A palabra alevín ou alevino, úsase habitualmente en actividades como a piscicultura e a acuicultura, ou en ciencias como a ictioloxía[1], para referirse a un pequeno peixe acabado de nacer. Máis precisamente, este termo alude ao momento no que os pequenos rompen o ovo e comezan a alimentarse.

Alevíns sen saco vitelino.

Terminoloxía editar

 
Alevín de salmón atlántico
 
Alevín de salmón acabado de eclosionar
 
Alevíns en Pont-Avent, Bretaña
 
Fases individuais da forma larvaria, despois das cales os alevíns comezan a adquirir alimento por si sós
 
Un alevín novo que xa ten boca e rabo.

Alevín provén directamente do francés alevin ou alvin[2], e este do latín vulgar: allevamen, do verbo allevare (criar animais)[3].

En portugués existen os termos alevim/alevins [4] e alevino/alevinos[5][6], e tamén en galego reintegrado[7]. En castelán de América Latina coñécese como alevín e tamén como alevino, probabelmente pola proximidade e relación comercial con Brasil e o conseguinte traslado do portugués, lingua na que o termo francés adquiriu a vogal final -o paragóxico, axustándose a fonética dos falantes de portugués brasileiro. Alevino é común en países como México, Arxentina ou Colombia[8],

O termo aplícase en galego ao alevín con saco vitelino[9], porén o francés alevin vésiculé dise en galego "larva acabada de eclodir" ou "larva acabada de nacer"[10].

Os termos alevín e xuvenil tamén se aplican no ámbito deportivo.[11][12]

Taxa de supervivencia editar

É moi variábel segundo as especies, e ás veces segundo os anos (en especial nas zonas áridas). Moitos peixes poñen un gran número de ovos cada ano (até máis dun millón por femia nalgunhas especies), pero un gran número de alevíns nunca chegarán á idade de reprodución.

Algunhas especies poñen menos ovos pero protexen ás súas crías. As larvas e xuvenís son especialmente vulnerábeis á calidade do seu medio (fondos de grava, area sen obstáculos...)[13],[14] á calidade e dispoñibilidade dos nutrientes [15],[16], a determinados contaminantes (incluíndo metais)[17], metaloides e metais pesados[18], perturbadores endócrinos ou insecticidas, por exemplo). Tamén poden ser parasitados por fungos, bacterias, virus[19] ou microsporidios[20]. Mesmo nun ambiente aparentemente salvaxe, lonxe de fontes de contaminación, poden sufrir os efectos combinados do cambio climático, a eutrofización e/ou a acidificación da auga, ou un aumento anormal da turbidez[21].

Por último, son un alimento apreciado por moitos depredadores, que contribúen durante a depredación á selección natural.[22]

Subcategorías editar

En moitas especies de peixes, xeralmente hai ou principalmente dúas etapas:

  • a larva, que segue á eclosión e precede á etapa xuvenil, depende do seu saco vitelino para alimentarse;
  • o xuvenil, que segue o estadio larvario e precede ao adulto.

Só para diferenciar o estadio lecitótrofo da autonomía trófica distínguense as larvas (en ocasións consideradas "auténticos alevíns")[23] e os xuvenís.

Desenvolvemento editar

Os alevíns adoitan ser pouco vistosos e coloridos, ou mesmo case transparentes. Na maioría dos peixes, nos ovíparos, os ovos eclosionan e xorden larvas con reservas de xema (aínda son “embrións”) que consomen en poucos días segundo a especie. Durante esta etapa, fórmanse as súas aletas e ollos. Despois desta etapa, necesitan alimentarse e nadar de forma autónoma.[24]

Os alevíns novos xa teñen boca e rabo.

En ovovivíparos e vivíparos (Poecilidae e Goodeidae), os alevíns xa están formados e aseméllanse aos seus pais en tamaños máis pequenos e sen órganos sexuais maduros.14 e xa están na fase de estilo libre.[24]

Identificación editar

A forma, as cores e o comportamento dos alevíns adoitan ser moi diferentes aos dos seus pais, o que fai que a súa identificación sexa ás veces delicada. Existen algunhas pautas para identificar xuvenís de especies comercialmente interesantes que se poden buscar para ser capturados en augas abertas e despois introducidos en granxas acuícolas, ou que deben ser identificados para inventarios de biodiversidade submarina.

Etoloxía editar

Os alevíns adoitan ter un comportamento gregario.

Segundo a súa especie, son máis ben lucifugas ou fotófilas (e en ambos casos potencialmente sensíbeis á contaminación luminosa)[25].

Os alevíns dalgunhas especies teñen o instinto de deixarse ​​levar pola corrente (ás veces a distancias moi longas), ou pola contra de resistila ou mesmo de levantala á contra[26], ou despois dun certo tempo en augas abertas, para alcanzar un arrecife, bosques mariños, etc. Estes comportamentos aínda son pouco coñecidos. Para facilitar o traballo dos investigadores, en ocasións estúdanse en acuarios ou ecotróns (ríos artificiais).

Unha minoría de especies de peixes proporcionan coidados parentais aos seus alevíns, posibelmente alimentándoos cunha secreción corporal como nos Discus, ou simplemente protexéndoos doutras especies dentro da súa boca.

Investigación, avaliación editar

Os alevíns foron obxecto de moitos estudos científicos, pero as especies estudadas son case sempre unhas poucas especies de interese comercial e de cultivo (salmón, troita, rodaballo...).

Observar a saúde dos alevíns permite (xunto con outros factores) avaliar as súas posibilidades de supervivencia.

Para protexer as condicións de vida destas especies é importante comprender os comportamentos alimentarios e a reacción á luz solar UV e/ou solar ou lunar (cf. configuración da retinotopía), a reacción aos depredadores ou á deriva das correntes e contracorrentes. Estamos estudando a taxa de deriva de certos alevíns nos ríos, pero aínda non sabemos ata que punto certos alevíns son capaces ou non de seguir a deriva dos invertebrados acuáticos. Nun afluente do Danubio (río Morava), por exemplo, comprobouse que os alevíns de seis especies de peixes, entre eles a vermella (Rhodeus sericeus) e o rutilo (Rutilus rutilus), que constitúen respectivamente o 88,9 e o 9,1 % dos alevíns de biomasa, teñen comportamentos e movementos diferentes[27]. A abundancia de alevíns á deriva alcanzou o seu máximo na segunda quincena de xuño (843/100 m³) e diminuíu significativamente a principios de agosto (8/100 m³). O rutilo comeza a súa deriva río abaixo antes (aínda que tamén pode subir río arriba en ocasións) coa máxima mobilidade nesa rexión a finais de maio, seguida da vermella cuxos alevíns circulan a finais de xuño. As larvas e alevíns destas especies migran case exclusivamente pola noite (máis de 100 veces máis pola noite, cunha relación día-solpor-noite neste caso de 1,0:0,5:110,3, sendo a auga deste río é bastante turbia. Unha excepción foi observada: durante as inundacións do verán, a corrente acelerase e a auga vólvese moi turbia, entón uns cantos alevíns van á deriva tanto durante o día coma pola noite.[28]

A deriva é máis abundante pola noite e preto da superficie (intensidade máxima entre as 23.00 e as 3.00 horas). Os rutilos novos á deriva eran significativamente maiores a principios de xuño que a finais de maio. E as femias á deriva tenden a ser máis grandes en xuño que as que derivan máis tarde. Os autores non atoparon ningún efecto do tamaño dos alevíns na distribución da profundidade.[27]

Notas editar

  1. "bUSCatermos ; alevín". aplicacions.usc.es. Arquivado dende o orixinal o 25 de abril de 2022. Consultado o 2022-04-25. 
  2. "Bulletin français de pisciculture" (PDF). kmae-journal.org. 
  3. "ALEVÍN". Etimologías de Chile - Diccionario que explica el origen de las palabras (en castelán). Consultado o 2022-04-25. 
  4. S.A, Priberam Informática. "alevim". Dicionário Priberam (en portugués). Consultado o 2022-04-25. 
  5. S.A, Priberam Informática. "alevino". Dicionário Priberam (en portugués). Consultado o 2022-04-25. 
  6. "Criação do melhoramento genético do salmão - Migramiño-minho.". Migramiño-minho. Protección e conservación de peixes migratorios no tramo internacional do Miño e os seus afluentes. (en portugués). 13 de febreiro de 2020. Consultado o 2022-04-25. 
  7. "Significado de alevino no Dicionário Estraviz". estraviz.org. Consultado o 2022-04-25. 
  8. "Piscicultura" (PDF). camaramedellin.com.co. 
  9. "bUSCatermos ; alevín con saco vitelino". aplicacions.usc.es;. Arquivado dende o orixinal o 25 de abril de 2022. Consultado o 2022-04-25. 
  10. "bUSCatermos ; larva acabada de nacer". aplicacions.usc.es. Arquivado dende o orixinal o 25 de abril de 2022. Consultado o 2022-04-25. 
  11. "Campionato Galego Alevín – Deporte Galicia". Consultado o 2022-04-25. 
  12. "«Xuvenil» – Deporte Galicia". Consultado o 2022-04-25. 
  13. Louhi, P., Ovaska, M., Mäki-Petäys, A., Erkinaro, J., & Muotka, T. (2011). Does fine sediment constrain salmonid alevin development and survival?. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 68(10), 1819-1826.
  14. Witzel, L. D., & MacCrimmon, H. R. (1981). Role of gravel substrate on ova survival and alevin emergence of rainbow trout, Salmo gairdneri. Canadian Journal of Zoology, 59(4), 629-636.
  15. Rollin, X. (1999). Estudo crítico dos requisitos de aminoácidos esenciais dos alevíns de salmón atlántico (Salmo salar L.) (Critical study of the indispensable amino acids requirements in Atlantic salmon (Salmo salar L.) fry) (Tese de doutoramento ; Doctoral dissertation, PhD thesis, Université catholique de Louvain).
  16. Langar, H. (1992). Efectos fisiolóxicos e metabólicos da calidade nutricional das proteínas na cría xuvenil de robaliza (Dicentrarchus labrax) ; Effets physiologiques et métaboliques de la qualité nutritionnelle des protéines chez le jeune alevin de bar (Dicentrarchus labrax) (Tese de doutoramento).
  17. Atland, A., & Barlaup, B. T. (1996). Avoidance behaviour of Atlantic salmon (Salmo salar L.) fry in waters of low pH and elevated aluminum concentration: Laboratory experiments. Canadian journal of fisheries and aquatic sciences, 53(8), 1827-1834.
  18. Hickie, B. E., Hutchinson, N. J., Dixon, D. G., & Hodson, P. V. (1993). Toxicity of trace metal mixtures to alevin rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) and larval fathead minnow (Pimephales promelas) in soft, acidic water. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 50(7), 1348-1355.
  19. ex : HATTENBERGER-BAUDOUY, A. M., Danton, M., & Merle, G. (1987). Infection expérimentale de l'alevin de carpe (Cyprinus carpio L.) par le virus de la virémie printanière de la carpe (VPC) en eau chaude. Bulletin Français de la Pêche et de la Pisciculture, (307), 89-90.
  20. Loubès, C., Maurand, J., & Walzer, C. (1981). Dévelopment d’une microsporidie Glugea truttae n. sp. dans le sac vitellin de l’alevin de la truite Salmo faria trutta L.: étude ultrastructurale. Protistologica, 17, 177-184.
  21. "bUSCatermos ; turbidez". aplicacions.usc.es. Arquivado dende o orixinal o 25 de abril de 2022. Consultado o 2022-04-25. 
  22. "Predation_exerce_par_le_chabot_Cottus_Gobio_L_sur_l'alevin_de_truite_commune_Salmo_trutta_L_taille_maximale_de_capture_des_alevins_par_les_chabots". Researchgate.net/. 
  23. Futura. "Définition ; Alevin - Fretin". Futura Planète (en francés). Consultado o 25 de abril de 2022. 
  24. 24,0 24,1 "L'Aquarium". Animalia Editions (en francés). Arquivado dende o orixinal o 18 de maio de 2022. Consultado o 2022-04-25. 
  25. Bardonnet A & Gaudin P (1990) Influence de la lumière au cours de l'ontogenèse sur l'expression du rythme d'émergence de l'alevin d'ombre commun, Thymallus thymallus, (L. 1758). Bulletin Français de la Pêche et de la Pisciculture, (317), 35-49.
  26. Heland, M. (1978). Observations sur l'établissement du comportement de nage face au courant chez l'alevin de truite, Salmo trutta L., en ruisseau artificiel. In Annales de Limnologie (Vol. 14, No. 3, pp. 273-280). Station Biologique du lac d'Orédon.
  27. 27,0 27,1 Jurajda P (1998) Drift of larval and juvenile fishes, especially Rhodeus sericeus and Rutilus rutilus, in the River Morava (Danube basin). Archiv für Hydrobiologie, 141(2), 231-241.
  28. Reichard, M., Jurajda, P., & Vaclavik, R. (2001). Drift of larval and juvenile fishes: a comparison between small and large lowland rivers. Large Rivers, 373-389.

Véxase tamén editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar