Balea azul
A balea azul,[4] tamén coñecida como rorcual azul,[5][6] Balaenoptera musculus (Linnaeus, 1758), é unha especie de mamífero mariño da orde dos cetáceos, suborde dos misticetos e familia dos balenoptéridos.
Balea azul / Rorcual azul Balaenoptera musculus | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Balea azul femia nco seu baleato | |||||||||||||||||||||||||
Estado de conservación | |||||||||||||||||||||||||
En perigo[1] | |||||||||||||||||||||||||
Clasificación científica | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Nome binomial | |||||||||||||||||||||||||
Balaenoptera musculus (Linnaeus, 1758) | |||||||||||||||||||||||||
Distribución da balea azul
| |||||||||||||||||||||||||
Subespecies | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Sinonimia | |||||||||||||||||||||||||
|
É o maior animal que existe na Terra; algúns exemplares acadaron lonxitudes de 33 m e pesos de 190 t, con tamaños lixeiramente superiores nas femias que nos machos. Estes exemplares de tan gran tamaño, observados na década de 1930, non sobreviviron á caza do home. Na actualidade os exemplares superviventes alcanzan tamaños máis reducidos, duns 25 m.
A decembro de 2005, unha das áreas con maior poboación de baleas azuis é a zona das illas do Atlántico sur.
A subespecie que pode atoparse nas costas das illas Canarias e da Península Ibérica é Balaenoptera musculus musculus, a subespecie tipo.
A simple vista é doada de confundir con outra balea, o rorcual común (Balaenoptera physalus), de dimensións e morfoloxía parecidas, pero cunha cor da pel gris escura ou negra.
Taxonomía e etimoloxía
editarA especie foi descrita por Linneo na 10ª edición do seu Systema Naturae,[7] na que a denominou como Balaena musculus, sendo despois reclasificada dentro do xénero Balaenoptera, descrito por Lacépède en 1804.
O nome específico, musculus, que significa "ratiño" en latín, foi unha broma ou brincadeira científica sobre o tamaño deste animal, xa que en realidade é o mamífero máis grande que existiu xamais.
Anatomía
editarO seu ventre moitas veces ten unha cor agrisada ou amarelada por mor da presenza de diatomeas (algas) que se adhiren a el. A súa parte superior e laterais varían de cor dende o azul ao gris azulado. A súa cabeza é moi longa e fina (aproximadamente un terzo da lonxitude total do animal), aínda máis na súa parte superior, con presenza de raias lonxitudinais na garganta. É o balénido con barbas máis longas na súa boca (50 cm de ancho por 100 de lonxitude). Ao non ter dentes, é un misticeto. As barbas penduran da mandíbula superior e serven para filtrar os crustáceos da auga.
Na parte superior da testa posúen dous buracos, chamados aventadores, que lles serven para respirar. Acotío expulsan ar e auga polos aventadores provocando columnas de auga vaporizada de até 9 metros de altura. Os seus pulmóns poden conter cinco mil litros de ar, aproximadamente.
Este animal pode chegar a ter un corazón tan grande como un automóbil pequeno, a súa lingua é tan grande como un elefante adulto e o seu cerebro pesa catro veces máis que o do ser humano, mostrando signos de grande intelixencia.
A identificación dos exemplares faise moitas veces por catalogación de fotografías das súas aletas dorsais, que son proporcionalmente pequenas, e diferentes en cada individuo.
O seu ritmo cardíaco en momentos de esforzo é de tan só 18 a 20 pulsacións por minuto, en contraste coas 120 normais nos humanos en parecidas circunstancias. Nos segmentos máis anchos das arterias dunha balena azul, unha persoa alta podería permanecer de pé (1,80 m de diámetro).
O seu pene chega a 4 metros de longo e a 1 metro de diámetro.
Ecoloxía
editarAs baleas azuis pasan uns oito meses do ano en augas do antártico, onde encontran abundancia de krill e durante os meses do inverno migran para augas máis cálidas onde dan a luz as súas crías.
Poden vivir até os 90 anos en boas condicións. Porén, debido á caza, a media de idade é de 25 anos.
Segundo algúns estudos, os cantos dunha balea azul poderían ser escoitados e entendidos por outros individuos a unha distancia de 4 000 km; porén, o aumento do ruído no mar provocado polas actividades humanas e os seus motores entorpecen esta capacidade.
A súa taxa de natalidade é moi baixa, xa que lles leva sobre uns 10 anos desenvolverse até a madurez e só teñen unha cría nun período de entre 2 a 5 anos.
Alimentación
editar- Artigo principal: Barbas de balea.
Aliméntase fundamentalmente de krill, un pequeno organismo planctónico semellante aos camaróns, outros pequenos crustáceos e algúns diminutos peixes. Para isto, posúen varios centos de placas córneas, as barbas ou baleas, a través das cales filtran a auga do mar e obteñen o seu alimento que queda atrapado entre estas barbas.[8]
Perigo de extinción
editar- Artigos principais: Caza de baleas e Caza de baleas en Galicia.
Na actualidade os expertos calculan que só quedan uns 1 000 exemplares. A especie estívose cazando case até a extinción para obter aceite (fundindo a súa graxa), a carne e os ósos.
Notas
editar- ↑ Reilly, S.B., Bannister, J.L., Best, P.B., Brown, M., Brownell Jr., R.L., Butterworth, D.S., Clapham, P.J., Cooke, J., Donovan, G.P., Urbán, J. & Zerbini, A.N. (2008). "Balaenoptera musculus". Lista Vermella de especies ameazadas. Versión 2013.1 (en inglés). Unión Internacional para a Conservación da Natureza. Consultado o 27 July 2013.
- ↑ Balaenoptera musculus (Linnaeus, 1758) no ITIS.
- ↑ Balaenoptera musculus (Linnaeus, 1758) no WoRMS.
- ↑ Díaz d'a Silva e Cartelle (2007), p. 132.133.
- ↑ Pérz Alberti, A. dir. (1982), p. 210.
- ↑ Lahuerta e Vázquez (2000), p. 309.
- ↑ Caroli Linnæi: Systema naturæ per regna tria naturæ, secundum classses, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Editio decima reformata 1758, Holmiæ, Impensis direct. Laurentii Salvii (Salvius publ.)
- ↑ Carwardine, M. (1985), pp. 68-71.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Balea azul |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Balea azul |
Bibliografía
editar- Carwardine, M. (1995): Ballenas, delfines y marsopas. Guía visual de todos los cetáceos del mundo. Barcelona: Omega. ISBN 84-282-1037-3.
- Díaz d'a Silva, J. I. e Cartelle, Y. (2007): Guía dos mamíferos de Galicia. A Coruña: Baía Edicións. ISBN 978-84-96893-20-7.
- Duguy, R. e Robineau, D. (1987): Guía de los mamíferos marinos de Europa. Barcelona: Omega. ISBN 84-282-0811-5.
- Khalaf-Prinz Sakerfalke von Jaffa, Norman Ali Bassam (2020). The Chilean Blue Whale (Balaenoptera musculus chilensis Khalaf, 2020): A New Subspecies from Chile. Gazelle: The Palestinian Biological Bulletin, ISSN 0178-6288, Volume 38, Number 185, May 2020, pp. 40-63.
- Lahuerta Mouriño, Fernando e Francisco X. Vázquez Álvarez (2000): Vocabulario multilingüe de organismos acuáticos. Santiago: Xunta de Galicia. ISBN 84-453-2913-8.
- Pérez Alberti, A. (dir.) (1982): Xeografía de Galicia. Tomo I. O medio. A Coruña: Edicións Sálvora. ISBN 84-85779-12-6.
- Perrin, William F., Bernd Würsig & J. G. M. Thewissen (eds.) (2002): Encyclopedia of Marine Mammals. 2ª ed. San Diego: Academic Press. ISBN 978-0-12-373553-9
- Schokkenbroek, Joost C. A. (2008): Trying-out: An Anatomy of Dutch Whaling and Sealing in the Nineteenth Century, 1815-1885. Amsterdam: Aksant Academic Publishers. ISBN 978-90-5260-283-7.
- Tönnesen, J. N. & Arne Odd Johnsen (1982): The history of modern Whaling. London: C. Hurst & Co. ISBN 978-0-905838-23-6; Canberra: Australian National University Press. ISBN 978-0-7081-0749-2; Berleley: University of California Press. ISBN 0-520-03973-4.
- Wilson, D. E. & Reeder, D. M. (eds.) (2005): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference. Third edition. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-8221-4.
Outros artigos
editarLigazóns externas
editar- Science seeks clues to pygmy whale
- Blue Whale photographs by Mike Johnson, Marine Natural History Photographer
- American Cetacean Society Blue Whale fact sheet
- Information on Blue Whales from EnchantedLearning.com
- Numerous Blue Whale photographs from OceanLight.com