Argovia

Argovia
	Aargau (de)
	Bandeira
Epónimo	Río Aar
Localización
	47°24′N 8°06′L / 47.4, 8.1
Estado federado	Suíza
Capital	Aarau
Contén a división administrativa	Distrito de Aarau (pt) ; Distrito de Baden-Argóvia (pt) ; Distrito de Bremgarten (pt) ; Distrito de Brugg (pt) ; Distrito de Kulm (pt) ; Distrito de Laufenburg (pt) ; Distrito de Lenzburg (pt) ; Distrito de Muri (pt) ; Distrito de Rheinfelden (pt) ; Distrito de Zofingen (pt) ; Distrito de Zurzach (pt)
Poboación
Poboación	678.207 (2018) (483,13 hab./km²)
Lingua oficial	lingua alemá
Xeografía
Parte de	North West Switzerland (en)
Superficie	1.403,77 km²
Altitude	382 m
Punto máis alto	Geissfluegrat (en) (908 m)
Punto máis baixo	Río Rin (260 m)
Comparte fronteira con	Basilea-Campo, oeste ; Cantón de Zug, sueste ; Cantón de Zürich, leste ; Cantón de Lucerna, sur ; Cantón de Soleura, oeste ; Berna, Suroeste ; Baden-Württemberg, norte
Creación	1803
Organización política
Órgano lexislativo	Grand Council of Aargau (en) , (Escano: 140)
Membro de	International Association for Sports and Leisure Facilities (en)
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+01:00, horario estándar; UTC+02:00, horario de verán; Tempo central europeo; horario de verán; Tempo central europeo de verán
ISO 3166-2	CH-AG
Código NUTS	CH033
Páxina web	ag.ch

Argovia (en alemán: Aargau, en francés: Argovie, en italiano: Argovia, en romanche: Argovia) é un cantón de Suíza, localizado no norte do país, facendo fronteira con Alemaña. Nos seus 1404 km² viven 581.562 habitantes, divididos en 232 concellos, Aarau é a súa capital. É un dos cantóns menos montañosos de Suíza, xa forma parte dun gran val ao norte dos Alpes e ao leste da cordilleira do Xura, comprendendo a parte baixa do río Aare, que lle dá o nome ao cantón, que significa Distrito do Aare. Forma parte oficialmente da confederación dende 1803.

Xeografía

A área total do cantón é de 1.404 km², a poboación é de preto de 581.562 habitantes (2007). A súa capital é Aarau. Limita ao norte con Alemaña, ao oeste co semicantón de Basilea-Campo, o cantón de Soleura e o cantón de Berna, ao sur co de Lucerna e ao leste cos cantóns de Zürich e Zug.

O cantón de Argovia é un dos menos montañosos de Suíza e forma parte da meseta suíza, un gran val ao norte dos Alpes e ao leste da cordilleira do Xura, sobre a cal se levantan pequenos outeiros. No cantón de Argovia áchanse as famosas fontes sulfuradas de Baden, mentres que en Rheinfelden atópanse as fontes salinas. En Brugg están as ruínas do castelo dos Habsburgo.

Historia

No século XV, a rexión foi gobernada polos Habsburgo, estes tiñan o seu centro de poder na rexión de Argovia, polo que aínda hoxe pódense atopar varios castelos, todos pertencentes a esa casa, así como varios ex-conventos.

En 1415 a rexión de Argovia foi gañada polos confederados aos Habsburgo. Berna obtén a parte suroccidental (Zofingen, Aarburg, Aarau, Lenzburg e Brügg). Algúns distritos chamados Freie Ämter ou Administración libre (Mellingen, Muri, Villmergen e Bremgarten) xunto con Baden pasaron a ser gobernados polos confederados. En 1798 a porción bernesa convértese no cantón de Argovia e o resto formou o cantón de Baden. En 1803, as dúas metades uníronse como cantón de Argovia, o cal se converteu nun membro de pleno dereito da Confederación. En 2003 o cantón celebrou o seu segundo centenario de existencia.

Economía

As terras do cantón de Argovia son as máis fértiles de Suíza. A cría de gando vacún, o cultivo de cereais e froitas son as principais actividades do cantón. A industria está tamén moi desenvolvida, particularmente no sector da enxeñaría eléctrica, os instrumentos de precisión, a produción de aceiro, ferro e cemento.

O cantón conta cunha central nuclear en Beznau. Un número significativo de persoas traspasan o cantón cada día para dirixirse ao centro financeiro e económico da cidade de Zürich, que se atopa moi preto das fronteiras do mesmo.