Un termófilo é un tipo de organismo extremófilo que vive a temperaturas relativamente altas, entre os 45 e os 122 °C[1][2] (os que viven ás temperaturas máis altas do intervalo son hipertermófilos). Moitos termófilos son arqueas, outros son bacterias, pero o termo aplícase tamén nos outros dominios da vida, polo que se fala de plantas termófilas, animais termófilos, como o anélido Riftia pachyptila das chemineas hidrotermais etc. Crese que as eubacterias termófilas estaban entre as primeiras bacterias que apareceron na Terra.[3]

Os termófilos producen algunhas das brillantes cores da Grand Prismatic Spring, do parque Nacional de Yellowstone, EUA.

Os termófilos encóntranse en rexións con calor xeotérmica da Terra, como fontes termais ou chemineas hidrotermais do océano profundo, ou onde hai materia vexetal en descomposición como en turbeiras ou o compost.

A diferenza doutro tipo de bacterias, os termófilos poden sobrevivir a temperaturas altas que matarían ás outras bacterias. Os termófilos están adaptados a esas condicións, xa que teñen membranas resistentes e encimas que poden funcionar sen desnaturalizarse a altas temperaturas. Algúns deses encimas son utilizados en técnicas de bioloxía molecular, como a Taq polimerase da bacteria Thermus aquaticus, que se utiliza na PCR (onde hai que quentar o medio de reacción para que se separen as febras do ADN), e en axentes de lavado.

Desde 1990 celébrase unha conferencia internacional na que se reúnen os investigadores especialistas en termófilos en distintas partes do mundo como Viterbo, Italia; Reykjavik, Islandia; Nova Delhi, India; Bergen, Noruega, ou Big Sky, Montana, EUA.[4]

Clasificación editar

Os termófilos clasifícanse en obrigados e facultativos. Os termófilos obrigados, tamén chamados termófilos extremos, requiren para vivir temperaturas altas, xa que non poden vivir a temperaturas menores. Os facultativos, tamén chamados termófilos moderados, poden vivir a altas temperaturas, pero tamén a temperaturas máis baixas (por debaixo de 50 °C). Os hipertermófilos son termófilos particularmente extremos, que viven por riba dos 60 °C e os seus óptimos están por riba dos 80 °C, e algúns viven a máis de 100 °C. Os termófilos distínguense dos mesófilos, que viven a temperaturas medias, e os psicrófilos, que viven a temperaturas frías.

 
Colonia de termófilos en Mickey Hot Springs, Oregón, onde a temperatura é de aproximadamente 60 °C.

Moitas das arqueas hipertermófilas necesitan xofre elemental para vivir. Algunhas poden vivir en anaerobiose porque usar o xofre en vez do oxíxeno como aceptor de electróns durante a respiración celular. Outros son litótrofos, xa que oxidan xofre a ácido sulfúrico como fonte de enerxía, polo que isto require que o microorganismo estea adaptado tamén a pHs moi baixos (ácidos), polo que son tamén acidófilos. Estes organismos habitan ambientes quentes ricos en xofre xeralmente asociados a zonas volcánicas, como fontes termais, géyseres, e fumarolas. Nestes lugares, como ocorre no parque de Yellowstone, prodúcese unha zonación dos microorganismos segundo a súa temperatura óptima de crecemento. A miúdo estes microorganismos están coloreados porque teñen pigmentos fotosintéticos.

Os termófilos poden distinguirse dos mesófilos por certas características xenómicas. Por exemplo, o contido GC nas rexións codificantes dalgúns xenes sinatura foron correlacionados positivamente cos rangos de temperatura aos que viven os termófilos e mesófilos independentemente da súa filoxenia, requirimentos de oxíxeno, salinidade, ou condicións do hábitat.[5]

As bacterias do xénero Alicyclobacillus son organismos acidófilos e termófilos, que poden contaminar os zumes de froitas.[6]

Termófilos e mesófilos editar

Os termófilos poden ser diferenciados dos mesófilos polas súas características xenéticas. Por exemplo, o contido GC nas rexións codificantes dalgúns xenes sinatura foron identificados de forma consistente como correlacionados co rango de temperaturas á que están adaptados ao examinar organismos mesófilos e termófilos independentemente da súa filoxenia, requirimento de oxíxeno, salinidade, ou condicións do hábitat.[5]

Algúns organismos termófilos e hipertermófilos editar

Notas editar

  1. Madigan MT, Martino JM (2006). Brock Biology of Microorganisms (11th ed.). Pearson. p. 136. ISBN 0-13-196893-9. 
  2. Takai T; et al. (2008). "Cell proliferation at 122 °C and isotopically heavy CH4 production by a hyperthermophilic methanogen under high-pressure cultivation" (PDF). PNAS 105 (31): 10949–51. Bibcode:2008PNAS..10510949T. PMC 2490668. PMID 18664583. doi:10.1073/pnas.0712334105. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 25 de decembro de 2017. Consultado o 02 de abril de 2014. 
  3. Horiike T, Miyata D, Hamada K; et al. (January 2009). "Phylogenetic construction of 17 bacterial phyla by new method and carefully selected orthologs". Gene 429 (1–2): 59–64. PMC 2648810. PMID 19000750. doi:10.1016/j.gene.2008.10.006. 
  4. Thermophiles 2011 Arquivado 18 de xuño de 2013 en Wayback Machine. Retrieved 2011-12-09.
  5. 5,0 5,1 Zheng H, Wu H (December 2010). "Gene-centric association analysis for the correlation between the guanine-cytosine content levels and temperature range conditions of prokaryotic species". BMC Bioinformatics 11: S7. PMC 3024870. PMID 21172057. doi:10.1186/1471-2105-11-S11-S7. 
  6. G. L. Pettipher, M. E. Osmundson, J. M. Murphy. Methods for the detection and enumeration of Alicyclobacillus acidoterrestris and investigation of growth and production of taint in fruit juice and fruit juice-containing drinks. Letters in Applied Microbiology. Volume 24, Issue 3, pages 185–189, March 1997.

Véxase tamén editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar