Monte Farelo
Coordenadas: 42°45′13″N 7°57′07″O / 42.753611111111, -7.9519444444444
O monte Farelo é o cumio da serra do Farelo, con 951 m de altura. A súa cara suroeste pertence ás parroquias de Ventosa e As Trabancas, no concello de Agolada, mentres que a cara do nordés pertence á parroquia de San Martiño de Amarante, no concello de Antas de Ulla[1].
Historia editar
Antigamente chamábase monte Sumio (tamén Summeo ou Summo).[2] O topónimo Farelo é un diminutivo de Faro, en relación co monte Faro, de maior altitude.[3]
Tradición oral editar
Existen numerosos ditos que fan referencia á inminencia da chuvia cando o Farelo se cobre de nubes[4][5]:
- Pon o pucho o Farelo, auga prós eidos.
- Carapucho no Farelo, auga no pelo ou cando ten pucho o Farelo, auga no pelo.
- Cando o Farelo pon a monteira, chove anque o ceo non queira.
- Cando o Farelo pon o capelo, meniñas da Ulla, poñede o mantelo.
- Cando o Farelo ten sombreiro, os labradores qu'anden con xeito.
- Néboa no Farelo, millor á noite que á mañán cedo
Notas editar
- ↑ "Farelo (s.d.). En Enciclopedia Galega Universal Ir Indo. Vigo: Ir Indo.". Arquivado dende o orixinal o 01 de xullo de 2013. Consultado o 01 de xullo de 2013.
- ↑ Santiso Arias, Andrea (2021). Toponomástica, documentación histórica e estudo lingüístico: unha aproximación á toponimia maior do concello de Antas de Ulla (PDF) (traballo de fin de grao). Universidade de Santiago de Compostela. p. 57.
- ↑ Santiso Arias, Andrea (2023). Toponimia de Antas de Ulla. A Coruña: Real Academia Galega. p. 47-48. ISBN 978-84-17807-36-8.
- ↑ Vázquez Saco, F. (2003). Refraneiro galego e outros materiais de tradición oral. En Cadernos de Fraseoloxía Galega 5. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia & Consellería de Educación e Ordenación Universitaria & Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
- ↑ Gargallo Gil, J. E. et al. (s.d.). Farelo. En BADARE: base de datos sobre refranes del calendario y meteorológicos en la Romania. Barcelona: Universitat de Barcelona.