Antonio de Nebrija

humanista andaluz do século XV

Antonio Martínez de Cala e Hinojosa, coñecido como Elio Antonio de Nebrija[1], nado en Lebrija en 1441 e finado en Alcalá de Henares o 5 de xullo de 1522,[2] foi un humanista andaluz do século XV.

Modelo:BiografíaAntonio de Nebrija

Retrato de Nebrija.
Biografía
Nacemento(es) Antonio Martínez de Cala e Hinojosa Editar o valor en Wikidata
1441
Lebrija
Morte5 de xullo de 1522
Alcalá de Henares
Outros nomesElio Antonio de Nebrija Editar o valor en Wikidata
ResidenciaLebrija
Boloña
Salamanca
Alcalá de Henares Editar o valor en Wikidata
EducaciónUniversidade de Salamanca
Universidade de Boloña Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoLingüística Editar o valor en Wikidata
OcupaciónHumanista
EmpregadorUniversidade de Salamanca
Universidade de Alcalá (histórica) (pt) Traducir
Universidade de Boloña Editar o valor en Wikidata
ProfesoresPetrus Martinez de Osma (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
AlumnosAndré de Resende e Cristóbal Escobar (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
FillosFrancisca de Nebrija Editar o valor en Wikidata

Descrito pola fonteSvensk Uppslagsbok (pt) Traducir
Obálky knih,
Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron Editar o valor en Wikidata
BNE: XX885997

Traxectoria

editar
 
Nebrija na súa cátedra, por Juan de Zúñiga, ca. 1517.
 
Reglas de orthographia en la lengua castellana (1517).

Elio Antonio naceu na poboación sevillana de Lebrija no ano 1441. Despois de realizar os seus estudos preparatorios ingresou na universidade de Salamanca, a máis notoria da Coroa de Castela, na que realizou estudos de Humanidades. En 1463 foise para Boloña, Italia, a fin de ampliar a súa formación. Regresou ao cabo duns sete anos, e foi profesor, primeiro en Sevilla, e logo en Salamanca. Nesta altura xa publicara os seus primeiros traballos sobre a lingua latina, nun latín elegante, que o encheu de sona, non só en España, senón en toda Europa. Chamado polo cardeal Cisneros, en 1490, Nebrija acudiu a Alcalá de Henares, onde aquel o puxo a fronte da revisión das traducións grega e latina da monumental edición da Biblia Políglota, labor que rematou en 1502.

A Gramática Castelá de 1492

editar

Antes, en 1492, publicou a Gramática de la Lengua Castellana, que dedicou aos Reis Católicos, na que aparecía a famosa frase, premonitoria, "a lingua sempre foi compañeira do Imperio", aínda que posibelmente Nebrija pensaba no Imperio Romano e outros da Antigüidade, antes que no castelán como lingua imperial. E, sen dúbida, era consciente do aboiar das linguas romances desde o Rinascimento italiano, pois non en van o seu texto ía redactado en castelán. Como for, o caso é que Nebrija innovaba coa súa Gramática e adiantaba ao castelán nas investigacións modernas sobre a lingua (basta comparar as datas das modernas gramáticas nas diversas linguas europeas). Por desgraza, segundo foron pasando os anos do século XVI, os estudos humanísticos españois deixaron de ser avanzados, e a Ciencia en xeral declinou.

Últimos anos

editar

En 1509, foi nomeado cronista da corte, ao tempo que regresou á universidade salmantina. Mais en 1513, volveu para Alcalá de Henares, e alí faleceu Nebrija en 1522.

Obras principais

editar
  • Introductiones in latinam grammaticam (1481).
  • Gramática de la Lengua Castellana (1492).
  • Dictionarium Latinum-Hispanicum et Hispanicum-Latinum (1492-1495), en dous volumes.
  • Elegancias romanzadas (1500).
  • Reglas de Ortografía Española (1517).
  1. O seu pseudónimo está baseado no topónimo da súa cidade, como era costume de moitos humanistas da época. A forma latina era Aelius Antonius Nebrissensis, pois Nebrissa era o nome romano de Lebrija ou Nebrija, como tamén se dicía na época (ou para ser máis precisos Nebrixa).
  2. El Mundo, ed. (1996). Enciclopedia Universal de la Cultura A~Z El Mundo (en castelán). Barcelona. p. 652. 

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar