SOX9
O factor de transcrición SOX9 (ou SOX-9) é unha proteína que nos humanos está codificada no xene SOX9 do cromosoma 17.[1][2] Ten grande influencia na determinación do sexo masculino durante a etapa embrionaria.
| SOX9 | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Estruturas dispoñibles | |||
| PDB | Buscar ortólogos: PDBe, RCSB | ||
| Identificadores | |||
| Símbolos | SOX9 (HGNC: 11204) CMD1, CMPD1, SRA1, SRXX2, SRXY10, SRY-box 9 | ||
| Identificadores externos | |||
| Locus | Cr. 17 q24.3 | ||
| Padrón de expresión de ARNm | |||
 | |||
 | |||
| Máis información | |||
| Ortólogos | |||
| Especies |
| ||
| Entrez |
| ||
| Ensembl |
| ||
| UniProt |
| ||
| RefSeq (ARNm) |
| ||
| RefSeq (proteína) NCBI |
| ||
| Localización (UCSC) |
| ||
| PubMed (Busca) |
| ||
Función editar
O factor SOX9 recoñece a secuencia de nucleótidos CCTTGAG xunto con outros membros da clase de caixa HMG de proteínas que se unen o ADN. Actúa durante a diferenciación dos condrocitos e, co factor esteroidoxénico 1 (Sf1), regula a transcrición do xene da hormona antimülleriana (AMH).[2]
O SOX9 desempeña tamén un papel central no desenvolvemento masculino. Actuando xunto con Sf1, SOX9 pode facer que se produza AMH nas células de Sertoli, o cal inhibe a formación dun sistema reprodutor feminino.[3] Tamén interacciona con algúns outros xenes para promover o desenvolvemento dos órganos sexuais masculinos. O proceso comeza cando o factor de transcrición factor determinante dos testículos (codificado na rexión determinante do sexo SRY do cromosoma Y) causa a actividade de SOX9 ao unirse a unha secuencia amplificadora situada augas arriba do xene.[4] Despois, SOX9 activa FGF9 e forma bucles de alimentación con FGF9[5] e PGD2.[4] Estes bucles son importantes para producir SOX9; sen estes bucles, as existencias de SOX9 esgotaríanse e o resultado case seguro sería o desenvolvemento dunha femia en lugar dun macho. A activación de FGF9 por SOX9 dá inicio a procesos vitais no desenvolvemento do macho, como a creación dos cordóns testiculares e a multiplicación das células de Sertoli.[5] A asociación de SOX9 e Dax1 orixina a creación de células de Sertoli, outro proceso vital no desenvolvemento do macho.[6]
Importancia clínica editar
Mutacións neste xene causan a síndrome de malformación esquelética chamada displasia campomélica, inversión sexual autosómica[2] e beizo leporino.[7]
SOX9 está situado nun deserto xénico no locus 17q24 en humanos. As delecións, disrupcións por puntos de rotura de translocación e un só punto de mutación de elementos non codificantes altamente conservados localizados > 1 Mb da unidade de transcrición a ambos os lados do xene SOX9 foron asociados coa secuencia de Pierre Robin, a miúdo acompañada de beizo leporino.[7][8]
Papel na inversión sexual editar
As mutacións en SOX9 ou calquera xene asociado poden causar a inversión do sexo e o hermafroditismo (ou intersexualidade en humanos). Se Fgf9, que é activado por SOX9, non está presente, un feto que ten os cromosomas X e Y pode desenvolver gónadas femininas;[4] e o mesmo é certo se Dax1 non está presente.[6] Os fenómenos relacionados do hermafroditismo poden ser causados por unha actividade non usual do xene SRY, xeralmente cando é translocado ao cromosoma X e a súa actividade é activada soamente nalgunhas células.[9]
Interaccións editar
SOX9 interacciona co factor esteroidoxénico 1,[3] o MED12[10] e o MAF.[11]
Notas editar
- ↑ Tommerup N, Schempp W, Meinecke P, Pedersen S, Bolund L, Brandt C, Goodpasture C, Guldberg P, Held KR, Reinwein H, et al. (Sep 1993). "Assignment of an autosomal sex reversal locus (SRA1) and campomelic dysplasia (CMPD1) to 17q24.3-q25.1". Nat Genet 4 (2): 170–4. PMID 8348155. doi:10.1038/ng0693-170.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 "Entrez Gene: SOX9 SRY (sex determining region Y)-box 9 (campomelic dysplasia, autosomal sex-reversal)".
- ↑ 3,0 3,1 De Santa Barbara P, Bonneaud N, Boizet B, Desclozeaux M, Moniot B, Sudbeck P, Scherer G, Poulat F, Berta P (November 1998). "Direct interaction of SRY-related protein SOX9 and steroidogenic factor 1 regulates transcription of the human anti-Müllerian hormone gene". Mol. Cell. Biol. 18 (11): 6653–65. PMC 109250. PMID 9774680. doi:10.1128/mcb.18.11.6653.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Moniot B, Declosmenil F, Barrionuevo F, Scherer G, Aritake K, Malki S, Marzi L, Cohen-Solal A, Georg I, Klattig J, Englert C, Kim Y, Capel B, Eguchi N, Urade Y, Boizet-Bonhoure B, Poulat F (June 2009). "The PGD2 pathway, independently of FGF9, amplifies SOX9 activity in Sertoli cells during male sexual differentiation". Development 136 (11): 1813–21. PMC 4075598. PMID 19429785. doi:10.1242/dev.032631.
- ↑ 5,0 5,1 Kim Y, Kobayashi A, Sekido R, DiNapoli L, Brennan J, Chaboissier MC, Poulat F, Behringer RR, Lovell-Badge R, Capel B (June 2006). "Fgf9 and Wnt4 act as antagonistic signals to regulate mammalian sex determination". PLoS Biol. 4 (6): e187. PMC 1463023. PMID 16700629. doi:10.1371/journal.pbio.0040187.
- ↑ 6,0 6,1 Bouma GJ, Albrecht KH, Washburn LL, Recknagel AK, Churchill GA, Eicher EM (July 2005). "Gonadal sex reversal in mutant Dax1 XY mice: a failure to upregulate Sox9 in pre-Sertoli cells". Development 132 (13): 3045–54. PMID 15944188. doi:10.1242/dev.01890.
- ↑ 7,0 7,1 Dixon MJ, Marazita ML, Beaty TH, Murray JC (March 2011). "Cleft lip and palate: understanding genetic and environmental influences". Nat. Rev. Genet. 12 (3): 167–78. PMC 3086810. PMID 21331089. doi:10.1038/nrg2933.
- ↑ Benko S, Fantes JA, Amiel J, Kleinjan DJ, Thomas S, Ramsay J, Jamshidi N, Essafi A, Heaney S, Gordon CT, McBride D, Golzio C, Fisher M, Perry P, Abadie V, Ayuso C, Holder-Espinasse M, Kilpatrick N, Lees MM, Picard A, Temple IK, Thomas P, Vazquez MP, Vekemans M, Roest Crollius H, Hastie ND, Munnich A, Etchevers HC, Pelet A, Farlie PG, Fitzpatrick DR, Lyonnet S (March 2009). "Highly conserved non-coding elements on either side of SOX9 associated with Pierre Robin sequence". Nat. Genet. 41 (3): 359–64. PMID 19234473. doi:10.1038/ng.329.
- ↑ Margarit E, Coll MD, Oliva R, Gómez D, Soler A, Ballesta F (January 2000). "SRY gene transferred to the long arm of the X chromosome in a Y-positive XX true hermaphrodite". Am. J. Med. Genet. 90 (1): 25–8. PMID 10602113. doi:10.1002/(SICI)1096-8628(20000103)90:1<25::AID-AJMG5>3.0.CO;2-5.
- ↑ Zhou R, Bonneaud N, Yuan CX, de Santa Barbara P, Boizet B, Schomber T, Scherer G, Roeder RG, Poulat F, Berta P, Tibor S (July 2002). "SOX9 interacts with a component of the human thyroid hormone receptor-associated protein complex". Nucleic Acids Res. 30 (14): 3245–52. PMC 135763. PMID 12136106. doi:10.1093/nar/gkf443.
- ↑ Huang W, Lu N, Eberspaecher H, De Crombrugghe B (December 2002). "A new long form of c-Maf cooperates with Sox9 to activate the type II collagen gene". J. Biol. Chem. 277 (52): 50668–75. PMID 12381733. doi:10.1074/jbc.M206544200.
Véxase tamén editar
Outros artigos editar
Bibliografía editar
- Ninomiya S, Narahara K, Tsuji K, et al. (1995). "Acampomelic campomelic syndrome and sex reversal associated with de novo t(12;17) translocation.". Am. J. Med. Genet. 56 (1): 31–4. PMID 7747782. doi:10.1002/ajmg.1320560109.
- Lefebvre V, de Crombrugghe B (1998). "Toward understanding SOX9 function in chondrocyte differentiation.". Matrix Biol. 16 (9): 529–40. PMID 9569122. doi:10.1016/S0945-053X(98)90065-8.
- Harley VR (2002). "The molecular action of testis-determining factors SRY and SOX9.". Novartis Found. Symp. 244: 57–66; discussion 66–7, 79–85, 253–7. PMID 11990798. doi:10.1002/0470868732.ch6.
- Kwok C, Weller PA, Guioli S, et al. (1995). "Mutations in SOX9, the gene responsible for Campomelic dysplasia and autosomal sex reversal.". Am. J. Hum. Genet. 57 (5): 1028–36. PMC 1801368. PMID 7485151.
- Foster JW, Dominguez-Steglich MA, Guioli S, et al. (1995). "Campomelic dysplasia and autosomal sex reversal caused by mutations in an SRY-related gene.". Nature 372 (6506): 525–30. PMID 7990924. doi:10.1038/372525a0.
- Wagner T, Wirth J, Meyer J, et al. (1995). "Autosomal sex reversal and campomelic dysplasia are caused by mutations in and around the SRY-related gene SOX9.". Cell 79 (6): 1111–20. PMID 8001137. doi:10.1016/0092-8674(94)90041-8.
- Südbeck P, Schmitz ML, Baeuerle PA, Scherer G (1996). "Sex reversal by loss of the C-terminal transactivation domain of human SOX9.". Nat. Genet. 13 (2): 230–2. PMID 8640233. doi:10.1038/ng0696-230.
- Cameron FJ, Hageman RM, Cooke-Yarborough C, et al. (1997). "A novel germ line mutation in SOX9 causes familial campomelic dysplasia and sex reversal.". Hum. Mol. Genet. 5 (10): 1625–30. PMID 8894698. doi:10.1093/hmg/5.10.1625.
- Meyer J, Südbeck P, Held M, et al. (1997). "Mutational analysis of the SOX9 gene in campomelic dysplasia and autosomal sex reversal: lack of genotype/phenotype correlations.". Hum. Mol. Genet. 6 (1): 91–8. PMID 9002675. doi:10.1093/hmg/6.1.91.
- Cameron FJ, Sinclair AH (1997). "Mutations in SRY and SOX9: testis-determining genes.". Hum. Mutat. 9 (5): 388–95. PMID 9143916. doi:10.1002/(SICI)1098-1004(1997)9:5<388::AID-HUMU2>3.0.CO;2-0.
- Wunderle VM, Critcher R, Hastie N, et al. (1998). "Deletion of long-range regulatory elements upstream of SOX9 causes campomelic dysplasia.". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 95 (18): 10649–54. PMC 27949. PMID 9724758. doi:10.1073/pnas.95.18.10649.
- De Santa Barbara P, Bonneaud N, Boizet B, et al. (1998). "Direct interaction of SRY-related protein SOX9 and steroidogenic factor 1 regulates transcription of the human anti-Müllerian hormone gene.". Mol. Cell. Biol. 18 (11): 6653–65. PMC 109250. PMID 9774680. doi:10.1128/mcb.18.11.6653.
- McDowall S, Argentaro A, Ranganathan S, et al. (1999). "Functional and structural studies of wild type SOX9 and mutations causing campomelic dysplasia.". J. Biol. Chem. 274 (34): 24023–30. PMID 10446171. doi:10.1074/jbc.274.34.24023.
- Huang W, Zhou X, Lefebvre V, de Crombrugghe B (2000). "Phosphorylation of SOX9 by cyclic AMP-dependent protein kinase A enhances SOX9's ability to transactivate a Col2a1 chondrocyte-specific enhancer.". Mol. Cell. Biol. 20 (11): 4149–58. PMC 85784. PMID 10805756. doi:10.1128/MCB.20.11.4149-4158.2000.
- Thong MK, Scherer G, Kozlowski K, et al. (2000). "Acampomelic campomelic dysplasia with SOX9 mutation.". Am. J. Med. Genet. 93 (5): 421–5. PMID 10951468. doi:10.1002/1096-8628(20000828)93:5<421::AID-AJMG14>3.0.CO;2-5.
- Ninomiya S, Yokoyama Y, Teraoka M, et al. (2001). "A novel mutation (296 del G) of the SOX90 gene in a patient with campomelic syndrome and sex reversal.". Clin. Genet. 58 (3): 224–7. PMID 11076045. doi:10.1034/j.1399-0004.2000.580310.x.
- Preiss S, Argentaro A, Clayton A, et al. (2001). "Compound effects of point mutations causing campomelic dysplasia/autosomal sex reversal upon SOX9 structure, nuclear transport, DNA binding, and transcriptional activation.". J. Biol. Chem. 276 (30): 27864–72. PMID 11323423. doi:10.1074/jbc.M101278200.
Ligazóns externas editar
- SOX9 protein, human Medical Subject Headings (MeSH) na Biblioteca Nacional de Medicina dos EUA.
- Localiación do xene SOX9 no UCSC genome browser.
- Detalles do xene SOX9 no UCSC genome browser.
Este artigo incorpora textos da Biblioteca Nacional de Medicina dos Estados Unidos, que están en dominio público.