Cairo (dente)
Un cairo[1] ou cabeiro[2][3] ou canino[4] é un dente excepcionalmente longo de certos mamíferos que sobresae cando a boca está pechada. Usados para defenderse máis que para atacar, os cabeiros, que unha vez foron dentes normais, desenvolvéronse a través de procesos adaptativos-evolutivos, converténdose nun sinal de identidade para os animais que os posúen.
Algúns exemplos de mamíferos viventes con cabeiros son o elefante, o xabaril, o hipopótamo, a morsa e o narval, e entre os mamíferos extintos atópanse o mamut e o tigre dentes de sabre.
Os dentes que co tempo se converteron en cabeiros non son os mesmos en todas as especies de animais: no elefante trátase de dous incisivos superiores (por tanto, os cabeiros non sempre son caninos), no xabaril son os caninos inferiores, que son máis desenvolvidos nos machos adultos, no hipopótamo, por último, son os caninos superiores.
Os cabeiros empréganse para producir marfil, que se usa en decoración e en xoiaría, e antigamente utilizábanse tamén para elaborar outros artigos, como teclas de piano. Posto que os animais con cabeiros están en perigo de extinción (especialmente o elefante africano), o comercio co marfil está totalmente prohibido pola Convención sobre o Comercio Internacional de Especies Ameazadas de Fauna e Flora Silvestres (CITES) das Nacións Unidas.
O dente cabeiro pode ser unha característica do dimorfismo sexual nalgunhas especies, e pode ser moito máis grande nos machos (inferior, superior ou ambos os dous) que nas femias, que á súa vez poden ter cabeiros máis pequenos ou sen cabeiros. Isto pódese observar nalgúns antílopes, en cervos, camelos, cabalos, xabarís, en varios monos, focas e morsas, entre outros.[5]
En humanos
editarO canino é un dente puntiagudo, implantado entre os incisivo e os premolares, un dos tipos dentais que compoñen o arco dental de certos mamíferos.
Ten unha forma semellante a unha pá e a súa función é perforar e rasgar os alimentos, aínda que o tamaño e a forma dos humanos non son compatíbeis co canino dun verdadeiro animal omnívoro. Por exemplo: oso,[6] lobo e raposo, que precisamente por ser omnívoros, usan os seus caninos para matar, esgazar a súa caza e tragar os seus anacos sen mastigar, xa que teñen unha gran acedume do estómago para disolver as pezas. A diferenza dos humanos que teñen baixa acidez do estómago, polo que necesitan mastigar a súa comida.
Na dentición humana normal atópanse catro dentes caninos (2 superiores e 2 inferiores).
Notas
editar- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para cairo.
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para cabeiro.
- ↑ Definición de cabeiro -ra no Dicionario de Galego de Ir Indo e a Xunta de Galicia.
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para canino.
- ↑ The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex. Charles Darwin. s:Descent of Man/Capítulo XVII
- ↑ "Urso" (en portugués). InfoEscola.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Cairo |
Bibliografía
editarOutros artigos
editarLigazóns externas
editar