Moeda dos gobernadores romanos de Xudea
As moedas dos gobernantes romanos de Xudea son as correspondentes ás emisións levadas a cabo polos procuradores e os prefectos romanos da provincia de Xudea, entre o ano 6 e o 66 d. de C. Todas estas moedas están cuñadas en bronce, responden a uns mesmos parámetros metrolóxicos e teñen unha única denominación: o prutah.[1]
Non todos os procuradores e prefectos emitiron moeda; os únicos que o fixeron foron Coponio, Marco Ambíbulo, Valerio Grato, Poncio Pilato, Marco Antono Félix e Porcio Festo, e de todos eles en conxunto coñécense 19 modelos diferentes.[1][2]
Os derradeiros procuradores, Lucio Albino, Xesio Floro e Marco Antonio Xuliano non fixeron emisión ningunha, xa que a primeira guerra xudeu-romana estaba ás portas e os líderes da revolta comezaron a emitir as súas propias moedas.[1]
Procuradores e prefectos que cuñaron moeda editar
Coponio editar
Coponio foi o primeiro prefecto romano de Xudea; foi nomeado o 6 d. de C., cando Herodes Arquelao, fillo de Herodes o Grande, foi destituído e desterrado á Galia por Augusto.[3] Coponius escolleu como motivo do reverso das súas cuñaxes unha palmeira con dous acios de dátiles, que ata entón só aparecera nunhas raras moedas de Herodes Antipas. O deseño da palmeira retomouse posteriormente para representar a Xudea en moedas emitidas polos xudeus durante a primeira e a segunda guerra xudeu-romana, e noutras emisións posteriores relacionadas con Xudea.[4][5]
Os anversos das moedas de Coponio amosan unha espiga de orxo. A dobre representación da palmeira e o orxo fíxose por sensibilidade cara ao costume xudeu de non representar animais nas súas cuñaxes. Este é o motivo de que non se amose o retrato de Augusto nestas moedas. No entanto, as súas lendas si que reflicten expresamente que Xudea foi ocupada polo Imperio Romano: a lenda do anverso é [K]aisa-ros ("de César") e no reverso indícase cunha letra á dereita da palmeira o ano de reinado do emperador (A=1, B=2, etc.).[4][5][6]
Marco Ambíbulo editar
Marco Ambíbulo foi o prefecto de Xudea entre os 9 e 12 d. de C. e emitiu unha moeda en cada un dos anos do seu mandato. Do mesmo xeito que nas moedas de Coponio, tamén as de Ambíbulo se representa a palmeira con dous acios de dátiles e a espiga de orxo.[4][7]
Valerio Grato editar
Valerio Grato, como prefecto de Xudea (15-26 d. de C.) baixo o mandato do emperador Tiberio, cuñou prutah de bronce con tipos moi diferentes e en datas diversas. Os tipos representados nas súas moedas abranguen desde as pólas de palmeira ata os lirios, a cornucopia, as follas de videira ou as ánforas.[8] Algunhas das súas moedas amosan o título de César no interior dunha coroa e unha alusión ao nome do emperador Tiberio (TIB) ou ao da súa nai Xulia (IOYLIA), así como o ano do seu reinado por riba dos dous cornos da abundancia.[4][9]
Poncio Pilato editar
Os prutah de bronce emitidos por Poncio Pilato entre 26 e 36 d. de C. resultan de especial interese para o cristianismo e para o xudaísmo, por mor da súa conexión con Xesús e o seu papel na historia xudía. Como prefecto, estaba decidido a promover unha forma de relixión romana sen que supuxese un óbice a postura crítica dos xudeus ao respecto. Rompendo a tradición dos seus antecesores, as súas moedas representan o simbolismo romano relacionado co culto imperial, con motivos como o simpulum (un cullerón utilizado nas libacións nos sacrificios, símbolo do sacerdocio romano) e o lituus (a variña máxica dos augures).[4][10] [11][12]
No entanto, tense argumentado que se Pilato intentase provocar ou ofender deliberadamente os xudeus tería posto o busto do emperador no anverso das súas moedas, no canto das espigas de orxo, as palmas ou outros motivos.[11]
Marco Antonio Félix editar
Félix foi procurador de Xudea baixo o imperio de Claudio. As súas moedas amosan os nomes de Claudio, de Xulia Agripina, Nerón (como César) e Británico.[13]
Os anversos dalgunhas destas moedas amosan dous escudos e dúas lanzas cruzadas, en tanto que nos reversos se representa unha palmeira de seis pólas con dous acios de dátiles. Neste caso, a representación dos obxectos militares funcionaría como lembranza constante para os xudeus de que estaban baixo a xurisdición imperial romana.[4][14]
Porcio Festo editar
Do procurador de Nerón Porcio Festo apenas se coñece un tipo de moeda, que amosa no anverso unha póla de palmeira e a lenda grega KAICAPOC (César) e no reverso NEPWNOC (Nerón) nunha coroa.[4][15]
Notas editar
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Jacobson, D. M. (2019). Páxinas 73-75.
- ↑ Hendin, D. (1976). Nos: 635-653.
- ↑ Gottheil, R.; Krauss, S. (1906). "Coponius". En Jewish Encyclopedia. Páxina 260.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 "Ancient Jewish Coins: Coins from the Procur ators (6-66 CE)". Jewish Virtual Library.
- ↑ 5,0 5,1 "Prutah - Augustus. Coponius as Prefect". Numista.com
- ↑ "Coponius [governed 6-9 CE]". Virtualreligion.net
- ↑ "Prutah - Augustus. Marcus Ambivulus as Prefect". Numista.com
- ↑ Sayles, W. G. (1999). Páxina 113.
- ↑ Moedas de Valerio Grato. Numista.com
- ↑ Fontanille, J-P. "The Coins of Pontius Pilate". NumismaLink.com
- ↑ 11,0 11,1 Fontanille, J-Ph. (2001). "The Pontius Pilate Coinage". Coinsite.com
- ↑ Moedas de Poncio Pilato. Numista.com
- ↑ Sayles, W. G. (1999). Páxina 114.
- ↑ Moedas de Marco Antonio Félix. Numista.com
- ↑ "Prutah - Nero. Porcius Festus as Procurator". Numista.com
Véxase tamén editar
Outros artigos editar
Bibliografía editar
- Hendin, D. (1976). Guide to Ancient Jewish Coins. Attic Books. ISBN 978-0915018116.
- Jacobson, D. M. (2019). "Coins of the First Century Roman Governors of Judaea and their Motifs". En Electrum. Vol. 26. Páxinas 73-96
- Sayles, W. G. (1999). Ancient Coin Collecting VI: Non-classical Cultures. Krause Publications. ISBN 978-0873417532
- Saulcy, F. (1854). Recherches sur la numismatique judaïque. Didot, París.
Ligazóns externas editar
- Coin Exhibition: Expressions of Government on Jewish Coinage Arquivado 11 de abril de 2021 en Wayback Machine.. Israel Antiquities Authority