Crema de leite

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Nata.

• Este artigo trata sobre a materia graxa do leite, para a sobremesa véxase crema de ovo.

A nata ou crema de leite, é unha substancia graxa de consistencia espesa e tonalidade abrancazada ou amarelada, que se atopa de xeito emulsionado no leite.

Nata sobre un prato de froita

Está constituída principalmente por glóbulos de materia graxa que se achan na tona do leite cru; por iso disque é unha emulsión de graxa en auga. Esta tona pódese apreciar deixando certa cantidade de leite, sen homoxeneizar nin descremar, nun cunco: pódese ollar como unha primeira camada colle forma na superficie. Esta tona de graxa sepárase mediante un proceso de centrifugación e envásase por separado para o seu uso en gastronomía.

Cómpre non confundirmos esta "nata fresca" coa tona que se forma cando se ferve o leite, e que se produce pola aglomeración da albumina do leite desnaturalizado pola calor. A tona que se forma na superficie do leite fervido, malia ter un aspecto semellar á "nata fresca" transformouse quimicamente por efecto da calor e ten un sabor e unha textura lixeiramente diferente.

Diferentes tipos de nata

Brazo de xitano de nata (nata batida)

Segundo a súa elaboración e de acordo coa proporción de graxa que contén, distínguense diversas clases de nata:

• Tona: é a camada primeira e sólida que aparece na superficie do leite cando este se quece e despois se arrefría en determinadas condicións. O leite descremado non o forma porque ao descremalo tíraselle precisamente a graxa, que é a nata. Tamén se pode formar na superficie dalgunhas sobremesas de culler caseiras a base de leite, coma nas cremas catalás e cremas de ovo. No século pasado unha merenda típica da cociña galega e doutras zonas peninsulares era o de tomar tona con pan e azucre.
• Natas líquidas: úsase nalgúns países para mesturar co café ou en cremas e mollos.
• Natas densas: de textura máis mesta que as líquidas, poden chegar a ter até un 55% de contido graxo. Pódense usar tamén para cremas e mollos, ademais de nalgúns doces.
• Natas agrias.
• Nata batida: nata, líquida ou espesa, batida enerxicamente para lle incorporar ar até que fique cun aspecto semellante a unha escuma de barbear. Para que a nata suba, esta ten que ter un mínimo dun 30% de materia graxa, en caso contrario non sobe.
• Chantillí: nata batida ao gusto burgués parisién, tal coma se facía en Francia, é dicir, nata batida, azucrada e perfumada con vainilla. A receita orixinal é de François Vatel, do século XVII.
• A nata especialmente graxa pódese bater para elaborar manteiga, que consiste basicamente na graxa láctea illada. Para elaborar a manteiga, a nata ten que estar morna, mentres que para conseguir que a nata suba cómpre que estea ben fría. Ás veces, cociñeiros inexpertos poden facer manteiga accidentalmente cando baten tempo de máis unha nata para facer nata batida.
• A nata batida aromatizada e coloreada con chocolate coñécese co nome de "trufa". Emprégase xeralmente para encher pasteis. Tamén é a compoñente básica para a elaboración das trufas.

Véxase tamén

Outros artigos

• Tona (leite)
• Chantillí
• Nata batida
• Smetana (lácteo) (crema agre eslava)