Ecuarunari

movemento indíxena ecuatoriano

A Confederación de Pobos da Nacionalidade Kichwa de Ecuador (Ecuarunari) (en kichwa: Ecuador Kichwa Llaktakunapak Jatun Tantanakuy), é unha organización indíxena ecuatoriana. Fundouse o 6 de xuño de 1972[1] en Tepeyac, na provincia de Chimborazo. Está conformada por varias organizacións filiais, as mesmas que pertencen aos diferentes pobos kichwas da rexión interandina de Ecuador.

Ecuarunari
AcrónimoEcuarunari, Ecuarunari e Ecuarunari
Tipoorganización non gobernamental, organización social e organización paraugas
Ideoloxíaindigenism, antineoliberalismo, ecocentrismo, Plurinacionalismo, Soberanismo, antiimperialismo e Progresismo
Campo de traballoDereitos indíxenas
Área de operaciónRexión Serra
Data de fundación6 de xuño de 1972
SedeQuito
PaísEcuador
Na rede
Facebook: ecuachaski Twitter: ecuachaskiecua Editar o valor en Wikidata
editar datos en Wikidata ]

É a filial da Confederación de Nacionalidades Indíxenas de Ecuador (Conaie), dende a súa fundación en 1986 e representa arredor do 45 % dos seus delegados, sendo o membro maioritario. A nivel internacional, forma parte da Coordinadora Andina de Organizacións Indíxenas (CAOI), unha rede de organizacións indíxenas andinas de Bolivia, Ecuador, Chile, Colombia e o Perú. A Ecuarunari é o principal representante social da poboación indíxena andina ecuatoriana, ademais exerce unha grande influencia sobre o Movemento de Unidade Plurinacional Pachakutik,[2] o cal é o seu representante político nos procesos electorais.

Historia

editar

A poboación indíxena foi historicamente marxinada da política ecuatoriana, polo que a comezos do século XX a poboación indíxena do país empeza a organizarse en pequenas agrupacións, asesoradas polo Partido Socialista Ecuatoriano e o Partido Comunista de Ecuador.[3] En 1944, xurdiu a primeira organización indíxena: a Federación Ecuatoriana de Indios (FEI),[4] e posteriormente, en 1965, xurdiu a Federación de Traballadores Agropecuarios (FETAP), como organización filial á Confederación Ecuatoriana de Obreiros Católicos (CEDOC); a mesma que era adherente ao Partido Conservador Ecuatoriano (PCE). En novembro de 1968, a FETAP transformouse na Federación Nacional de Organizacións Campesiñas (FENOC), cunha pequena, pero cada vez maior participación indíxena nas súas filas.

É nesta conxuntura, que para o 4 de xuño de 1972 se realizou unha reunión coa asistencia de máis de 200 delegados de organizacións indíxenas de Imbabura, Pichincha, Cotopaxi, Bolívar, Chimborazo e Cañar; na comunidade de Tepeyac, Provincia de Chimborazo. Logo daquela reunión, que durou tres días, fundouse a Ecuador Runakunapak Rikcharimuy (Ecuarunari), coa intención de aglutinar as comunidades indíxenas da rexión da Serra de Ecuador. Devandita organización fundouse en base nas novas correntes ideolóxicas dentro da Igrexa católica, xurdidas da II Conferencia Xeral do Episcopado Latinoamericano e o Concilio Vaticano II. O carácter clerical evidenciouse na presenza de sacerdotes como asesores nas organizacións provinciais.[3]

Daquela, a estrutura das organizacións indíxenas era claramente descentralizada; coexistindo a través de hexemonías rexionais e cooperacións puntuais, pero ningunha organización tiña unha representatividade a nivel nacional. A crecente colaboración entre a Ecuarunari e recentemente fundada Confederación de Nacionalidades Indíxenas da Amazonía Ecuatoriana (Confeniae) levou a plans de fundar unha coordinadora nacional de organizacións indíxenas. Posteriormente, o 25 de outubro de 1980, realizouse en Sucúa, o Primeiro Encontro de Nacionalidades Indíxenas de Ecuador, no que xurdiu o Consello Nacional de Coordinación das Nacionalidades Indíxenas do Ecuador (CONACNIE). Devandito organismo tivo un segundo congreso en abril de 1984, en Quito, no mesmo que se declarou independente de todo partido político. Finalmente, no terceiro encontro da CONACNIE, levou a cabo a creación da Confederación de Nacionalidades Indíxenas do Ecuador (Conaie), o 16 de novembro de 1986, en Quito.[3]

  1. Bases indígenas se reorganizan en Congreso de Ecuarunari
  2. Una organización indígena de Ecuador convoca un paro nacional progresivo contra el CNE, Europa Press, 23 de febreiro de 2021
  3. 3,0 3,1 3,2 Philipp Altmann (21 de febreiro de 2014). "Una breve historia de las organizaciones del Movimiento Indígena del Ecuador". Cuadernos de Investigación. Arqueología Ecuatoriana. Consultado o 21 de agosto de 2022. 
  4. Marc Becker (xaneiro de 2007). "Comunistas, indigenistas e indígenas en la formación de la Federación Ecuatoriana de Indios y el Instituto Indigenista Ecuatoriano" (PDF). Iconos. Revista de Ciencias Sociales (Quito: Facultade Latinoamericana de Ciencias Sociais - Sede Académica de Ecuador) (27): 139. ISSN 1390-1249. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 5 de marzo de 2007. Consultado o 21 de agosto de 2022. 

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar