Santpedor
Santpedor é un municipio catalán da provincia de Barcelona. Forma parte da comarca do Bages, limitando polo sur coa súa capital, Manresa.
Localización | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Estado | España | ||||
Comunidade autónoma | Cataluña | ||||
Provincia | provincia de Barcelona | ||||
Comarca | Bages | ||||
Capital | Santpedor (en) | ||||
Poboación | |||||
Poboación | 7.693 (2023) (463,43 hab./km²) | ||||
Número de fogares | 118 (1553) | ||||
Lingua oficial | lingua catalá | ||||
Xeografía | |||||
Parte de | |||||
Superficie | 16,6 km² | ||||
Bañado por | Sèquia de Manresa (en) | ||||
Altitude | 336 m | ||||
Comparte fronteira con | |||||
Organización política | |||||
• Alcalde | Agustí Comas (pt) (2023–) | ||||
Identificador descritivo | |||||
Código postal | 08251 | ||||
Fuso horario | |||||
Código INE | 08192 | ||||
Código territorial IDESCAT | 081923 | ||||
Páxina web | santpedor.cat |
Historia
editarO nome deriva da construción da igrexa de Sant Pere ao lugar coñecido antigamente polo lugar de Or, denominándose Sant Pere d'Or. Deste nome provén a contracción Santpedor. A documentación escrita máis antiga que fai referencia ao lugar de Or é do ano 937 e a igrexa está documentada desde o 996. En 1082, Ramón Berenguer II cedeu a metade das súas terras ao mosteiro de Sant Benet de Bages.
Nos séculos seguintes, XI a XIII, Santpedor experimenta un crecemento progresivo que culmina durante a primeira metade do século XIV ata que a peste negra castigou duramente a poboación o ano 1348. Deste período restan valiosas testemuñas arquitectónicas. Durante este período, Santpedor foi vila real, é dicir, que non dependía de ningún señor feudal, senón directamente da coroa.
O rei Pedro o Ceremonioso vendeu Santpedor a un nobre chamado Francesc de Perellós, pero os santpedorencs conseguiron reunir 5.000 florines de ouro para recuperar os dereitos sobre o municipio e devolvelo á protección real. O ano 1400, o rei Martiño o Humano premiaría este esforzo outorgando a vila o título de "rúa de Barcelona". Santpedor tiña o privilexio de enviar representantes ás cortes catalás.
A pesar de que a agricultura continuou sendo a principal actividade económica do pobo entre os séculos XVI e XVIII, desenvolvéronse algunhas actividades ligadas á manufactura que tiveron certa significación na economía local como a dos paraires, que traballaban a la, e a produción de augardente, que ata se exportaba noutras comarcas. Santpedor foi durando moitos séculos a segunda poboación do Bages e tivo fortes rivalidades con Manresa.
Santpedor participou activamente na Guerra da Independencia española (1808-1814). A memoria popular fala da lenda da intervención do mozo Isidre Lluçà i Casanoves, coñecido como o timbaler del Bruc, no primeiro combate do Bruc, o 6 de xuño de 1808.
Logo da guerra houbo unha forte regresión económica agravada pola competencia das novas industrias que ían crecendo ao redor dos ríos Llobregat e Cardener, posto que en Santpedor aínda se tecía a man. As tres Guerras Carlistas e a praga de filoxera que arrasou as viñas pecharon o século XIX non moi afortunado para o pobo.
A recuperación chegou ao primeiro cuarto do século XX coa chegada do ferrocarril (1884), a creación da Cooperativa Agrícola (1905), a chegada da electricidade (1911) e a portada da auga (1932). Como o resto de Cataluña, o crecemento estancouse coa Guerra Civil.
O téxtil foi practicamente a única industria que subsistiu ata que tamén entrou en crise na década de 1960, provocando que xurdiran outras actividades, que como no resto da comarca, comportou a chegada de numerosas familias procedentes doutras comunidades do estado, atraídas polas posibilidades de traballo.
Demografía
editarO concello tiña, segundo cifras do INE, 7.185 habitantes en 2011 repartidos en tres núcleos de poboación: Santpedor, el Mirador de Montserrat e el Serrat de Castellnou.
1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2000 | 2011 |
---|---|---|---|---|---|
1.885 | 1.918 | 1.797 | 3.424 | 5.352 | 7.185 |
Lugares de interese
editar- Ermida de Sant Francesc
- Museu L'Ermitanet
- Mas Llussà, antiga masía do século XIV.
Festividades
editarVéxase tamén
editarLigazóns externas
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Santpedor |