Cascuda

(Redirección desde «Cascudas»)

As cascudas, tamén chamadas cascudos e carrouchas,[1] son insectos de varias familias da orde Blattodea. O nome 'cascuda' tamén se pode referir a un tipo de maceira.[2]

Blaberus giganteus

Etimoloxía

editar

Etimoloxicamente, Blattodea deriva do latín blatta, adaptación do grego blapto. O nome científico procede da lingua grega pero latinizada do insecto (grego dórico: βλάττα, blátta; grego ático: βλάττη , blátte).[3]

Especies

editar

Existindo desde hai máis de 300 millóns de anos, as cascudas son agora entre unhas 3500 e 5000 especies no mundo, en 6 familias. O nome cascuda tamén pode referirse aos coleópteros de forma xenérica[4][5]

É un grupo cosmopolita, con algunhas especies (menos do 1%) consideradas como sinantrópicas. Entre as especies máis coñecidas atópanse a cascuda americana, Periplaneta americana, que mide uns 30 milímetros de lonxitude, a cascuda alemá, Blattella germanica, duns 15 milímetros de lonxitude, a asiática, Blattella asahinai, tamén duns 15 milímetros de lonxitude, e a oriental, duns 25 milímetros. As cascudas tropicais adoitan ser moito máis grandes, e os parentes extintos das cascudas son os cascudoides, como o Archmylacris do Carbonífero e o Apthoroblattina do Permiano, que non eran tan grandes como as especies modernas de maior tamaño.[6]

Descricións e hábitat

editar

Son insectos ovíparos, hemimetábolos e os seus corpos miden entre 3 e 65 mm. As cascudas viven en lugares quentes e húmidos; hai non obstante algunhas especies semiacuáticas e acuáticas e mesmo algunhas outras que viven nos desertos e cavernas. Destacan pola súa gran resistencia: poden sobrevivir durante nove días sen a cabeza e sobreviven á radioactividade. O corpo das cascudas é ovular e deprimido. O seu tamaño pode variar desde uns poucos milímetros até case 10 centímetros.[7] A cabeza é curta, subtriangular, con ollos compostos grandes e normalmente dúas manchas oculares (ollos únicos). En xeral, son marróns ou negras, pero hai especies de cores. Nas zonas tropicais predomina o marrón avermellado, ademais das cores verde e amarelo.[6]

A forma e o tamaño varían dependendo da especie, pero en xénero podemos dicir que as femias son ​​máis grandes que os machos, pero os machos teñen as ás máis desenvolvidas. A dieta é variada.[7]As cascudas son insectos omnívoros, é dicir, comen calquera cousa, tendo a principal atracción polos doces, os alimentos graxos e de orixe animal.[7] Unha curiosidade é que poden vivir unha semana sen beber auga, até un mes sen comer e varias semanas sen a cabeza.[8] Foron un dos poucos seres vivos que sobreviviron ás explosións nucleares de Hiroshima e Nagasaki.

Vectores de patóxenos

editar

Entre os principais problemas que as cascudas poden causar aos humanos está o seu papel como vectores mecánicos de diversos patóxenos (bacterias, fungos, protozoos, vermes e virus). As cascudas domésticas son as encargadas de transmitir diversas enfermidades, a través dos seus pés e as feces polos lugares por onde pasan. Por iso son considerados perigosos para a saúde dos seres humanos.[6]

editar
  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para cascuda.
  2. "Maceiras" (PDF). Frutales (en galego / castelán). Consultado o 28 de maio de 2022. 
  3. "Baratas". ciencia.hsw.uol.com.br (en portugués). [Ligazón morta]
  4. S.A, Priberam Informática. "cascuda". Dicionário Priberam (en portugués). Consultado o 2022-05-28. 
  5. "Significado de cascuda no Dicionário Estraviz". estraviz.org. Consultado o 2022-05-28. 
  6. 6,0 6,1 6,2 "Cockroaches". FIOCRUZ.br/Biossegurança. Consultado o 20 de abril de 2012. [Ligazón morta]
  7. 7,0 7,1 7,2 "TUDO O QUE QUERIAS SABER DAS BARATAS". Acidez Mental (en portugués). Arquivado dende o orixinal o 10 de xullo de 2012. Consultado o 20 de abril de 2012. 
  8. Choi, Charles. "Realidade ou ficción?: Unha cucaracha pode vivir sen a súa cabeza". Scientific American (en inglés). Consultado o 22 de setembro de 2015.  "Poden percibir o perigo por cambios na corrente de aire que os rodea. Teñen pequenos pelos nas costas que actúan como sensores, que lles indican cando correr".
  9. "Louis Armstrong "La Cucaracha" - Фильм "Утиный суп"". Consultado o 2022-05-28. 

Véxase tamén

editar

 
 Este artigo sobre zooloxía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.