All-Ireland Senior Football Championship

O All-Ireland Senior Football Championship (en irlandés: Craobh Shinsear Peile na hÉireann) é a principal competición de fútbol gaélico no mundo. Este campionato é unha serie anual de partidos xogados en Irlanda durante o verán e o comezo do outono organizado pola Asociación Atlética Gaélica (GAA). O trofeo lévase xogando dende o ano 1887 coa excepción do ano 1888 no que non se disputou.

All-Ireland Senior Football Championship
Fundación	1887
Rexión	Irlanda
Equipos	33
Actual campión	Kerry (37º título)
Equipo máis laureado	Kerry (37 títulos)
Televisión	RTÉ, Sky Sports, BBC, Setanta Sports, Premier Sports, Seven (Australia)
Lema	Be there, all the way
Organizador	GAA
Data	De maio ao terceiro domingo de setembro
Sitio web	http://www.gaa.ie
All-Ireland Senior Football Championship 2015

Historia

O primeiro campionato celebrouse con clubs que representaron a condados. A primeira final xogárona con equipos de 21 xogadores, os Comerciais de Limerick e os Xoves Irlandeses de Louth. O partido disputouse en Beech Hill, Clonskeagh o 29 de abril de 1888. A vitoria foi para os de Limerick que gañaron 1-4 a 0-3. A diferenza de competicións posteriores do All-Ireland, daquela non habían campionatos provinciais e a competición era máis aberta.

En 1892, os equipos entre condados foron introducidos na competición. O congreso garantiu o permiso para que o equipo gañador utilizase xogadores doutros clubs da provincia. As regras do fútbol gaélico e do hurling tamén foron cambiadas: os goles tomaron un valor de cinco puntos e os conxuntos pasaron de ter 21 xogadores a 17. En 1903, o campionato foi por primeira vez para Kerry, quen máis tarde se fixo o rei de títulos.

A primeira metade do século XX, trouxo xunto a el varios equipos que lograron conseguir 2 ou 3 títulos nesa época pero que máis tarde non lograron ningún título como: Kildare, Maio, Cavan, Wexford ou Roscommon. Dende o quinto título conseguido por Cavan en 1952, este club e máis Wexford non volveron disputar outra final do All-Ireland. Maio apareceu en 7 final dende 1989 pero non venceu en ningunha. Nos anos 1990, tivo lugar un significativo cambio, xa que un equipo do Ulster venceu durante catro anos consecutivos (1991-94). Dende entón Ulster é a provincia que conseguiu máis campionatos. Estas eliminatorias introducíronse no ano 2001. Nese ano, grazas ao novo sistema de porta atrás, Galway converteuse no primeiro equipo en gañar o All-Ireland sen ser campión no seu respectivo Campionato Provincial. Na tempada 2013, introduciuse o "ollo de Falcón" nos partidos disputados en Croke Park durante o campionato. Tamén no ano 2013, disputouse o primeiro partido de fútbol gaélico un venres pola noite. Este foi un partido de primeira rolda das eliminatorias entre Laois e Carlow.

Formato

Normalmente, a final xógase o segundo domingo de setembro no templo dos deportes gaélicos, Croke Park, que serve como culminación dunha serie de partidos xogados durante os meses de verán. O gañador da final lévase a Sam Maguire Cup. Nos seus comezos, o campionato foi unha competición de eliminación directa na que só xogaban os campións de cada provincia irlandesa. Durante os anos 1990, a competición ampliouse, incorporando en primeiro lugar un "sistema de porta atrás" e despois unha fase de grupos de todos contra todos. Actualmente o All-Ireland consta de varias etapas.

Formato actual

No actual formato, o trofeo empeza a finais de maio cos campionatos provinciais de Connacht (incluídos Londres e Nova York), Leinster, Ulster e Munster. O único condado que non participa no campionato é o de Kilkenny. Os campionatos provinciais dispútanse co sistema de eliminación durante os meses de maio, xuño e xullo. O gañador de cada un dos catro campionatos provinciais logra unha praza nas series do All-Ireland que desenvolven entre agosto e setembro.

Cada eliminatoria dispútase a un só partido. Se ese partido finaliza cun resultado de empate, dispútase outro partido de repetición. Se ese partido de repetición remata empatado xógase un tempo extra. Se ambos conxuntos empatan de novo ao final dese tempo extra, días máis tarde xógase outra repetición.

Os vinte e nove equipos que non lograron gañar no seu respectivo Campionato Provincial teñen outra oportunidade de meterse nas Series do All-Ireland xogando nas "Eliminatorias". Estas eliminatorias teñen lugar nos meses de xuño e xullo.

• Eliminatorias
  • Rolda 1: Todos os equipos que non conseguen chegar ás semifinais do seu campionato provincial (16 equipos en total) compiten na primeira rolda. Un sistema emprégase para dividir aos equipos en oito encontros individuais. Os oito conxuntos que saen gañadores pasan á seguinte fase, á rolda 2, mentres que os oito que saen derrotados quedan eliminados.
  • Rolda 2: Os oito equipos gañadores da rolda 1, xogan contra os oito perdedores das semifinais de cada campionato provincial. Os oito clubs gañadores avanzan á terceira rolda e oito perdedores quedan eliminados.
  • Rolda 3: Os oito equipos que avanzaron da segunda fase divídense en catro encontros individuais. Os enfrontamentos decídense mediante un sorteo. Os catro gañadores avanzan á seguinte rolda e os catro perdedores caen eliminados.
  • Rolda 4: Os catro conxuntos que pasaron da rolda 3 xogan contra os perdedores das finais dos catro campionatos provinciais. Os catro equipos vencedores pasan aos cuartos de final das series do All-Ireland nas que se enfrontan aos vencedores dos campionatos provinciais. Os equipos derrotados caen eliminados.
• As Series do All-Ireland: Todos os partidos destas series dispútanse en Croke Park, incluída a final.
  • Cuartos de final: O gañador de cada Campionato Provincial enfróntase contra un dos gañadores da Rolda 4. Os 4 gañadores dos cuartos de final pasan ás semifinais do campionato.
  • Semifinais: Os conxuntos que avanzaron dos cuartos enfróntanse entre si nas semifinais. Os dous gañadores xogan a final.
  • Final: Estes dous equipos xogan o terceiro domingo de setembro. O equipo que gaña o partido é coroado como campión do All-Ireland Senior Football Championship coa Sam Maguire Cup.

Palmarés

Ano	Campión	Subcampión	Resultado	Estadio	Incidencias
2015	Kerry	Dublín		Croke Park
2014	Kerry	Donegal	2-9 – 0-12	Croke Park	82.184 espectadores
2013	Dublín	Maio	2-12 – 1-14	Croke Park	82.274 espectadores
2012	Donegal	Maio	2-11 – 1-28	Croke Park	82.300 espectadores
2011	Dublín	Kerry	1-12 – 1-11	Croke Park	82.269 espectadores
2010	Cork	Down	0-16 – 0-15	Croke Park	81.604 espectadores
2009	Kerry	Cork	0-16 – 1-9	Croke Park	82.246 espectadores
2008	Kerry	Cork	3-13 – 1-9	Croke Park	82.204 espectadores
2007	Tyrone	Kerry	1-15 – 0-14	Croke Park	82.126 espectadores
2006	Kerry	Maio	4-15 – 3-5	Croke Park	82.289 espectadores
2005	Tyrone	Kerry	1-16 – 2-10	Croke Park	82.112 espectadores
2004	Kerry	Maio	1-20 – 2-9	Croke Park	79.749 espectadores
2003	Tyrone	Armagh	0-12 – 0-9	Croke Park	79.391 espectadores
2002	Armagh	Kerry	1-12 – 0-14	Croke Park	79.500 espectadores
2001	Galway	Meath	0-17 – 0-8	Croke Park	70.482 espectadores
2000	Kerry	Galway	0-14 – 0-14	Croke Park	63.349 espectadores
	Kerry	Galway	0-17 – 1-10	Croke Park	61.094 espectadores
1999	Meath	Cork	1-11 – 1-8	Croke Park	62.989 espectadores
1998	Galway	Meath	0-17 – 0-8	Croke Park	70.482 espectadores
1997	Kerry	Maio	0-13 – 1-7	Croke Park	65.601 espectadores
1996	Meath	Maio	1-9 – 1-12	Croke Park	65.898 espectadores
	Mealth	Maio	2-9 – 1-11	Croke Park	65.802 espectadores Repetición
1995	Dublín	Tyrone	1-10 – 0-12	Croke Park	65.983 espectadores
1994	Down	Dublín	1-12 – 0-13	Croke Park	58.684 espectadores
1993	Derry	Meath	1-14 – 2-8	Croke Park	64.500 espectadores
1992	Donegal	Dublín	0-18 – 0-14	Croke Park	64.547 espectadores
1991	Down	Meath	1-16 – 1-14	Croke Park	64.500 espectadores
1990	Cork	Meath	0-11 – 0-9	Croke Park	65.723 espectadores
1989	Cork	Maio	0-17 – 1-11	Croke Park	65.519 espectadores
1988	Meath	Cork	0-12 – 1-9	Croke Park	65.000 espectadores
	Meath	Cork	0-13 – 0-12	Croke Park	64.067 espectadores Repetición
1987	Meath	Cork	1-14 – 0-11	Croke Park	68.431 espectadores
1986	Kerry	Tyrone	2-15 – 1-10	Croke Park	68.628 espectadores
1985	Kerry	Dublín	2-12 – 2-8	Croke Park	69.389 espectadores
1984	Kerry	Dublín	0-14 – 1-6	Croke Park	68.365 espectadores
1983	Dublín	Galway	1-10 – 1-8	Croke Park	71.988 espectadores
1982	Offaly	Kerry	1-15 – 0-17	Croke Park	62.309 espectadores
1981	Kerry	Offaly	1-12 – 0-8	Croke Park	61.489 espectadores
1980	Kerry	Roscommon	1-9 – 1-6	Croke Park	63.854 espectadores
1979	Kerry	Dublín	3-13 – 1-8	Croke Park	72.185 espectadores
1978	Kerry	Dublín	5-11 – 0-9	Croke Park	71.503 espectadores
1977	Dublín	Armagh	5-12 – 1-8	Croke Park	66.542 espectadores
1976	Dublín	Kerry	3-8 – 0-10	Croke Park	73.588 espectadores
1975	Kerry	Dublín	2-12 – 0-11	Croke Park	66.346 espectadores
1974	Dublín	Galway	0-14 – 1-6	Croke Park	71. 898 espectadores
1973	Cork	Galway	3-17 – 2-13	Croke Park	73.309 espectadores
1972	Offaly	Kerry	1-13 – 1-13	Croke Park	72.032 espectadores
	Offaly	Kerry	1-19 – 0-13	Croke Park	66.136 espectadores Repetición
1971	Offaly	Galway	1-14 – 2-8	Croke Park	70.798 espectadores
1970	Kerry	Meath	2-19 – 0-18	Croke Park	71.755 espectadores
1969	Kerry	Offaly	0-10 – 0-7	Croke Park	67.828 espectadores
1968	Down	Kerry	2-12 – 1-13	Croke Park	71.294 espectadores
1967	Meath	Cork	1-9 – 0-9	Croke Park	70.343 espectadores
1966	Galway	Meath	1-10 – 0-7	Croke Park	71.567 espectadores
1965	Galway	Kerry	0-12 – 0-9	Croke Park	77.735 espectadores
1964	Galway	Kerry	0-15 – 0-10	Croke Park	76.498 espectadores
1963	Dublín	Galway	1-9 – 0-10	Croke Park	87.106 espectadores
1962	Kerry	Roscommon	1-12 – 1-6	Croke Park	75.771 espectadores
1961	Down	Offaly	3-6 – 2-8	Croke Park	90. 556 espectadores
1960	Down	Kerry	2-10 – 0-8	Croke Park	86.768 espectadores
1959	Kerry	Galway	3-7 – 1-4	Croke Park	85.897 espectadores
1958	Dublín	Derry	2-12 – 1-9	Croke Park	73.371 espectadores
1957	Louth	Cork	1-9 – 1-7	Croke Park	72.732 espectadores
1956	Galway	Cork	2-13 – 3-7	Croke Park	70.772 espectadores
1955	Dublín	Kerry	0-12 – 1-6	Croke Park	87.102 espectadores
1954	Meath	Kerry	1-13 – 1-7	Croke Park	72.276 espectadores
1953	Kerry	Armagh	0-13 – 1-6	Croke Park	86.155 espectadores
1952	Cavan	Meath	2-4 – 1-7	Croke Park	64.200 espectadores
	Cavan	Meath	0-9 – 0-5	Croke Park	62.515 espectadores Repetición
1951	Maio	Meath	2-8 – 0-9	Croke Park	78.201 espectadores
1950	Maio	Louth	2-5 – 1-6	Croke Park	76.174 espectadores
1949	Meath	Cavan	1-10 – 1-6	Croke Park	79.460 espectadores
1948	Cavan	Maio	4-5 – 4-4	Croke Park	74.645 espectadores
1947	Cavan	Kerry	2-11 – 2-7	Nova York	34.941 espectadores
1946	Kerry	Roscommon	2-4 – 1-7	Croke Park	75.771 espectadores
	Kerry	Roscommon	2-8 – 0-10	Croke Park	65.661 espectadores Repetición
1945	Cork	Cavan	2-5 – 0-7	Croke Park	67.329 espectadores
1944	Roscommon	Kerry	1-9 – 2-4	Croke Park	79.245 espectadores
1943	Roscommon	Cavan	1-6 – 1-6	Croke Park	68.023 espectadores
	Roscommon	Cavan	2-7 – 2-2	Croke Park	47.193 espectadores
1942	Dublín	Galway	1-10 – 1-8	Croke Park	37.105 espectadores
1941	Kerry	Galway	1-8 – 0-7	Croke Park	45.512 espectadores
1940	Kerry	Galway	0-7 – 1-3	Croke Park	60.824 espectadores
1939	Kerry	Meath	2-5 – 2-3	Croke Park	46.828 espectadores
1938	Galway	Kerry	3-3 – 2-6	Croke Park	68.950 espectadores
	Galway	Kerry	2-4 – 0-7	Croke Park	47.581 espectadores Repetición
1937	Kerry	Cavan	2-5 – 1-8	Croke Park	52.325 espectadores
	Kerry	Cavan	4-4 – 1-7	Croke Park	51.234 espectadores
1936	Maio	Laois	4-11 – 0-5	Croke Park	50.168 espectadores
1935	Cavan	Kildare	3-6 – 2-5	Croke Park	50.380 espectadores
1934	Galway	Dublín	3-5 – 1-9	Croke Park	36.143 espectadores
1933	Cavan	Galway	2-5 – 1-4	Croke Park	45.188 espectadores
1932	Kerry	Maio	2-7 – 2-4	Croke Park	25.816 espectadores
1931	Kerry	Kildare	1-11 – 0-8	Croke Park	42.350 espectadores
1930	Kerry	Monaghan	3-11 – 0-2	Croke Park	33.280 espectadores
1929	Kerry	Kildare	1-8 – 1-5	Croke Park	43.839 espectadores
1928	Kildare	Cavan	2-6 – 2-5	Croke Park	24.700 espectadores
1927	Kildare	Kerry	0-6 – 0-5	Croke Park	36.529 espectadores
1926	Kerry	Kildare	2-7 – 2-4	Croke Park	37.500 espectadores
	Kerry	Kildare	1-4 – 0-4	Croke Park	35.500 espectadores
1925	Galway	Cavan	3-2 – 1-2	Croke Park	17.800 espectadores
1924	Kerry	Dublín	0-4 – 0-3	Croke Park	28.844 espectadores
1923	Dublín	Kerry	1-5 – 1-3	Croke Park	20.000 espectadores
1922	Dublín	Galway	0-6 – 0-4	Croke Park	11.792 espectadores
1921	Dublín	Maio	1-9 – 0-2	Croke Park	16.000 espectadores
1920	Tipperary	Dublín	1-6 – 1-2	Croke Park	17.000 espectadores
1919	Kildare	Galway	2-5 – 0-1	Croke Park	32.000 espectadores
1918	Wexford	Tipperary	0-5 – 0-4	Croke Park	12.000 espectadores
1917	Wexford	Clare	0-9 – 0-5	Croke Park	6.500 espectadores
1916	Wexford	Maio	3-4 – 1-2	Croke Park	3.000 espectadores
1915	Wexford	Kerry	2-4 – 2-1	Croke Park	27.000 espectadores
1914	Kerry	Wexford	1-3 – 2-0	Croke Park	13.000 espectadores
	Kerry	Wexford	2-3 – 0-6	Croke Park	20.000 espectadores Repetición
1913	Kerry	Wexford	2-2 – 0-3	Croke Park	17.000 espectadores
1912	Louth	Antrim	1-7 – 1-2	Jones's Road	13.000 espectadores
1911	Cork	Antrim	6-6 – 1-2	Jones's Road	11.000 espectadores
1910	Louth	Kerry
1909	Kerry	Louth	1-9 – 0-6	Jones's Road	16.000 espectadores
1908	Dublín	Londres	1-10 – 0-4	Jones's Road	10.000 espectadores
1907	Dublín	Cork	0-6 – 0-2	Tipperary	5.000 espectadores
1906	Dublín	Cork	0-5 – 0-4	Athy	8.000 espectadores
1905	Kildare	Kerry	1-7 – 0-5	Thurles	15.000 espectadores
1904	Kerry	Dublín	0-5 – 0-2	Cork	10.000 espectadores
1903	Kerry	Londres	0-11 – 0-3	Jones's Road	10.000 espectadores
1902	Dublín	Londres	2-8 – 0-4	Cork	10.000 espectadores
1901	Dublín	Londres	0-14 – 0-2	Jones's Road	2.000 espectadores
1900	Tipperary	Londres	3-7 – 0-2	Jones's Road	2.000 espectadores
1899	Dublín	Cork	1-10 – 0-6	Jones's Road	2.000 espectadores
1898	Dublín	Waterford	2-8 – 0-4	Tipperary	1.000 espectadores
1897	Dublín	Cork	2-6 – 0-2	Jones's Road	4.000 espectadores
1896	Limerick	Dublín	1-5 – 0-6	Jones's Road	3.500 espectadores
1895	Tipperary	Meath	0-4 – 0-3	Jones's Road	8.000 espectadores
1894	Dublín	Cork	0-6 – 1-1	Clonturk	2.000 espectadores
	Dublín	Cork	0-5 – 1-2	Thurles	10.000 espectadores Repetición
1893	Wexford	Cork	1-1 – 0-1	Phoenix Park	1.000 espectadores
1892	Dublín	Kerry	1-4 – 0-3	Clonturk	5.000 espectadores
1891	Dublín	Cork	2-1 – 1-1	Clonturk	2.000 espectadores
1890	Cork	Wexford	2-4 – 0-1	Jones's Road	1.000 espectadores
1889	Tipperary	Laois	3-4 – 0-0	Inchicore	1.500 espectadores
En 1888 non se xogou
1887	Limerick	Louth	1-4 – 0-3	Clonskeagh	7.000 espectadores

Títulos

Pos.	Equipo	Campión	Títulos (anos)
1	Kerry	37	1903, 1904, 1909, 1913, 1914, 1924, 1926, 1929, 1930, 1931, 1932, 1937, 1939, 1940, 1941, 1946, 1953, 1955, 1959, 1962, 1969, 1970, 1975, 1978, 1979, 1980, 1981, 1984, 1985, 1986, 1997, 2000, 2004, 2006, 2007, 2009, 2014
2	Dublín	24	1891, 1892, 1894, 1897, 1898, 1899, 1901, 1902, 1906, 1907, 1908, 1921, 1922, 1923, 1942, 1958, 1963, 1974, 1976, 1977, 1983, 1995, 2011, 2013
3	Galway	9	1925, 1934, 1938, 1956, 1964, 1965, 1966, 1998, 2001
4	Meath	7	1949, 1954, 1967, 1987, 1988, 1996, 1999
4	Cork	7	1890, 1911, 1945, 1973, 1989, 1990, 2010
6	Down	5	1960, 1961, 1968, 1991, 1994
6	Cavan	5	1933, 1935, 1947, 1948, 1952
6	Wexford	5	1893, 1915, 1916, 1917, 1918
9	Kildare	4	1905, 1919, 1927, 1928
9	Tipperary	4	1889, 1895, 1900, 1920
11	Tyrone	3	2003, 2005, 2008
11	Offaly	3	1971, 1972, 1982
11	Maio	3	1936, 1950, 1951
11	Louth	3	1910, 1912, 1957
15	Roscommon	2	1943, 1944
15	Limerick	2	1887, 1896
15	Donegal	2	1992, 2012
18	Armagh	1	2002
18	Derry	1	1993

Véxase tamén

Outros artigos

• Fútbol gaélico
• All-Ireland Senior Hurling Championship

Ligazóns externas

• Páxina oficial da GAA
• Información sobre o fútbol gaélico
• Resultados do campionato