer patients". International Journal of Cancer 121 (1): 111?118. PMID 17304511.
- ↑ Hackshaw, AK; Law MR, Wald NJ (October 1997). "The accumulated evidence on lung cancer and environmental tobacco smoke". British Medical Journal 315 (7114): 980?988. PMID 9365295. Consultado o 2007-08-10.
- ↑ Kabir, Z; Bennett K, Clancy L (February 2007). "Lung cancer and urban air-pollution in dublin: a temporal association?". Irish Medical Journal 100 (2): 367?369. PMID 17432813.
- ↑ Coyle, YM; Minahjuddin AT, Hynan LS, Minna JD (September 2006). "An ecological study of the association of metal air pollutants with lung cancer incidence in Texas.". Journal of Thoracic Oncology 1 (7): 654?661. PMID 17409932.
- ↑ Chiu, HF; Cheng MH, Tsai SS; et al. (December 2006). "Outdoor air pollution and female lung cancer in Taiwan.". Inhalation Toxicology 18 (13): 1025?1031. PMID 16966302.
- ↑ Ou.S. Department of Health and Human Services. "The Health Consequences of Involuntary Exposure to Tobacco Smoke: A Report of the Surgeon Xeral", 2006.
- ↑ WHO International Agency for Research on Cancer "Tobacco Smoke and Involuntary Smoking" IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, Vol. 83, 2002.
- ↑ "«Solo el 25% de los pacientes con cáncer de pulmón es operable»". El Diario Vasco (en castelán). 2013-11-27. Consultado o 2021-02-09.
- ↑ Pilar Garrido (febreiro, 2004). O Mundo do Século XXI, ed. "Que porcentaxe de casos de cancro de pulmón se cura?" (en español). Consultado o 10 de xullo de 2009.
- ↑ Martínez Hernández, Juan (2003). "Principais neoplasias: Pulmón, mama, cérvix, colon, estómago, próstata, leucemias, linfomas e epiteliomas. Epidemioloxía, factores de risco e prevención". Nocións de saúde pública. Díaz de Santos. ISBN 8479785624.
Véxase páxina 174.
- ↑ OMS (2004). "Deaths by cause, sex and mortality stratum" (PDF). World Health Organization. Consultado o 01-06-2007.
- ↑ "Lung Cancer Facts (Women)". National Lung Cancer Partnership. 2006. Arquivado dende o orixinal o 09-07-2007. Consultado o 26-05-2007.
- ↑ OMS (February 2006). "Cancer". Organización Mundial da Saúde. Consultado o 25-06-2007.
- ↑ 21,0 21,1 Asociación Española Contra o Cancro, ed. (xullo, 2007). "O cancer de pulmón en cifras, AECC". Arquivado dende o orixinal o 12 de marzo de 2016. Consultado o 10 de xullo de 2009.
- ↑ Cardona AF e col (xullo, 2007). Rev Venez Oncol 2010;22(1):66-83, ed. "Supervivencia de pacientes con cancro de pulmón de célula non pequena" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 24 de setembro de 2015. Consultado o 24 de decembro de 2010.