José Ortega Munilla
José Ortega Munilla, nado en Cárdenas (Cuba) o 26 de outubro de 1856 e finado en Madrid o 30 de decembro de 1922, foi un escritor, xornalista e político español.
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 26 de outubro de 1856 Cárdenas, Cuba |
Morte | 30 de decembro de 1922 (66 anos) Madrid, España |
Lugar de sepultura | camposanto de San Isidro |
Deputado no Congreso dos Deputados | |
4 de abril de 1898 – 2 de xaneiro de 1914 ← Eduardo Gasset Chinchilla – Eduardo Gasset Chinchilla → | |
Actividade | |
Ocupación | xornalista, político, crítico literario, escritor, novelista |
Membro de | |
Familia | |
Cónxuxe | Dolores Gasset Chinchilla |
Fillos | Eduardo Ortega y Gasset, José Ortega y Gasset, Rafaela Ortega y Gasset |
Pai | José Ortega y Zapata |
Descrito pola fonte | Ensayo de un catálogo de periodistas españoles del siglo XIX (1903-1904), (sec:Ortega y Munilla (José), p.317) |
Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde xullo de 2016.) |
Traxectoria
editarFillo de José Ortega Zapata, orixinario de Valladolid, e de María del Pilar Munilla Urquiza, de Estremadura. O pai era membro do Partido Moderado e exercía un cargo importante na administración colonial cubana, aínda que a súa principal actividade era o xornalismo. Sendo neno a familia trasladouse a Madrid. Iniciou os seus estudos nos Seminarios de Cuenca e Xirona, que abandonou ao estalar a revolución de 1868 para iniciar os de dereito. Foi redactor de La Iberia, órgano do partido de Práxedes Mateo Sagasta. Co seu amigo Miguel Moya fundou a revista literaria La Linterna e publicou tamén con el un periódico taurino, El Chiclanero. Formou parte da xeración realista do 68 e comungou coa filosofía positivista e as correntes krausistas e converteuse en defensor do naturalismo en literatura. Empezou a redactar unha sección, "Crónica semanal", en Los Lunes de El Imparcial.
O 9 de xuño de 1881 casou cunha filla do fundador de El Imparcial, Dolores Gasset Chinchilla. Deste matrimonio naceron 4 fillos: Eduardo, que morreu exiliado en Caracas en febreiro de 1965; Rafaela, que faleceu en 1940; Manuel, o autor da Biografía de El Imparcial, morto en setembro de 1965; e o máis coñecido, José Ortega y Gasset.
Foi elixido membro de número da Real Academia Española en 1902, e ingresou cun discurso sobre Ramón de Campoamor. Foi colaborador de Los Lunes de El Imparcial, e despois pasou a traballar na sección literaria do xornal fundado polo seu sogro, Eduardo Gasset, monárquico liberal, e máis foi o seu director. Foi un dos xestores do trust, e protector do xornal El Sol, sometido á influencia cultural do seu fillo José Ortega y Gasset. Converteu a súa cadea de prensa no trampolín para os escritores da xeración do 98 que empezaban a abrirse paso: Azorín, Pío Baroja e Valle-Inclán.
Actividade política
editarFoi elixido deputado no Congreso polo distrito de Padrón nas eleccións de 1898. Foi reelixido polo mesmo distrito ata 1910.
Obra
editarComo xornalista destacou por un gran talento para o humor, un estilo solto e colorista e unha axilidade narrativa que conservou ata o fin da súa vida, cando o ABC lle abriu as súas columnas. Comezou a súa carreira de narrador desde a novela sentimental posromántica. Agrupou as súas novelas de 1879 a 1884 co nome de Relaciones contemporáneas. Desde os anos 80 escribiu novela realista. Adheriuse ao naturalismo a partir de El fondo del tonel (1881-84), buscando os temas sociais.
Novelas
editar- Cleopatra Pérez (1884).
- La cigarra (1879).
- Sor Lucila (1880).
- El fauno y la dríada (1882).
- Idilio lúgubre (1887).
- La señorita de Cisniega (1918).
- Don Juan Solo.
- Panza al trote.
- El tren directo.
- El paño pardo.
Narracións breves
editar- El yegüerizo, Fifina, Tremielga (1897).
- El espejuelo de la gloria (1897).
Libros de viaxes
editar- Viajes de un cronista (1892).
- Viñetas del Sardinero.
- Mares y montañas (1887).
Teatro
editar- Estracilla (1918), adaptación da súa novela homónima publicada o ano anterior.
Véxase tamén
editarBibliografía
editar- Germán Bleiberg e Julián Marías, Diccionario de literatura española, Madrid: Revista de Occidente, 1964 (3ª ed.).