Freáns, Crespos, Padrenda

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Freáns.

Freáns é un lugar da parroquia de Crespos no concello ourensán de Padrenda na comarca da Terra de Celanova. Segundo o IGE, en 2022 tiña 24 habitantes (12 homes e 12 mulleres).

Freáns
Vista desde Cima de Vila
Parroquia	Crespos
Concello	Padrenda
Coordenadas	42°07′24″N 8°09′07″O
Poboación	24 hab. (2022)
[ editar datos en Wikidata ]

Xeografía

Ponte dos Liños.

Pola aldea discorre a Verea Real, protexida polas fortalezas de San Pedro de Grixó, dependentes do Alcázar de Milmanda, cun asentamento en Freáns procedente do cuartel de San Pedro. O paso por Freáns era pola ponte dos Liños. En 1948 abriuse estrada que conecta Mociños con Freáns, e ao ano seguinte a que une Freáns con Agra.

No río Gorgua hai 16 muíños e unha presa de regadío partía desde Silbares ata Morgade. Na aldea hai cinco canastros, de pequeno tamaño con planta rectangular con cuberta a dúas aguas, con pés de pedra, habitáculo de madeira e cuberta de tella ou lousa. En novembro de 1999 a zona pasou a formar parte do réxime de protección xeral do parque natural da Baixa Limia - Serra do Xurés. Na parte superior da aldea está a Fraga de Castiñeiros, tamén coñecida como Fraga da Costeira ou As Cañotas da Costeira.

Patrimonio

Interior da capela.

A capela de Santa María Magdalena é de estilo barroco, se ben ten a súa orixe nun templo anterior. O templo orixinal sufriu danos no s. XVII e reformouse no XVIII, mudando o arco románico por un lintel de pedra que á súa vez en 1960 se substituíu por un arco de formigón. No interior do templo hai dúas imaxes da Santa: unha de pedra que non conserva a cabeza, e que segundo a tradición foi encontrada por uns pastores nunha pequena cova no monte, na Canella do Folón. A festividade celébrase o 22 de xullo.

No torreiro da capela hai un cruceiro. Construíuno en 1973 o escultor vigués Raúl Comesaña, pagado pola veciñanza.

En 2011 creouse unha ruta de sendeirismo, a Ruta dos Muíños I, ao longo do río Gorgua. En 2015 creouse a Ruta dos Muíños III, que comeza no Campo do Río e vai cara a Gresufe e San Roque.

Festas

As festas de Santa María Magdalena adoitan comezar o xoves cunha sardiñada con pementos. O venres, tras a cerimonia relixiosa, hai un xantar. O venres e o sábado á noite hai verbenas.

Galería de imaxes

• 
  Exterior da capela
• 
  Interior dun muíño na Ruta dos Muíños III
• 
  Ruta dos Muíños I
• 
  Ruta dos Muíños I
• 
  Cruceiro de Freáns
• 
  Pementos do xoves de sardiñada
• 
  Pé do cruceiro de Freáns coa data de construción (1973)

Lugares e parroquias

Véxase tamén

Outros artigos

• Lugares de Padrenda

Bibliografía

• Francisco Alonso, Eloy de (2012). Historia del Concello de Padrenda. Vigo: Ediciones Cardeñoso.