O inicio do século XX dende Galicia
O amencer do século XX en Galiza, aínda que se iniciase coa folga xeral de 1900, semellaba achegar unha nova época de progreso.
Introdución editar
O século XX era -segundo Crouzet- a imaxe dun pobo próspero, aberto, no cal as barreiras de toda clase se reducen ó mínimo, no cal circulan libremente os homes e mercancías, capitais, ideas; no cal a produción e o comercio acadan o nivel máis alto da historia da humanidade[1]
A pesar disto, segue Crouzet, esta República da Utopía está moi lonxe de ser todo o mundo, nin tan sequera toda Europa, trátase soamente da Europa dominante[1].
Cando a I guerra mundial sacode o mundo, a paz de Versalles trocou o mapa de Europa e deu satisfacción ás nacionalidades asoballadas polos grandes imperios europeos. Houbo no mundo un respiro de esperanza para os pobos débiles politicamente, e tamén as nacionalidades hispánicas volveron entre si e trataron de revaloriza-las súas culturas. Galicia non podía ficar atrás naquel movemento nacionalista, con tanta máis razón canto que fora un galego, Alfredo Brañas, quen primeiro elaborara as ideas rexionalistas[2]
A Revolución Rusa supuxo o triunfo do proletariado e obrigou ós intelectuais a tomar posición. Así o comenta Florentino López Cuevillas:
Cando a loita semellaba acabar, aló na afastada Rusia, que nós admirábamos tanto pola súa literatura, o seu orientalismo e o seu cristianismo evanxélico, xurdiu como unha ameaza a pantasma da revolución social [...] E foi entón cando nós, coma os máis, tivemos conciencia dun perigo que ameazaba non soamente as nosas ideas de liberdade pública, senón tamén a nosa liberdade individual; pois o comunismo estatista, ó xeito ruso, que bote por terra as fortes torres dos donos da industria e os donos da terra, non é de supoñer que faga moito aprecio das nosas pobres torres de marfil. E diante do espectáculo dunha Moscova co traballo obrigatorio nas fábricas, coa ciencia oficial levada ós últimos extremos `...pousamos o himation dos gregos, o albornoz dos árabes, [...] e vestindo a chaqueta demos en ollar afincadamente arredor de nós, e así estamos, e así estou[2].
A fin da guerra do 14, supuxo o nacemento de moitas nacións independentes. Este feito supuxo para Galiza un pulo anovador- comenta Ramón Piñeiro- que se foi condensando en tres focos principais de actividades: o foco ourensán-pontevedrés, que deu orixe á revista Nós, o foco coruñés, que deu orixe as Irmandades da Fala, e o foco compostelán [...] que deu orixe á creación do Seminario de Estudos Galegos[3]
As mudanzas agrarias editar
| Poboación activa en Galiza[Cómpre referencia] | ||||
| Ano | Residencia urbana | Sector primario | Industria | Servizos |
| 1900 | 9,9 % | 85,9 % | 5,9 % | 8,1 % |
| 1930 | 13,5 % | 65,3 % | 14,7 % | 20 % |
As melloras técnicas agrícolas e a redención foral, a cal se realizou sobre todo no período 1918/1923, van modificar notabelmente a sociedade galega do primeiro terzo do século XX.
A industria conserveira editar
A partir de 1880 vaise instalando unha importante industria conserveira nas rías galegas, e no ano 1907 temos localizadas fábricas conserveiras en Vigo, Pontevedra, Arousa, Noia, Corcubión, o golfo Artabro, Ortigueira, Viveiro e Ribadeo.
Notas editar
- ↑ 1,0 1,1 Crouzet: Introducción a “La Época Contemporánea”, vol. III da Historia Xeral das Civilizaciones, Destino, Barcelona, 1965
- ↑ 2,0 2,1 Xosé Ramón Fernández-Oxea: “Índice da revista Nós”, en Nós. Homenaxe da Real Academia Galega, Vigo, 1970
- ↑ R. Piñeiro: Introdución ó libro de R. Lugrís Vicente Risco na cultura galega, Galaxia, Vigo, 1963.
|
Este artigo sobre historia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |