Wikipedia

Sitio dos dolmens de Antequera

O Sitio dos Dolmens de Antequera é un conxunto de patrimonio cultural formado por tres monumentos culturais.[1] (o Dolmen de Menga, Dolmen de Viera, e Tholos del Romeral) e 2 montañas naturais características (a Pena dos Enamorados e o Torcal[2]) en e cerca da cidade de Antequera en Andalucía, España. A institución cultural responsable da súa protección é o Conjunto Arqueológico Dólmenes de Antequera. Declarouse Patrimonio da Humanidade en 2016.

Sitio dos Dólmens de Antequera
Dolmen de Menga. Antequera
Antequera en España
Antequera
Antequera
Patrimonio da Humanidade - UNESCO
PaísEspaña España
TipoCultural
CriteriosI, III, IV
Inscrición2016 (XL sesión)
Rexión da UNESCOEuropa e América do Norte
Identificador1501

Valor universal excepcional editar

Para que un ben sexa declarado Patrimonio da Humanidade, debe demostrar que ten un valor universal excepcional, é dicir, que ten unha importancia extraordinaria que transcende as fronteiras nacionais e é de interese para as xeracións presentes e futuras de toda a humanidade.

UNESCO require a xustificación de polo menos un dos seis criterios establecidos para o patrimonio cultural pola Convención sobre a protección do patrimonio cultural e natural (1972) para demostrar o valor universal excepcional do ben. A proposta do sitio "Dolméns de Antequera" está baseada nun deles (I) e o ICOMOS no seu informe final incorpora dous máis (III, IV).

  • Criterio (I): "representar unha obra mestra do xenio creativo humano"

O Dolmen de Menga representa unha obra mestra da arquitectura megalítica adintelada (tradición atlántica), baseada en ortostatos e cubertas, único polas súas enormes dimensións que levan a tipoloxía de tumba do corredor ao límite construtivo, incorporando unha solución inédita de piares intermedios. Do mesmo xeito, o tholos del Romeral complementa o catálogo de construcións megalíticas cunha solución abovedada por aproximación de hileiras a base de cachotaría (tradición mediterránea).

  • Criterio (III): "Proporcionar un testemuño único, ou polo menos excepcional, sobre unha tradición cultural ou unha civilización viva ou perdida"

Os dolméns de Menga e o tholos del Romeral teñen orientacións anómalas, como o demostra o profesor Michael Hoskin cando descobre que o 99,99% dos dolméns do arco mediterráneo teñen unha orientación de tipo celeste, é dicir, ligada ao amencer nos albores dos equinoccios (como no dolmen de Viera). Con todo, o Dolmen de Menga está orientado ao perfil antropomórfico de Pena dos Enamorados, e en concreto ao refuxio de Matacabras onde localizáronse pinturas rupestres.[3] Pola súa banda, o Theros del Romeral está orientado cara á cadea das montañas do Torcal onde se atopa a Cova do Toro (orientación terrestre) e ao mediodía do sol no solsticio de inverno (orientación celeste). Ademais, neste eixe Menga - A Pena está situado El Romeral. Deste xeito, os Dolméns de Antequera constrúen unha paisaxe megalítica única debido á única relación intrínseca que establecen cos elementos naturais.

  • Criterio (IV): "Ser un exemplo eminentemente representativo dun tipo de construción, conxunto arquitectónico ou tecnolóxico, ou paisaxe que ilustre un ou varios períodos significativos da historia humana"

Os tres monumentos megalíticos reflicten unha etapa na historia da humanidade na que se construíron os primeiros monumentos cerimoniais en Europa occidental, segundo as dúas grandes tradicións construtivas do megalitismo (lintel e bóveda por achegamento de hiladas). Esta é unha proposta orixinal na Lista do Patrimonio Mundial xa que non é un ben mixto (onde os valores culturais dalgúns bens sumarían os naturais doutros) senón dunha integración consciente e estreito diálogo entre a arquitectura megalítica e a paisaxe. Hai un fenómeno de "monumentalización de paisaxes" no que os fitos naturais adquiren o valor de monumentos mentres que as construcións preséntanse como paisaxes naturais.

Finalmente, a autenticidade dos megalitos está contrastada cando numerosos investigadores coinciden na adscrición ao Neolítico de Menga (arquitectura adintelada) e á Calvolítico de El Romeral (arquitectura abovedada por aproximación de hiladas); e a integridade tamén se demostra ao manter todos os seus elementos constitutivos en boas condicións de conservación.

Notas editar

  1. ↑ O Decreto 25/2009, do 27 de xaneiro, que se inscribe no Catálogo Xeral do Patrimonio Histórico Andaluz como Patrimonio de Interese Cultural. coa tipoloxía da Zona Arqueolóxica, a área arqueolóxica dos dólmenes de Antequera (provincia de Málaga). BOJA 18.02.09
  2. ↑ Decreto 222/2013, do 5 de novembro, declara as áreas especiais da conservación Torcal de Antequera (ES0000032), os Reales de Sierra Bermeja (ES6170004), Sierra Crestellina (ES6170005) e Desfiladero dos Gaitanes (ES6170003) amplía o ámbito territorial do Parque Natural Torcal de Antequera e aproba o Plan de Xestión de Recursos Naturais dos Sitios Turísticos Naturais de Torcal de Antequera, os Reales de Sierra Bermeja, Sierra Crestellina e Desfiladero dos Gaitanes.
  3. ↑ Decreto 245/2011, de 12 de xulio, polo que inscribese no Catálogo Xeral do Patrimonio Histórico Andaluz como Ben de Interés Cultural, coa tipoloxía de Zona Arqueolóxica, o sitio arqueolóxico da Pena dos Enamorados, no término municipal de Antequera (Málaga). BOJA nº150 de 02/08/2011

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sitio_dos_dolmens_de_Antequera&oldid=6685242»