Pobo seri
grupo étnico de México
Os seri son un grupo indíxena do estado mexicano de Sonora. A etimoloxía deste exónimo provén do termo yaqui que quere dicir "home da area", e o endónimo que empregan é comcaac [koŋˈkɑːk]; singular: cmiique [ˈkw̃ĩːkːɛ]. A maioría dos membros do grupo son falantes fluídos da lingua seri, cmiique iitom. O seu territorio tradicional inclúe as illas Tiburón e San Esteban.
| Pobo seri | |
|---|---|
_Sonora.jpg) Muller seri cantando. | |
| Poboación | |
| Poboación total: ~1 000 (2006)[1] | |
| Rexións principais: | |
 México | El Desemboque, Punta Chueca, Illa Tiburón e San Esteban (Sonora) |
| Aspectos culturais | |
| Lingua | Lingua seri e castelán |
| Relixión | Tradicionalmente animistas No presente católicos |
O número de persoas deste grupo continúa en crecemento. En 1952, rexistrábanse 215 persoas; en 2006, máis de 900 (segundo o goberno seri).[2]
Territorio seri editar
O territorio seri, no estado de Sonora, abrangue unha área de arredor de 211 000 ha de terra, e está integrado por unha parte continental e pola illa Tiburón, que se encontra no golfo de California, fronte á costa central do estado.
Os seris habitan principalmente nas pobacións de El Desemboque (Haxöl Iihom), no concello de Pitiquito, e en Punta Chueca (Socaaix), no concello de Hermosillo, na costa de Sonora. Seguindo os ciclos de pesca, a localización dalgúns individuos ou os seus familiares pode variar, entre todos os campos pesqueiros distribuídos ao longo de 100 km de litoral.
Notas editar
- ↑ Martlett, Stephen (2006). The Sociolinguistic Situation of the Seri Language in 20006 (PDF). SIL International.
- ↑ Marlett, Stephen A. (2006) «La situación sociolingüística de la lengua seri en 2006», en Situaciones sociolingüísticas de lenguas amerindias ed. Stephen A. Marlett, ed. (Lima: SIL International y Universidad Ricardo Palma).
Véxase tamén editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Pobo seri  |
Bibliografía editar
- Bowen, Thomas (1983). "Seri". Handbook of North American Indians, William C. Sturtevant, General Editor. Southwest. Alfonso Ortiz, Volume Editor. Smithsonian Institution, Washington, D.C.: 230–249.
- Bowen, Thomas; Mary Beck Moser (1995). "Seri". Encyclopedia of World Cultures, David Levinson, Editor in Chief. Middle America and the Caribbean. James W. Dow (Volume Editor) & Robert V. Kemper (Associate Volume Editor). Boston: G. K. Hall.: 232–235.
- Bowen, Thomas (2001). Unknown Island: Seri Indians, Europeans, and San Esteban Island in the Gulf of California. Albuquerque: University of New Mexico Press.
- Davis, Edward H.; Dawson, E. Yale (marzo de 1945). "The Savage Seris of Sonora—I". The Scientific Monthly 60 (3): 193–202. Bibcode:1945SciMo..60..193D.
- Davis, Edward H.; Dawson, E. Yale (abril de 1945). "The Savage Seris of Sonora—II". The Scientific Monthly 60 (4): 261–268. Bibcode:1945SciMo..60..261D.
- Johnston, Bernice (1980) [1970]. The Seri Indians of Sonora Mexico. Tucson, Arizona: University of Arizona Press.
- Felger, Richard; Mary Beck Moser (xullo de 1973). "Eelgrass (Zostera marina L.) in the Gulf of California: Discovery of Its Nutritional Value by the Seri Indians". Science 181 (4097): 355–356. Bibcode:1973Sci...181..355F. PMID 17832031. doi:10.1126/science.181.4097.355.
- Felger, Richard; Mary B. Moser. (1985). People of the desert and sea: ethnobotany of the Seri Indians. Tucson: University of Arizona Press.
- Ives, Ronald L. (xullo de 1962). "The Legend of the "White Queen" of the Seri". Western Folklore (Western States Folklore Society) 21 (3): 161–164. JSTOR 1496954. doi:10.2307/1496954.
- Marlett, Cathy Moser (2014). Shells on a desert shore: Mollusks in the Seri world. Tucson: University of Arizona Press.
- Marlett, Stephen A. (2011). "The Seris and the Comcaac: Sifting fact from fiction about the names and relationships". Work Papers of the Summer Institute of Linguistics, University of North Dakota Session #51: 1–20 [1].
- Marlett, Stephen A. (2006). "La situación sociolingüística de la lengua seri en 2006" (PDF). Situaciones sociolingüísticas de lenguas amerindias. Lima: SIL International and Universidad Ricardo Palma.
- Marlett, Stephen A.; F. Xavier Moreno Herrera; Genaro G. Herrera Astorga (2005). "Illustrations of the IPA: Seri" (PDF). Journal of the International Phonetic Association 35 (1): 117–121. doi:10.1017/S0025100305001933.
- Moser, Edward W. (1963). "Seri Bands". The Kiva 28 (3): 14–27. doi:10.1080/00231940.1963.11757641. (online Spanish version)
- Moser, Mary B.; Stephen A. Marlett (2005). Comcáac quih yaza quih hant ihíip hac: Diccionario seri-español-inglés (PDF) (en castelán e inglés). Hermosillo, Sonora: Universidad de Sonora and Plaza y Valdés Editores.
- McGee, W. J. (marzo de 1896). "Expedition to Papagueria and Seriland: A Preliminary Note". American Anthropologist 9 (3): 93–98. doi:10.1525/aa.1896.9.3.02a00010.
- McGee, W. J. (abril de 1896). "Expedition to Seriland". Science 3 (66): 493–505. Bibcode:1896Sci.....3..493M. PMID 17751332. doi:10.1126/science.3.66.493.
- McGee, W. J. (1898). The Seri Indians: Seventeenth annual report of the Bureau of American Ethnology to the Secretary of the Smithsonian Institution. Washington, D.C.
- Nabhan, Gary (2003). Singing the Turtles to Sea: The Comcáac (Seri) Art and Science of Reptiles. University of California Press.
- Resendez, Andres (2016). The Other Slavery: The Uncovered Story of Indian Enslavement in America. Houghton Mifflin Harcourt. p. 448. ISBN 978-0544602670.
- Spicer, Edward H. (1986) [1962]. Cycles of Conquest . The Impact of Spain, Mexico and the United States on the Indians of the Southwest, 1533 - 1960 publisher: The University of Arizona Press, Tucson.