Cuauhtémoc
Cuauhtémoc (en náhuatl: Cuāuhtēmoc; ‘a aguia pousouse’ ‘cuāuhtli 'aguia'; tēmoc, 'descendeu, pousouse'), nado en 1496 e finado en 1525, coñecido polos conquistadores españois como Guatemuz[1] foi o derradeiro tlatoani mexica de México-Tenochtitlán. Asumiu o poder en 1520, un ano antes da toma de Tenochtitlán por Hernán Cortés e as súas tropas.
Cuauhtémoc | |
---|---|
11° Hueyi tlatoani | |
Busto de Cuauhtémoc na Praza da Constitución, na Cidade de México. | |
Reinado | 25 de xaneiro de 1521 - 1525 |
Coroación | 1521 |
Nacemento | 14 de xullo de 1496 Tenochtitlán, Imperio Azteca |
Falecemento | 28 de febreiro de 1525 Hibueras |
Predecesor | Cuitláhuac |
Sucesor | Juan Velázquez Tlacotzin (fin do Imperio Azteca, tlatoani nomeado por españois) |
Proxenitores | Ahuízotl Izelcoatzin |
Na rede | |
O nome Cuāuhtémōc que significa literalmente 'aguia que descendeu (pousouse)' (náhuatl cuāuh(-tli) 'aguia', temō- 'descender', -c PASADO). A forma honorífica de Cuāuhtémōc é Cuāuhtémōctzīn (o sufijo -tzīn úsase para designar unha dignidade similar a "son" ou "señor" en galego).
Cuāuhtémōc, fillo de Ahuizotl e curmán de Moctezuma Xocoyotzin e, Tecuichpo (náhuatl, 'copo de algodón') ó chegar esta á nubilidade. Cando asumiu o poder, os conquistadores xa foran expulsados de Tenochtitlán, pero a cidade estaba devastada pola fame, a varíola e a falta de auga potable. Cuauhtémoc chegaba a este momento tras ser tlacatlecutli (xefe de armas) da resistencia ós conquistadores, dado que dende a morte de Moctezuma previo á Noite Triste, é identificado como líder militar dos mexicas.
Notas editar
- ↑ Bernal del Castillo "Historia Verdadera de la Conquista de la Nueva España"
Véxase tamén editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Cuauhtémoc |
Bibliografía editar
- Andrews, J. Richard, Introduction to Classical Nahuatl Norman: University of Oklahoma Press 2003.
- Gillingham, Paul. Cuauhtémoc's Bones: Forging National Identity in Modern Mexico. Albuquerque: University of New Mexico Press.
- Johnson, Lyman L. "Digging Up Cuauhtémoc" in Death, Dismemberment, and Memory: Body Politics in Latin America, Lyman L. Johnson, ed. Albuquerque: University of New Mexico Press 2004, pp. 207–244.
- Restall, Matthew, Seven Myths of the Spanish Conquest. Oxford e Nova York: Oxford University Press 2004.