Jeanine Áñez

dictadora boliviana

Jeanine Áñez Chávez, nada en San Joaquín, Beni, 13 de xuño de 1967, é unha avogada, presentadora de televisión e política boliviana, que ocupou o cargo de presidenta de Bolivia de forma interina entre 2019 e 2020, tras a renuncia de Evo Morales.[1]

Modelo:BiografíaJeanine Áñez

(2020) Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(es) Jeanine Áñez Chávez Editar o valor en Wikidata
13 de xuño de 1967 Editar o valor en Wikidata (57 anos)
San Joaquín, Bolivia Editar o valor en Wikidata
Presidente de Bolivia
12 de novembro de 2019 – 8 de novembro de 2020
← Evo MoralesLuis Arce →
Senadora da Bolívia (pt) Traducir
22 de outubro de 2010 – 12 de novembro de 2019 Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
ResidenciaMiraflores Women's Penitentiary (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
RelixiónCatolicismo Editar o valor en Wikidata
EducaciónUniversidade Autónoma del Beni José Ballivián
Actividade
Campo de traballoPolítico Editar o valor en Wikidata
OcupaciónPolítica
Partido políticoPlan Progress for Bolivia – National Convergence (en) Traducir
Movimento Democrático Social (Bolívia) (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Sinatura Editar o valor en Wikidata

Facebook: jeanineanezc Twitter: JeanineAnez Instagram: jeanineanez Editar o valor en Wikidata

Antes de asumir a presidencia boliviana, Jeanine Áñez ocupou o cargo de vicepresidenta segunda da Cámara de Senadores de Bolivia. A súa ascensión ao cargo foi formalmente lexitimada polo Tribunal Constitucional Plurinacional horas máis tarde o mesmo día, que declarou que asumira legalmente o cargo "ipso facto", de acordo co precedente establecido pola Declaración Constitucional 0003/01 do 31 de xullo de 2001.[2][3] Foi a segunda muller da historia de Bolivia en alcanzar a posición de presidenta despois de 40 anos, logo de Lidia Gueiler Tejada (1979-1980).[4][5][6]

O 24 de xaneiro de 2020 anunciou a súa candidatura para as eleccións xerais de 2020 pola coalición "Juntos".[7]

Traxectoria

editar

Jeanine Áñez naceu o 13 de xuño de 1967 na poboación de San Joaquín no Departamento do Beni. Os seus pais foron profesores, sendo a última filla dun total de sete do matrimonio.[8]

Comezou os seus estudos escolares en 1972, nunha escola rural denominada "21 de agosto" de formación só para nenas. A súa nai chegaría a ser directora desta pequena unidade educativa. Graduouse como bacharel no ano 1984 na súa localidade natal.[8]

En 1985 trasladouse a vivir á cidade da Paz, motivada pola falta de oportunidades de estudo no seu lugar de orixe. Na Paz ingresou inicialmente a estudar cursos de secretariado no Bolivian Institute e logo no Instituto Abraham Lincoln. En 1988 trasladouse a vivir á cidade de Santa Cruz de la Sierra onde completou a súa formación técnica, pasando cursos de computación e tamén de inglés. Naquela cidade coñeceu ao avogado beniano Tadeo Ribeira Bruckner (1960-2020) quen sería o seu primeiro esposo e co cal tería aos seus dous únicos fillos; Carolina Ribeira Áñez (1990) e José Armando Ribeira Áñez (1995).[8]

En 1990, Jeanine Áñez xunto ao seu marido decidiron trasladarse a vivir á cidade de Trindad, onde estableceron a súa familia e onde tamén nacerían os seus dous fillos. Xa naquela cidade e durante a década de 1990, Jeanine Áñez ingresaría a estudar na Facultade de Ciencias Xurídicas, Políticas e Sociais da Universidade Autónoma do Beni "José Ballivián" (UABJB), titulándose anos despois como avogada de profesión en Ciencias Xurídicas e Dereito en 1997.[8]

 
Jeanine Áñez en 2016

En 1993, o seu esposo ingresou á política como concelleira do municipio de Trindad en representación da partido Unidade Cívica Solidariedade (UCS), pertencente nese entón ao líder político Max Fernández Rojas. Nas eleccións municipais de decembro de 1995, Tadeo logrou saír elixido como alcalde da cidade de Trindad para o período 1996-2000 novamente representando á UCS.[8]

Durante a súa vida laboral, Áñez exerceu como directora e presentadora de televisión en Totalvisión e como membro do Comité Executivo Nacional do Movemento Demócrata Social (MDS).[9][10][11]

Carreira política

editar

Membro da Asemblea Constituínte (2006-2008)

editar

A entrada de Jeanine Áñez na política boliviana comezou a partir de 2006 cando en xullo dese mesmo ano participou nas eleccións para os membros da asemblea constituínte cuxo obxectivo sería redactar a nova Constitución Política do Estado de Bolivia. Aínda sendo unha muller de 38 anos de idade, Jeanine Áñez conseguiu ser elixida como membro da asemblea constituínte uninominal pola Circunscrición 61 en representación do partido do Poder Democrático Social (PODEMOS), liderado a nivel nacional Jorge Quiroga Ramirez. Durante o seu tempo como membro da asemblea constituínte (2006 - 2007), Jeanine Anez estaba vivindo na cidade de Sucre, onde formou parte da comisión de organización e estrutura do novo Estado, traballando tamén na parte do poder xudicial.[12] Despois da conclusión da Asemblea Constituínte, volveu ao seu programa de televisión na cidade de Trinidad.[13]

Senadora de Bolivia (2010-2015)

editar

En decembro de 2009, Jeanine Áñez participou nas eleccións nacionais dese ano, onde logrou ser elixida senadora polo Departamento de Beni en representación da alianza Plan Progreso para Bolivia-Converxencia Nacional (PPB-CN), liderada a nivel nacional por Manfred Reyes Villa. Áñez foi senadora na Asemblea Lexislativa Plurinacional entre 2010 e 2015.[14]

Senadora de Bolivia (2015-2019)

editar
 
Áñez falando ante a prensa en 2018. Despois de permanecer como senadora no lexislativo durante case unha década (2010-2019) na cidade da Paz, Jeanine Áñez chegou á Presidencia de Bolivia en novembro de 2019.

En outubro de 2014, Jeanine Áñez participou de novo nas eleccións nacionais, logrando tamén ser elixida de novo como senadora polo departamento do Beni en nome da alianza política Unidad Democrática (UD), liderada naquela época, a nivel nacional por Samuel Doria Medina. A pesar de que o mandato lexislativo de Jeanine Añez remataba oficialmente en 2020, tivo que renunciar ao seu posto en novembro de 2019 para asumir a presidencia boliviana aos 52 anos.

Divorciouse do seu primeiro marido, Tadeo Ribera Bruckner, co cal chegara a formar unha familia. Tempo despois coñeceu á súa segunda parella, o colombiano Héctor Hernando Hincapie Carvajal..[15][16]

Presidencia de Bolivia

editar

O 11 de novembro de 2019 tras a renuncia do presidente Evo Morales, (cualificada por algúns de golpe de Estado), do vicepresidente Álvaro García Linera, da presidenta do Senado Adriana Salvatierra (renuncia este última obxecto de certa controversia) e do Presidente da Cámara de Deputados Víctor Borda, Jeanine Áñez anunciou que estaría disposta a asumir provisionalmente a presidencia do país, seguindo a orde de sucesión para convocar novas eleccións de acordo coa liña de sucesión constitucional do país.[17][18][19]

Asumir oficialmente a presidencia do Senado requiría a maioría dos votos do Senado, maioría en mans do Movemento ao Socialismo, antes de convocar unha sesión bicameral na que xuraría á xefatura interina e de transición do Estado.[10]

Asunción ao cargo

editar
 
Jeanine Áñez como Presidenta de Bolivia en decembro de 2019.

O 12 de novembro de 2019, nunha curta sesión lexislativa sen quórum, Áñez proclamouse presidenta interina do Estado, alegando sucesión constitucional, baseándose así nun pronunciamento dese mesmo día do Tribunal Constitucional a favor da «inmediatez» da sucesión constitucional, sen necesidade de recorrer a algunha lei nin resolución do Lexislativo. Áñez obtivo o voto favorable dos partidos opositores, unha terceira parte do Parlamento, mentres que o Movemento Ao Socialismo, non participou na votación rexeitando a sucesión.[20][21][22][23]

Tras o seu xuramento, Áñez dirixiuse ao Palacio de Goberno, acompañada dunha Biblia, e entoando despois o himno nacional.[21][22][23] Xa no palacio, ofreceu declaracións desde o balcón presidencial, portando a banda presidencial.[24] Pouco tempo despois da súa investidura, o Tribunal Constitucional Plurinacional recoñeceu a Áñez como a presidenta constitucional de Bolivia, e sinalou que «o funcionamento do órgano executivo de forma integral non debe verse suspendido, polo que o seguinte na liña sucesoria asume "ipso facto" a presidencia».[25][26][27][28] Desta maneira, converteuse na segunda muller xefa de Estado na historia boliviana, logo de Lidia Gueiler Tejada.

O 13 de novembro a expresidenta do Senado boliviano Adriana Salvatierra descoñeceu a proclamación de Áñez como presidenta, e afirmou estar aínda en funcións como presidenta da cámara alta, alegando que a súa dimisión se produciu baixo presións de grupos opositores para facelo, renuncia que non foi tomada polo pleno do Senado para que, segundo ela, se fixese efectiva.[29][30]

O 20 de novembro a bancada de ambas as cámaras do Movemento ao Socialismo (MAS) recoñeceu a asunción de Jeanine Áñez nun comunicado, afirmando que "a presidencia de Áñez xurdiu da sucesión constitucional" e sinalando que "o Presidente e Vicepresidente presentaron a súa renuncia" e que "cumprían asilo político en México, facendo abandono das súas funcións e provocando a vacante das mesmas".[31]  

Política interior e lexislativa

editar

Preparativos electorais

editar

O 20 de novembro de 2019, o goberno interino presentou un proxecto de lei destinado a forxar un camiño cara a novas eleccións.[32] A lei presentada polo goberno de Áñez di que se celebrarán eleccións 120 días despois do nomeamento das novas autoridades electorais, mesmas que deben ser elixidas nun máximo de 20 días. Unha vez nos seus cargos, os vogais do Tribunal Supremo Electoral terán 48 horas para facer pública a data dos comicios. A lei tamén establece que polo menos dous dos vogais deben ser indíxenas e tres mulleres.[33]

Despois do debate nas dúas cámaras sobre a lei, acordouse por unanimidade a anulación dos comicios do 20 de outubro[34] e o nomeamento dunha nova xunta electoral dentro dos 15 días da súa aprobación, achandando o camiño para unha nova votación.[35]

O proxecto de lei, aprobado conxuntamente polo MAS e os lexisladores anti-Morales, foi aprobado o 23 de novembro. Neste prohibiuse a Morales participar nas novas eleccións.[36] A cambio, o goberno de Áñez acordou retirar as forzas armadas de todas as zonas de protesta (aínda que a algúns militares aínda se lles permitiu permanecer nalgunhas compañías estatais para "evitar o vandalismo"), revogar o seu decreto polo que concedía a inmunidade do exército contra persecución criminal, liberar os manifestantes arrestados pro-Morales, protexer aos lexisladores e aos líderes sociais dos ataques e proporcionar indemnización ás familias dos asasinados durante a crise.[37]

Nunha entrevista publicada polo diario boliviano Página Siete, Áñez rexeitou a posibilidade de presentarse como candidata nas eleccións presidenciais que se celebrarán nos próximos meses.[38] Máis tarde o ministro interino da Presidencia, Yerko Núñez, afirmou de maneira oficial que Áñez rexeitara esa posibilidade.[39] O 20 de decembro, doce vogais, seis titulares e seis suplentes do Tribunal Supremo Electoral xuraron o cargo e días máis tarde o vicepresidente do Tribunal Electoral de Bolivia, Óscar

Hassenteufel, anunciou que as eleccións xerais se celbrarían o próximo 3 de maio.[40][41] O 24 de xaneiro de 2020 tras non chegar a un consenso entre a oposición para diminuír o número de candidaturas e así evitar a fragmentación do voto anti-Morales e a pesar das promesas de Áñez, esta anunciou a súa candidatura.[42]

O 31 de decembro de 2019, o seu goberno emitiu á Asemblea Lexislativa Plurinacional do país para a súa aprobación, un proxecto que establecía o debate público e obrigatorio entre os candidatos á presidencia e vicepresidencia no marco do proceso preelectoral.[43] O proxecto, que modificaba a Lei 026 do Réxime Electoral boliviano, tamén prevía que os debates foran emitidos de xeito obrigatorio e en directo polos medios estatais.[44]

 
Áñez coa banda presidencial logo de prestar xuramento o 12 de novembro. De esquerda a dereita están o seu fillo José Armando Ribera Áñez, Jeanine Áñez, a súa filla Carolina Ribera Áñez e o cívico Marco Antonio Pumari.

Contra os feminicidios

editar

A presidenta Áñez declarou o 13 de xaneiro de 2020 que ese ano sería o ano da loita contra o feminicidio e o infanticidio, co fin de deter a onda deses actos ilícitos que golpeaban Bolivia.[45] Desde xaneiro, as autoridades rexistraron 73 feminicidios, o que o converteu no número máis alto desde 2013.

Neste contexto, o presidente anunciou un seguimento exhaustivo da creación de tribunais especiais para estes casos e criticou á xustiza polo lento avance dos procesos. Asegurou que o Estado boliviano ten a obriga de deter a violencia e evitar máis mortes de mulleres e nenos bolivianos e por iso declarou o ano da loita contra o feminicidio e o infanticidio.

Áñez tamén anticipou un incremento da consignación do orzamento da Tesouraría Xeral da Nación para combater estes delitos e pediu aos ministros que implementasen políticas eficaces, xa que considerou "inconcibible" que a pesar das leis que garanten ás mulleres unha vida libre de violencia, seguen sendo asasinadas.[46]

Emerxencia sanitaria ante a COVID-19

editar

Na etapa presidencial de Jeanine Áñez, tivo que enfrontarse á pandemia da COVID-19, onde o 10 de marzo de 2020 o seu goberno oficializou os primeiros dous infectados con coronavirus en Bolivia. Días despois, a cifra aumentaría progresivamente e Jeanine Áñez, xunto co seu gabinete presidencial, tomou decisións moi difíciles, que se aplicaron de inmediato en todo o país.[47]

Política exterior

editar

O goberno interino da presidenta Jeanine Áñez denunciou a "influencia estranxeira" no país desde que asumiu o poder, acusando a colombianos, peruanos, cubanos e venezolanos en diferentes momentos. O seu goberno culpou aos estranxeiros de provocar enfrontamentos violentos durante máis dun mes de violencia postelectoral en Bolivia que deixou decenas de mortos. A policía arrestou a un cidadán arxentino na provincia oriental de Santa Cruz de la Sierra, exmembro das Forzas Armadas Revolucionarias de Colombia (FARC).[48]

Médicos cubanos

editar

Veciños da cidade de El Alto, detiveron a catro cubanos e entregáronos á policía baixo a acusación de que estaban a pagar a partidarios do Movemento ao Socialismo (MAS) para protestar violentamente nas rúas contra o goberno interino.[49] Segundo a policía, os dous homes e unha muller viaxaban nun vehículo onde a policía atopou unha mochila con 90.000 bolivianos (algo máis de 13.000 dólares).[50] Os sospeitosos dixeron que levaban ese diñeiro para pagar aos médicos cubanos de misión en Bolivia.[51] Horas despois, a xefa da brigada médica cubana en Bolivia, Yoandra Muro, foi arrestada e liberada máis tarde.[52]

En consecuencia, o presidente de Cuba, Miguel Díaz-Canel, anunciou a saída inmediata dos 725 membros da Brigada Médica Cubana destinados en Bolivia e xustificou a decisión por motivos de seguridade. Díaz-Canel denunciou o "acoso, as expresións anticubanas, o odio e o maltrato" aos que se estaba sometendo aos médicos cubanos que prestaban servizo en Bolivia[53] e o ministro de Asuntos Exteriores cubano, Bruno Rodríguez, informou de que a embaixada dos Estados Unidos "participa na instigación da violencia contra os médicos cubanos".[54] Despois da saída dos médicos cubanos, a ministra de Asuntos Exteriores, Karen Longaric, afirmou que a marcha era oportuna e necesaria, e que iso tamén permitiría "un trato respectuoso como sempre houbo entre Cuba e Bolivia".[55]

O ministro de Sanidade do país andino, Aníbal Cruz, declarou que só 205 dos 702 cubanos que estaban na misión médica en Bolivia tiñan o título de doutor e que despois de revisar os documentos, o goberno determinou que eran na súa maioría técnicos ou condutores.[56][57] Ata outubro de 2019, o goberno de Evo Morales gastou uns 7,7 millóns de dólares para manter a misión médica cubana, segundo datos facilitados polo goberno de Áñez. O goberno interino encargou unha auditoría co fin de coñecer con máis detalle como se utilizou o diñeiro que Bolivia pagaba a profesionais cubanos.[58] O ministro de sanidade cubano, José Ángel Portal, cualificou ás autoridades bolivianas de "golpistas" e asegurou que mentían sobre os títulos dos cubanos.[59] Pola súa banda, o viceministro de Asuntos Exteriores de Cuba, Rogelio Sierra Díaz, dixo que "a contribución da illa" á saúde en Bolivia "non é medible en termos financeiros".[60]

Bolivia cortou relacións con Cuba o 24 de xaneiro de 2020, despois de acusar á illa de afectar sistematicamente a relación bilateral baseada no respecto mutuo, nos principios de non interferencia nos asuntos internos, na autodeterminación dos pobos e na igualdade soberana dos Estados,[61] pero, con todo, o goberno de Áñez reiterou a vontade do Goberno de Bolivia de manter relacións cordiais.[62]

Venezuela

editar

Áñez recoñeceu a Juan Guaidó como presidente interino de Venezuela 24 horas despois de tomar posesión do cargo.[63] O seu goberno interino tamén cortou as relacións diplomáticas co goberno venezolano de Maduro, dándolle aos seus diplomáticos 72 horas para saír do país.[64][65] Áñez tamén lle pediu a Guaidó que designase ao novo embaixador venezolano en Bolivia, "que será recoñecido inmediatamente polo noso goberno".

Un mes despois, o seu goberno anunciou a entrada de Bolivia no Grupo de Lima. O ministro de Exteriores boliviano dixo nun comunicado que esperaba "contribuír a unha solución pacífica, democrática e constitucional á crise en Venezuela, que debe ser guiada polo pobo venezolano".[66] O mesmo mes, o goberno interino anunciou que darían refuxio a 200 venezolanos "que fuxiron do seu país por motivos de persecución política promovidos polo goberno de Nicolás Maduro".[67]

Conflito con México

editar

En novembro de 2019 o Goberno de México concedeu asilo político a Evo Morales.[68] Despois de obter o permiso das autoridades bolivianas para a entrada do avión mexicano de salvoconduto[69] e tras voar a través de varios países latinoamericanos, que cederon o seu espazo aéreo por obrigacións derivadas do dereito internacional, o expresidente Evo Morales tocou chan mexicano a mañá do 12 de novembro.[70]

O 14 de novembro de 2019, Áñez indicou que Morales se adicara a facer "descualificacións" desde a súa chegada a territorio mexicano.[71] O goberno de Bolivia, amparado no tratado internacional de Montevideo, acusou ao expresidente Morales de avivar as protestas do seu exilio en México contra o goberno interino, que anticipou que faría unha reclamación á administración de Andrés Manuel López Obrador.[72] En resposta, a Secretaría de Relacións Exteriores aclarou que México non é parte do devandito tratado e subliñou que a liberdade de expresión está garantida no artigo 6 da súa Carta Magna.[73]

O 27 de decembro de 2019 diplomáticos de España realizaron unha visita de cortesía á embaixada mexicana na Paz e demoraron a súa saída debido á detención de vehículos que tiñan que recollelos naquel lugar. Segundo o Ministerio de Asuntos Exteriores boliviano, diplomáticos españois chegaron á residencia mexicana con "persoas coa cara cuberta", que "tentaron entrar no complexo de forma subrepticia e clandestina".[74] Despois afirmouse que eran membros do Grupo Español de Operacións Especiais (GEO).[75] O embaixador de México acusou ao goberno de Jeanine Áñez de violar a Convención de Viena sobre Relacións Diplomáticas.[76] Longaric respondeu dicindo que a presenza de gardas enmascarados e armados levantou a sospeita dos residentes de que habería un intento de sacar a Quintana desde a embaixada ata outro lugar. "Ningún país do mundo podería tolerar o ocorrido o venres pasado. Nese caso, a Convención de Viena habilita o Estado anfitrión para declarar aos diplomáticos que violan as regras das convencións personae non gratae", dixo Longaric.[77] En rolda de prensa, Áñez proclamou formalmente o embaixador mexicano persona non grata e deulle 72 horas para saír do país,[78] e México retirou oficialmente o seu embaixador.[79]

O 30 de decembro, a ministra do Interior, Olga Sánchez Cordero, dixo que México non tiña intención de romper as relacións diplomáticas con Bolivia.[80]

Unión Europea

editar

O 2 de xaneiro representantes da Unión Europea reuníronse coa ministra de Asuntos Exteriores, Karen Longaric. O xefe adxunto da delegación da Unión Europea, Jörg Schreiber, cualificou as súas conversacións con Longaric de "abertas e construtivas" e a relación co goberno interino de "moi boa". Longaric dixo que tiña a comprensión e o apoio dos embaixadores da UE sobre os acontecementos na embaixada e mostrou o seu apoio á misión do goberno interino cara a novas eleccións.[81][82]

Arxentina

editar

As tensións nas relacións bilaterais entre Bolivia e a Arxentina comezaron pouco despois da toma de posesión de Jeanine Áñez como xefa do poder executivo. Un grupo de xornalistas arxentinos pertencentes a A24, Crónica TV, Telefé Noticias e TN foron a Bolivia para exercer as súas funcións profesionais.[83] En diferentes situacións, os xornalistas foron ameazados, agredidos e perseguidos.[84] Roxana Lizárraga, nomeada responsable do Ministerio de Comunicación, acusou aos xornalistas de sedición e afirmou que xa estaban identificados.[85] Unha vez publicada a situación, o Ministerio de Asuntos Exteriores arxentino pediu ás autoridades no poder en Bolivia "que garantisen a seguridade e a integridade física dos medios arxentinos ".[86] Os equipos de traballadores de prensa buscaron refuxio na embaixada arxentina. O entón embaixador mostrou a súa preocupación pola súa seguridade[87] e finalmente foron evacuados poucas horas despois.[88] Como resultado destes episodios, a Asociación Internacional de Radiodifusión (AIR), a organización Reporteiros sen Fronteiras (RSF),[89] a Asociación Interamericana de Prensa (SIP) e a Asociación de Entidades Xornalísticas Arxentinas (ADEPA) manifestaron a súa preocupación e rexeitamento.[90]

A chegada de Evo Morales a territorio arxentino produciuse dous días despois de que Alberto Fernández tomase posesión como presidente da Arxentina. Fernández convidara a Morales ao país e segundo o ministro de Asuntos Exteriores, Felipe Solá, pedíuselle ao expresidente que se compromete a non facer declaracións políticas durante a súa estadía na Arxentina como refuxiado político.[91] Pouco despois, esa restrición foi levantada.[92] Santiago Cafiero, Xefe de Gabinete de Ministros da Arxentina, expresou que un refuxiado político ten "os mesmos dereitos que un cidadán arxentino, co que ten liberdade de expresión, para declarar, para pensar e dicir o que quere. Non imos restrinxir as súas liberdades".[93] As autoridades arxentinas expresaron o seu apoio ás reunións con simpatizantes e outras actividades políticas que Morales decidiu realizar na Arxentina.[94][95][96]

Ante as declaracións políticas feitas por Evo Morales, o goberno de Áñez cualificou a relación coa Arxentina como "moi delicada" e anunciou a través da ministra de Asuntos Exteriores boliviana, Karen Longaric, que "imos consultar a Organización das Nacións Unidas (ONU): se se lles permite aos refuxiados expresar opinións de carácter político ou realizar actos que poñan en perigo a estabilidade do país que os persegue".[97] En caso de recibir unha resposta convincente da oficina do Alto Comisionado das Nacións Unidas para os Refuxiados (ACNUR), ameazaron con enviar unha "queixa formal" ao goberno arxentino.[98]

Gabinete de goberno

editar

O 13 de novembro nomeou a once dos vinte ministros que compoñen o gabinete de goberno do Estado plurinacional de Bolivia.[99][100] Áñez, que ten o control sobre a policía e as forzas armadas como presidenta, tamén modificou a dirección militar do país. Os seus principais ministros incluían prominentes empresarios de Santa Cruz de la Sierra.

Recoñecemento internacional

editar

Os Estados Unidos recoñeceron a presidencia de Áñez o 13 de novembro de 2019, mostrando o seu interese en traballar co seu goberno para organizar eleccións no país.[101][102] Tamén o fixo o Brasil, onde o seu presidente Jair Bolsonaro felicitou a Áñez pola súa asunción, que cualificou de constitucional, facendo fincapé na necesidade de celebrar eleccións en Bolivia.[103] Do mesmo xeito, o Reino Unido afirmou: "Damos a benvida ao nomeamento da Sra Áñez e a súa declaración para convocar eleccións pronto", e instando aos partidos políticos a apoiar os esforzos para manter a calma en Bolivia e celebrar eleccións presidenciais.[104] Así mesmo, Colombia, a través da súa chancelería, recoñeceu a Áñez como presidente o mesmo día 13 de novembro.[105] O embaixador mexicano en Bolivia afirmou que o seu país, que deu asilo a Evo Morales e ex-funcionarios do goberno, non recoñece a Áñez como presidente boliviana.[106] Pola súa banda, Rusia, a pesar de recoñecer a presidencia provisional de Áñez, indicou que isto non debería considerarse necesariamente un proceso lexítimo, senón que asegurou que o único poder con lexitimidade sería o que se produciría despois de que se convocasen novas eleccións.[107][108][109] Arxentina decidiu agardar a que a Asemblea Lexislativa dese país (con maioría do Movemento ao Socialismo, de Morales) lle conceda esa investidura, aínda que expresou que toma a Áñez como "autoridade de referencia".[110]

Posicións políticas

editar

Áñez tense descrito a si mesma como unha conservadora relixiosa de dereitas[111][112] e foi crítica con Evo Morales.[113]

Servizos penitenciarios

editar

A principios de 2019, Áñez pediu unha investigación sobre os gardas da prisión de Beni despois de falar con vítimas de violación e abuso por parte dos gardas. O seu obxectivo era establecer un precedente para a introdución de nova lexislación á espera de aprobación.[114]

Relixión

editar

Descríbese a si mesma como cristiá e levantou unha gran Biblia mentres se declaraba presidenta interina. The Guardian describiu isto como unha "reprimenda explícita" a Morales, que tiña unha historia tensa coa Igrexa católica e amosara o seu apoio ás tradicións relixiosas indíxenas.[115][116] Durante o goberno de Morales, aprobouse por referendo unha nova Constitución que daba ao cristianismo o mesmo status que outras relixións.[117]

Polémicas

editar

Ao redor do 41% da poboación boliviana identifícase a si mesma como indíxena[118] e a poboación adoita atopar discriminación con respecto á súa condición social en Bolivia, relacionada principalmente relacionada coa pobreza e a orixe étnica.[119] Despois da elección en 2006 de Evo Morales, o primeiro presidente indíxena de Bolivia, a polarización entre os indíxenas e outros aumentou a medida que o sistema político boliviano pasou da política de esquerda-dereita á política urbana- indíxena.[120]

A través das redes sociais, Áñez emitiu comentarios[121] sobre os pobos indíxenas que foron cualificados de "racistas" por The Guardian, "anti-indíxenas" por Agence France-Press,[122] e "provocadores" por The New York Times.[118] En Twitter, Áñez calificou a celebración do Aninovo do pobo aimará de "satánica" e dixo que "ninguén pode substituír a Deus".[123] Os chíos foron borrados e Áñez afirmou que ela nunca fixera tales comentarios, pero estes quedaron arquivados na web Archive.org.[124]

Como presidenta en funcións, Áñez declarou que mantería a wiphala, a bandeira das comunidades indíxenas bolivianas, como bandeira cooficial de Bolivia, como estaba na era Morales, e declarou que estaba comprometida coa tarefa fundamental de "resaltar a unidade da "plural e diversa" nación de Bolivia.[125] Ademais da whipala, o patujú móstrase de xeito destacado.[126] O patujú é un símbolo dos pobos indíxenas do leste de Bolivia e de Santa Cruz, a cidade máis grande de Bolivia. Esta bandeira tamén foi adoptada pola oposición indíxena a Morales durante as protestas do TIPNIS.[127] O 26 de novembro de 2019, representantes da comunidade indíxena concedéronlle un poncho vermello (unha prenda tradicional andina que levaban os líderes da comunidade) na investidura de Rafael Quispe como director do Fondo para o Desenvolvemento Indíxena.[128]

  1. "Proclamación Presidencia". 
  2. "Bolivias Constitutional Court Confirms Legitimacy Of Power Transfer To Anez". Consultado o 14 de novembro de 2019. 
  3. "COMUNICADO | Tribunal Constitucional Plurinacional". Consultado o 15 de decembro de 2019. 
  4. Redacción (13 de novembro de 2019). "Jeanine Áñez asume la presidencia de Bolivia y Evo Morales la acusa de "autoproclamarse"". BBC (en inglés). Consultado o 4 de xaneiro de 2020. 
  5. Redacción. "Jeanine Áñez se proclama presidenta de Bolivia y Evo Morales dice que "se ha consumado el golpe"" (en castelán). Consultado o 4 de xaneiro de 2020. 
  6. "El momento en el que Áñez se declara presidenta interina". 13 de novembro de 2019. Consultado o 4 de xaneiro de 2020. 
  7. "Jeanine Áñez anuncia que postulará a la presidencia de Bolivia en las elecciones de mayo". 25 de xaneiro de 2020. 

    Fernando Molina (25 de xaneiro de 2020). "Jeanine Áñez anuncia su candidatura para las próximas elecciones bolivianas". 

    "Jeanine Áñez confirma candidatura presidencial por la coalición "Juntos" para las elecciones generales". 24 de xaneiro de 2020. Arquivado dende o orixinal o 25 de xaneiro de 2020. Consultado o 22 de marzo de 2020. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 "BIOGRAFÍAS, Historias de vida en la Asamblea Legislativa Plurinacional" (PDF) (en castelán). Gente Común. Consultado o 25 de abril de 2020. 
  9. "Jeanine Áñez Chávez" (en castelán). 16 de outubro de 2015. Arquivado dende o orixinal o 16 de novembro de 2019. Consultado o 11 de novembro de 2019. 
  10. 10,0 10,1 "¿Quién es Jeanine Áñez, la mujer que puede asumir el mandato de Bolivia?" (en castelán). 11 de novembro de 2019. Consultado o 11 de novembro de 2019. 
  11. "¿Quién es Jeanine Áñez, la posible futura presidente Bolivia? - Diario Página Siete" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 11 de novembro de 2019. Consultado o 11 de novembro de 2019. 
  12. "Crisis en Bolivia: quién es Jeanine Áñez, la senadora opositora que puede asumir la presidencia" (en castelán). Consultado o 11 de novembro de 2019. 
  13. "Perfil de Jeanine Áñez abogada, presentadora de TV y hoy senadora de Demócratas". 
  14. "Jeanine Áñez, la senadora que puede reemplazar a Evo Morales en la transición" (en castelán). 11 de novembro de 2019. Consultado o 11 de novembro de 2019. 
  15. "¿Quién es Jeanine Áñez? La mujer que podría asumir la Presidencia de Bolivia". El Nacional (web). 11 de novembro de 2019. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  16. "Así es Jeanine Áñez, la nueva presidenta de Bolivia: presentadora, madre de dos hijos y casada con un político colombiano". Vanity Fair. 13 de novembro de 2019. Consultado o 22 de decembro de 2019. 
  17. Red Chuquisaqueña. "Jeanine Áñez sería la presidenta de Bolivia por sucesión". 
  18. Sputnik, Afp, Ap, Europa Press y (11 de novembro de 2019). "Golpe de Estado en Bolivia - Mundo - La Jornada". Arquivado dende o orixinal o 19 de decembro de 2019. Consultado o 11 de novembro de 2019. 
  19. "¿Quién es Jeanine Áñez Chávez, la mujer que podría gobernar Bolivia?" (en inglés). Consultado o 11 de novembro de 2019. 
  20. Manetto, Francesco (13 de novembro de 2019). "La senadora Jeanine Áñez se proclama presidenta de Bolivia sin quórum en el Parlamento". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  21. 21,0 21,1 Redacción (13 de novembro de 2019). "La senadora opositora Jeanine Áñez asume la presidencia de Bolivia tras la renuncia de Evo Morales" (en inglés). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  22. 22,0 22,1 Redacción (12 de novembro de 2019). "Senadora opositora Jeanine Áñez asume la presidencia de Bolivia" (en castelán). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  23. 23,0 23,1 "Jeanine Áñez asume la Presidencia de Bolivia tras la dimisión de Morales y anuncia prontas elecciones". Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  24. "Áñez salió al balcón del Palacio Quemado con la banda presidencial y con Camacho a su lado: "Nuestra fuerza es Dios, el poder es Dios"". Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  25. "Tribunal Constitucional de Bolivia avala a Jeanine Áñez como presidenta interina" (en castelán). 12 de novembro de 2019. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  26. "Tribunal Constitucional de Bolivia avaló la sucesión inmediata de Evo Morales sin requerir una ley" (en inglés). 13 de novembro de 2019. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  27. "Tribunal Constitucional de Bolivia reconoce a Jeanine Áñez como presidenta interina" (en castelán). 12 de novembro de 2019. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  28. De 2019, 12 De novembro. "El Tribunal Constitucional avaló a Jeanine Áñez como presidenta interina de Bolivia" (en castelán). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  29. "Presidenta de Senado boliviano denuncia presión a dirigentes". Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2020. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  30. "Dimite Adriana Salvatierra, presidenta del Senado de Bolivia" (en castelán). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  31. "El MAS reconoce en proyecto de ley la sucesión constitucional en la Presidencia" (en castelán). 20 de novembro de 2019. Consultado o 16 de abril de 2020. 
  32. "Gobierno interino radica proyecto de ley para convocar nuevas elecciones". Consultado o 3 de xaneiro de 2020. 
  33. "Bolivia aprueba una ley para convocar nuevas elecciones sin Evo Morales". Consultado o 3 de xaneiro de 2020. 
  34. "Bolivia: anulan los comicios de octubre y llaman a otras elecciones". Arquivado dende o orixinal o 03 de xaneiro de 2020. Consultado o 3 de xaneiro de 2020. 
  35. "Bolivia government proposes election bill as its seeks path to peace". 20 de novembro de 2019. Consultado o 29 de novembro de 2019. 
  36. "Bolivia Marks End of Era, as Legislators Rush to Approve New Election Without Evo Morales". 23 de novembro de 2019. Consultado o 29 de novembro de 2019. 
  37. "Bolivian leader agrees to withdraw military in deal to 'pacify' country". 24 de novembro de 2019. Arquivado dende o orixinal o 28 de novembro de 2019. Consultado o 25 de novembro de 2019. 
  38. "Evo Morales busca un candidato y Áñez dice que no participará en las elecciones". Consultado o 3 de xaneiro de 2020. 
  39. "Áñez rechaza presentarse como candidata presidencial en Bolivia". Consultado o 3 de xaneiro de 2020. 
  40. "Juramentan nuevos vocales del Tribunal Supremo Electoral en Bolivia". Consultado o 3 de xaneiro de 2020. 
  41. "Elecciones en Bolivia: anuncian nuevos comicios presidenciales para el 3 de mayo". 4 de xaneiro de 2020. Consultado o 14 de xaneiro de 2020. 
  42. "Jeanine Áñez anunció su candidatura a las elecciones generales en Bolivia". 24 de xaneiro de 2020. Consultado o 24 de xaneiro de 2020. 
  43. "Áñez envía a la ALP un proyecto de ley que plantea debate obligatorio entre candidatos". 31 de decembro de 2019. Consultado o 3 de xaneiro de 2020. 
  44. "Gobierno de Bolivia remite ley que plantea debate obligatorio entre candidatos a elecciones". 2 de xaneiro de 2020. Consultado o 3 de xaneiro de 2020. 
  45. "Con críticas a la Justicia, Áñez lanza el ‘Año de lucha contra el feminicidio y el infanticidio’". La Razón. Noticias de Bolivia y el Mundo. Consultado o 2021-01-28. 
  46. "Bolivia declara a 2020 como Año de Lucha Contra Feminicidio e Infanticidio". 14 de xaneiro de 2020. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  47. "Confirman dos casos de coronavirus y activan medidas de contención". Arquivado dende o orixinal o 07 de xuño de 2020. Consultado o 25 de abril de 2020. 
  48. "Bolivia unveils anti-terror unit to fight 'threatening' foreign groups". 4 de decembro de 2019. Consultado o 17 de xaneiro de 2020. 
  49. "Detienen en Bolivia a cuatro cubanos acusados de financiar protestas violentas". 14 de xaneiro de 2020. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  50. "Tres cubanos son aprehendidos en posesión de Bs 90 mil en El Alto". 13 de xaneiro de 2020. Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2020. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  51. "Detienen a funcionarios cubanos bajo acusaciones de incentivar protestas violentas en Bolivia". CiberCuba. novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  52. "Liberan a jefa de la misión médica cubana en Bolivia". 15 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  53. "Crisis en Bolivia: Cuba anuncia la retirada de sus médicos del país andino por el "acoso y maltrato" del nuevo gobierno". 16 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  54. "Cuba denuncia detenciones de 6 médicos en Bolivia". 15 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  55. "El gobierno interino de Bolivia denunció que solo 205 de 702 supuestos médicos cubanos tenían título". 28 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  56. "Más de la mitad de la misión médica cubana en Bolivia no eran doctores. La isla cobraba millones". 29 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  57. "Cubanos que trabajaban en áreas de la salud no eran médicos, denuncia gobierno Bolivia". 8 de xaneiro de 2020. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  58. "Ministerio de Salud inicia una auditoría al programa de médicos cubanos". 28 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  59. ""Desmiente" ministro de Salud de Cuba a golpistas bolivianos". 29 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  60. "Más de la mitad de la misión médica cubana en Bolivia no eran doctores. La isla cobraba millones". 2 de decembro de 2019. Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2020. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  61. "Bolivia anuncia la suspensión de las relaciones diplomáticas con Cuba". 24 de xaneiro de 2020. Consultado o 24 de xaneiro de 2020. 
  62. "Bolivia suspende relaciones diplomáticas con Cuba". 24 de xaneiro de 2020. Consultado o 24 de xaneiro de 2020. 
  63. "Bolivia reconoce a Juan Guaidó como presidente (E) de Venezuela". 13 de novembro de 2019. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  64. "La política internacional de Áñez: anunció la salida de Bolivia del Alba, de la Unasur y rompió relaciones con Venezuela". 15 de novembro de 2019. Consultado o 16 de novembro de 2019. 
  65. "Boliva's interim government to ask Venezuelan diplomats to leave the country". 15 de novembro de 2019. Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2020. Consultado o 17 de novembro de 2019. 
  66. "Bolivia announces entry into Lima Group to resolve Venezuelan crisis". 22 de decembro de 2019. Consultado o 22 de decembro de 2019. 
  67. "Bolivia dará refugio a 200 venezolanos que huyeron por "persecución política"". 13 de decembro de 2019. Consultado o 4 de xaneiro de 2020. 
  68. "México concede asilo político a Evo Morales". 11 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  69. "Avión militar mexicano va por Evo Morales a Bolivia". 11 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  70. "Evo Morales llega a México: "mientras tenga vida sigue la lucha"". 12 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  71. "México debe hacer respetar protocolo de refugiado con Evo: Jeanine Áñez, presidenta interina de Bolivia". 14 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  72. "Bolivia reclamará a México por las declaraciones políticas de Evo Morales". 14 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  73. "México responde a Áñez: Evo Morales tiene "derecho a la libertad de expresión" durante su asilo". 14 de novembro de 2019. Consultado o 15 de xaneiro de 2020. 
  74. Diferendo diplomático entre México y Bolivia suma otro incidente e involucra a España Arquivado 17 de abril de 2020 en Wayback Machine. por Mathieu Tourliere, Proceso, 27 de decembro de 2019
  75. "Migración confirma salida de agentes españoles que actuaron encapuchados en Bolivia". 
  76. Ariadna García (24 de decembro de 2019). "Bolivia viola inmunidad de embajadora de México". México. 
  77. "Gobierno expulsa a diplomáticos de México y España - Diario Página Siete". Arquivado dende o orixinal o 17 de abril de 2020. Consultado o 25 de abril de 2020. 
  78. Tras incidente diplomático, expulsan de Bolivia a embajadora de México El Segundero, 30 de decembro de 2019
  79. SRE instruye a embajadora de México en Bolivia a regresar al país para resguardar su seguridad El Segundero, 30 de decembro de 2019
  80. México no tiene la intención de romper relaciones diplomáticas con Bolivia: Sánchez Cordero El Segundero, 30 de decembro de 2019
  81. "Unión Europea ratifica apoyo al gobierno de Áñez - Diario Página Siete". 2 de xaneiro de 2020. Arquivado dende o orixinal o 03 de xaneiro de 2020. Consultado o 19 de xaneiro de 2020. 
  82. "Longaric destaca 'comprensión' de delegados europeos sobre incidente con España - La Razón". 2 de xaneiro de 2020. Arquivado dende o orixinal o 03 de xaneiro de 2020. Consultado o 19 de xaneiro de 2020. 
  83. "Bolivia, tras el golpe de Estado: periodistas argentinos fueron agredidos y amenazados". 14 de novembro de 2019. 
  84. "Bolivia: agreden a periodistas argentinos que están cubriendo la crisis". Arxentina. 14 de novembro de 2019. 
  85. "Bolivia: la ministra de Comunicación acusó de sedición a periodistas extranjeros". Arxentina. 14 de novembro de 2019. 
  86. "Sobre periodistas argentinos en Bolivia - Información para la Prensa N°: 425b/19". Arxentina. 14 de novembro de 2019. 
  87. "El embajador argentino en Bolivia: "No podemos garantizar la seguridad de los periodistas"". 15 de novembro de 2019. 
  88. Mar Centenera (15 de novembro de 2019). "Evacuados varios periodistas argentinos de Bolivia tras ser agredidos y amenazados". 
  89. "Periodistas argentinos que cubren la crisis en Bolivia denunciaron amenazas y agresiones". 14 de novembro de 2019. Arquivado dende o orixinal o 17 de abril de 2020. Consultado o 25 de abril de 2020. 
  90. "La SIP también condenó las agresiones a periodistas extranjeros en Bolivia". 15 de novembro de 2019. 
  91. "Evo Morales llega a Argentina y se quedará como refugiado político". 12 de decembro de 2019. Consultado o 17 de xaneiro de 2020. 
  92. "Argentina dice permitirá a Evo Morales hacer declaraciones políticas en el país: medio". 15 de decembro de 2019. 
  93. "Santiago Cafiero: "Evo Morales tiene libertad de declarar, de pensar y decir lo que quiera"". 15 de decembro de 2019. 
  94. "Argentina no restringirá declaraciones políticas de Evo Morales". Bolivia. 15 de decembro de 2019. 
  95. "Operativo oficial por el acto de campaña de Evo Morales". Arxentina. 23 de decembro de 2019. 
  96. "Alberto dio vía libre a Evo para hacer política y el boliviano ya se prepara para la campaña". Arxentina. 15 de decembro de 2019. 
  97. "Bolivia califica de "muy delicada" la relación con Argentina y consultará a la ONU las condiciones del refugio a Evo Morales". 24 de decembro de 2019. Consultado o 17 de xaneiro de 2020. 
  98. "Gobierno de Bolivia consultará a ACNUR si Morales puede hacer política desde Argentina". 20 de decembro de 2019. Consultado o 17 de xaneiro de 2020. 
  99. Manetto, Francesco (14 de novembro de 2019). "Jeanine Áñez nombra su Gabinete y renueva la cúpula militar en Bolivia". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 14 de novembro de 2019. 
  100. "Las más recientes noticias sobre el nuevo gobierno en Bolivia: Áñez nombra su Gabinete y cambia la cúpula militar" (en castelán). 13 de novembro de 2019. Consultado o 14 de novembro de 2019. 
  101. Clarín.com. "Estados Unidos, Brasil y Reino Unido reconocen oficialmente a Jeanine Áñez como presidenta interina de Bolivia" (en castelán). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  102. De 2019, 13 De novembro. "Estados Unidos reconoció a Jeanine Áñez como presidenta interina de Bolivia" (en castelán). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  103. Clarín.com. "El gobierno de Jair Bolsonaro reconoció a Jeanine Áñez como presidenta legítima de Bolivia" (en castelán). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  104. De 2019, 13 De novembro. "El Reino Unido reconoció a Jeanine Áñez como presidenta interina de Bolivia" (en castelán). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  105. "Cancillería de Colombia reconoce a Jeanine Áñez como presidenta interina de Bolivia" (en castelán). 13 de novembro de 2019. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  106. "Gobierno de México no reconoce a Jeanine Áñez como presidenta de Bolivia". Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  107. Rusia: "Solo podrá hablarse de poder legítimo en Bolivia después de las elecciones"
  108. "Rusia reconoce a Jeanine Áñez como presidenta interina de Bolivia". La República. 14 de novembro de 2019. Consultado o 1 de xaneiro de 2020. 
  109. "Moscú reconoce a Jeanine Áñez como la presidenta interina de Bolivia hasta las elecciones". Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2020. Consultado o 25 de abril de 2020. 
  110. "Macri reconoce a Áñez como "referencia de autoridad ", pero no como presidenta". 14 de novembro de 2019. Consultado o 14 de novembro de 2019. 
  111. Carmen Sesin (15 de novembro de 2019). "Bolivia's new leader, religious conservative Jeanine Áñez Chavez, faces daunting challenges" (en inglés). Consultado o 1 de xaneiro de 2010. 
  112. "Bolivia interim leader recognises Guaido as legitimate Venezuelan leader as balance shifts". 14 de novembro de 2019. ISSN 0307-1235. 
  113. "Bolivia: Senator Jeanine Anez declares herself interim president | DW | 12.11.2019" (en inglés). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  114. "Senadora Jeanine Áñez pide al Gobierno investigar todas carceletas del Beni" (en castelán). Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  115. "Jeanine Anez: stand-in president vowing to 'pacify' Bolivia" (en inglés). 13 de novembro de 2019. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  116. Collyns, Dan (13 de novembro de 2019). "Bolivia's interim president Jeanine Áñez promises new elections". Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  117. "Senator Brandishing Giant Bible Takes Over Bolivia Presidency" (en inglés). 11 de novembro de 2019. Consultado o 13 de novembro de 2019. 
  118. 118,0 118,1 "Ethnic Rifts in Bolivia Burst Into View With Fall of Evo Morales". 15 de novembro de 2019. 
  119. "Could Bolivia's current politics be fueling indigenous discrimination?" (en inglés). 25 de novembro de 2019. Consultado o 3 de decembro de 2019. 
  120. Jean-Paul, Faguet (Xuño de 2019). "Revolución desde abajo: desplazamiento de escisión y colapso de la política de élite en Bolivia". Política y sociedad. La política pasó de un eje convencional de competencia izquierda-derecha, inadecuado para la sociedad boliviana, a un eje étnico / rural-cosmopolita / urbano estrechamente alineado con su mayor división social. 
  121. "Estos son los agresivos tuits contra "originarios" e "indígenas" que borró Jeanine Áñez, la presidenta de Bolivia". 15 de novembro de 2019. 
  122. "These are the anti-indigenous tweets that Bolivia's interim president deleted". 16 de novembro de 2019. Arquivado dende o orixinal o 19 de novembro de 2019. Consultado o 25 de abril de 2020. 
  123. "Los agresivos tuits contra “originarios” e “indígenas” que borró Áñez". Paraguay. 15 de novembro de 2019. 
  124. "Los tuits contra los indígenas de la presidenta autoproclamada de Bolivia: "¡Satánicos, a Dios nadie lo reemplaza!"" (en castelán). 14 de novembro de 2019. Consultado o 25 de abril de 2020. 
  125. "Jeanine Áñez instruye que junto a la sagrada tricolor se mantenga la wiphala". 12 de novembro de 2019. 
  126. Suarez Ramirez, Marcelo. "Colocan la bandera de la Flor del Patujú junto a la wiphala y la tricolor en Palacio Quemado | EL DEBER" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 14 de xaneiro de 2020. Consultado o 4 de xaneiro de 2020. 
  127. "IMÁGENES "POR EL TIPNIS NO"". 3 de maio de 2012. Consultado o 4 de xaneiro de 2020. 
  128. "Áñez viste poncho andino obsequiado por comunarios" (en castelán). 26 de novembro de 2019. Consultado o 4 de xaneiro de 2020. 

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar