Cornamenta

(Redirección desde «Hasta»)

As cornamentas,[1] cornas,[2] hastas[3] ou gallados[4] adoitan ser estruturas grandes e ramificadas, feitas de óso, que crecen na cabeza dos cérvidos e outros animais similares.[5]

O alce irlandés xigante, no Museo Nacional de Historia Natural, Washington, D.C.
O "veludo" cobre unha cornamenta en crecemento e proporciónalle sangue, proporcionando osíxeno e nutrientes.
Ilustración científica do crecemento de diversas cornamentas.

Nos cervos, só os machos teñen hasta, e só os renos caribús teñen hastas nas femias, que normalmente son máis pequenas que as dos machos.

Crecemento das cornamentas

editar

Mentres crece unha cornamenta, está cuberta dunha pel altamente vascular chamada veludo, que proporciona osíxeno e nutrientes ao óso en crecemento.[6]

As cornamentas son un dos casos máis rechamantes de características sexuais secundarias masculinas no reino animal.[7] Crecen máis rápido que calquera outro óso de mamífero.[8] O crecemento ocorre na punta, e inicialmente é cartilaxe, que se mineraliza para converterse en óso. Unha vez que a cornamenta acada o seu tamaño completo, o veludo pérdese e o óso da cornamenta morre. Esta estrutura ósea morta é a cornamenta madura. As cornamentas caen nalgún momento.[9]

O recrecemento das cornamentas cada ano consome nutrientes, polo que son sinais claros da capacidade da obtención de alimentos por parte dos individuos.[10]

Selección sexual

editar

O principal medio de evolución das cornamentas é a selección sexual, que opera por dous mecanismos: a competencia macho-macho (condutualmente, fisioloxicamente) e a elección da parella feminina.[7]

A competición masculina pode levarse a cabo de dúas formas. En primeiro lugar, poden competir cando os machos usan as súas cornamentas como armas para competir pola parella; en segundo lugar, poden competir presentando as súas cornamentas para mostrar a súa forza e fertilidade.[7] Os machos coas maiores cornamentas teñen máis probabilidades de obter parella e lograr o éxito da fecundación.[7] [11]

  1. "cornamenta". Dicionario da Real Academia Galega. Consultado o 2024-09-01. 
  2. "corna". Dicionario de Real Academia Galega. Consultado o 2024-09-01. 
  3. "Hasta". Dicionario da Real Academia Galega. Consultado o 2024-09-01. 
  4. "Gallado". Dicionario da Real Academia Galega. Consultado o 2024-09-01. 
  5. Os gallados ou galladas son as estruturas arbóreas de gallas ou pólas. Os cornos son estruturas semellante ás cornas ou cornamentas, pero feitos de queratina en lugar de óso. Con todo, a orixe etimolóxica de cornamenta e cornos/cornas é a mesma, e na linguaxe popular ás veces fálase de cornos dos cervos.
  6. Hall, Brian K. (Brian Keith) (2005). Bones and cartilage : developmental and evolutionary skeletal biology. Amsterdam ; Boston : Elsevier Academic Press. ISBN 978-0-12-319060-4. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Malo A.F. et al. 2005. Antlers honestly advertise sperm production and quality. Proceedings of the Royal Society Biological Sciences Series B 272:149–157.
  8. Whitaker, John O. (1998). Mammals of the eastern United States. Ithaca, N.Y. : Comstock Publishing Associates. ISBN 978-0-8014-3475-4. 
  9. Hall, Brian K. (2005-06-20). Bones and Cartilage: Developmental and Evolutionary Skeletal Biology (en inglés). Elsevier. ISBN 978-0-08-045415-3. 
  10. Ditchkoff S.S. et al. 2001. "Major-histocompatibility-complex-associated variation in secondary sexual traits of white-tailed deer (Odocoileus virginianus): evidence for good-genes advertisement". Evolution 55:616–625.
  11. Gilbert C; A. Ropiquet & A. Hassanin. 2006. "Mitochondrial and nuclear phylogenies of Cervidae (Mammalia, Ruminantia): systematics, morphology, and biogeography." Molecular Phylogenetics and Evolution 40:101–117.

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

 
 Este artigo sobre bioloxía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.