Chourizo (crustáceo)

O chourizo (Aristaeomorpha foliacea (Risso, 1827) é un crustáceo malacostráceo da orde dos decápodos e familia dos aristeidos.

Taxonomía

A especie foi descrita en 1827 polo naturalista nizardo Giuseppe Antonio Risso, coñecido como Antoine Risso, baixo o nome de Penaeus foliacea.

Ao longo da historia coñeceuse polos seguintes sinónimos:

• Aristaeomorpha giglioliana Wood-Mason, 1892
• Aristaeomorpha mediterranea Adensamer, 1898
• Aristaeomorpha rostridentata (Spence Bate, 1888)
• Aristeus japonicus Yokoya, 1933
• Aristeus rostridentatus Spence Bate, 1881
• Penaeus meridionalis Hope, 1851

Nomes galegos

Para Aristaeomorpha foliacea rexístranse, na bibliografía galega, os seguintes nomes:

• No seu Inventario, Ríos Panisse recolle chouriso en tres localidades, cos castelanismos chorizo en dúas, e chorizón noutra; e carabinero (un castelanismo) noutros tres portos.
• Pola súa parte, Rosa Ramonell, na súa Guía, dálle os nomes de gamba roxa e chourizo.
• Finalmente, Lahuerta e Vázquez, no seu Vocabulario, adxudícanlle o de gamba vermella.

Descrición

É unha gamba de dimensións medias, de entre 15 a 20 cm, pero que pode chegar a medir atá 22,5 cm. Os machos son un pouco máis pequenos que as femias e non chegan aos 20 cm.

O seu rostro é moi curto e, como en todos os crustáceos pertencentes ao xénero Aristaeomorpha, presenta máis de 4 dentes na parte dorsal.. Nos exemplares feminimos o número de dentes é de 5 a 6.

A casca do cefalotórax é robusta e está provista de espiñas, e é dunha cor vermella escura avelulada. O abdome é longo, cos segmantos terceiro a sexto aquillados dorsalmente e rematado por detrás nunha aguda e pequena espiña. Presenta cinco apéndices natatorios e o último segmento abdominal termina nunha cola (telson) con forma de abano. O telson é estreito, e está rematado en punta aguda. Os pleópodos teñen forma de látego groso e segmentado, e os uropodios son amplos e laminados.

Hábitat e distribución

É unha especie típica de fondos fangosos, difundida por todos os océanos.

Vive en grupos a profundidades superiores aos 200 m, normalmente entre os 250 e os 1.300 m, en augas con temperaturas ao redor dos 13,5 °C.

No Atlántico oriental distribúese desde o golfo de Biscaia até as costas africanas desde Marrocos até Suráfrica. É común no Mediterráneo, desde España até Grecia. En España o maior volume de pesca acádase nas rexións pesqueiras suratlántica, levantina e tramontana.

Tamén se pesca no golfo de México, en Australia, Nova Zelandia e tamén no Xapón e nas illas Canarias.

Bioloxía

Alimentación

Ten unha dieta composta principalmente de invertebrados mariños, especialmente dos que compoñen o krill.

Reprodución

Reprodúcese en verán.

Pesca

Esta especie péscase con artes de arrastre de profundidade; por iso, a súa presenza nos mercados aínda é recente. A maioría destas gambas que vemos nas lonxas galegas procede da rexión suratlántica e de Marrocos ^{[Cómpre referencia]}, a onde van pescalas os barcos galegos. Comercialízase fresca e conxelada.

Péscase frecuentemente no Mediterráneo, sobre todo en España e Italia. Tamén se captura amplamente en Alxeria e Israel, así como en Nova Zelandia.

Véxase tamén

Bibliografía

• Costello, M. J., Emblow, C. & White, R. J. (eds.) (2001): European register of marine species: a check-list of the marine species in Europe and a bibliography of guides to their identification. París: Muséum national d'Histoire naturelle. Collection Patrimoines Naturels, 50. ISBN 2-85653-538-0.
• Fischer, W.; Bianchi, G. (1984). "Aristeidae" (PDF). FAO Species identification sheets for fishery purposes.WESTERN INDIAN OCEAN. Fishing Area 51 (Informe) (en inglés). Roma: FAO Fisheries Department. 
• L.B., Holthuis (1980). "Family Aristidae" (PDF). Shrimps and prawns of the world : an annotated catalogue of species of interest to fisheries (en inglés). Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations. ISBN 9789251008966. OCLC 6721103. 
• Holthuis, L. B. (1993): The recent genera of the Caridean and Stenopodidean shrimps (Crustacea, Decapoda): with an appendix on the order Amphionidacea. Leiden: Nationaal Natuurhistorisch Museum. ISBN 90-73239-21-4.
• Lahuerta Mouriño, Fernando e Francisco X. Vázquez Álvarez (2000): Vocabulario multilingüe de organismos acuáticos. Santiago: Xunta de Galicia. ISBN 84-453-2913-8.
• Luther, Wolfgang & Kurt Fiedler (2012): Guida alla fauna marina costiera del Mediterraneo. Roma: Franco Muzzio Editore. ISBN 978-8-8741-3226-3. Resumo.
• Raabe, Charles & Linda Raabe (2008): "The Caridean shrimp: Shrimp Anatomy - Illustrations and Glossary".
• Ramonell, Rosa (1985): Guía dos mariscos de Galicia. Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 84-7154-506-3.
• Tavares, Carolina & Joel W. Martin (2010): "Suborder Dendrobranchiata Bate, 1888", en F. R. Schram, J. C. von Vaupel Klein, J. Forest & M. Charmantier-Daures (eds.) Treatise on Zoology – Anatomy, Taxonomy, Biology – The Crustacea. Volume 9A Eucarida: Euphausiacea, Amphionidacea, and Decapoda. Brill Publishers. ISBN 978-90-04-16441-3. PDF.
• Tavares, Marcos Domingos: Shrimps. FAO species identification sheets for fishery purposes. Roma: FAO. Ver en PDF Arquivado 24 de setembro de 2014 en Wayback Machine..
• Ríos Panisse, Mª C. (1977): Nomenclatura de la flora y la fauna marítimas de Galicia. I. Invertebrados y peces. Verba, Anejo 7. Santiago de Compostela: Universidad de Santiago de Compostela. ISBN 84-7191-008-X.

Outros artigos

• Gamba (crustáceo)
• Carideos
• Marisco

Ligazóns externas

• Aristaeomorpha foliacea giant gamba prawn en Animal Diversity Web (en inglés) Consultada o 17 de agosto de 2014.
• Aristaeomorpha foliacea Giant Gamba Prawn Arquivado 17 de xullo de 2014 en Wayback Machine. en Encyclopedia of Life (en inglés) Consultada o 17 de agosto de 2014.
• Gambero rosso. Aristaeomorpha foliacea (en italiano) Consultada o 17 de agosto de 2014.