Ximena Garcés
Ximena Garcés (en éuscaro Ximena Gartzeiz), nada cara o 848 e finada en xuño de 912, foi a raíña consorte de Afonso III e nai dos reis García I, Ordoño II e Froila II.[1]
![]() Iluminación medieval que representa a Afonso III e a raíña Ximena. | |
Biografía | |
---|---|
Nacemento | (la) Ximena ![]() c. 848 ![]() |
Morte | xuño de 912 ![]() |
Lugar de sepultura | panteón real da catedral de Oviedo ![]() |
Raíña consorte de Asturias | |
869 – 910 ← Nuña – Nunilona Ximena → ![]() | |
Familia | |
Cónxuxe | Afonso III de Oviedo ![]() |
Fillos | García I de León, Ordoño II de Galicia e León, Froila II ![]() |
![]() |
Traxectoria
editarAlgúns autores sinalan que era filla do rei García Íñiguez de Pamplona, aínda que outros manifestaron as súas dúbidas respecto diso, xa que sinalan que o seu nome non figure nas Xenealoxías de Roda.[2] Porén, o medievalista Frei Justo Pérez de Urbel sinalaba na súa obra Relacións entre os reis de Navarra e os condes de Castela, publicada en 1945, que a raíña ximena era filla de García Ximénez de Pamplona e da súa segunda muller, Dadildis de Pallars ou Ribagorza, e que nese caso a raíña Ximena sería irmá de Sancho Garcés I de Pamplona. Porén, tamén chama a atención que non apareza nas Xenealoxías de Roda como filla de García Ximénez de Pamplona. Segundo o medievalista Ángel Martín Duque «...tampouco consta a suposta orixe pamplonesa de Ximena, muller de Alfonso III. É case impensable que os compiladores das Xenealoxías de Roda omitisen [...] antecedentes tan prestixiosos para a nova estirpe de reis que tentaron exaltar con detalle e veracidade por todos os lados.»[3]
Xunto co seu marido doou á Catedral de Oviedo a Cruz da Vitoria, cuberta de ouro e pedras preciosas no castelo de Gauzón, no ano 908. Outra cruz, tamén cuberta de ouro e pedras preciosas, foi doada por ámbolos dous cónxuxes á Catedral de Santiago de Compostela.[Cómpre referencia]
Participou na rebelión que os seus fillos protagonizaron contra o seu marido e que obrigou a este a abdicar no ano 910. A raíña Ximena morreu en xuño do ano 912.[Cómpre referencia]
Notas
editar- ↑ Ruiz de la Peña Solar, Juan Ignacio. "Jimena". historia-hispanica.rah.es. Consultado o 2025.
- ↑ Arco y Garay, Ricardo del (1954). "Sepulcros de la Casa Real de Castilla". Instituto Jerónimo Zurita. Consejo Superior de Investigaciones Científicas. OCLC 11366237.
- ↑ Martín Duque, Ángel J. (2001). "Definición de espacios y fronteras en los reinos de Asturias-León y Pamplona hasta el siglo XI" (PDF). Los espacios de poder en la España medieval: XII Semana de Estudios Medievales.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Ximena Garcés |
Bibliografía
editar- Arco y Garay, Ricardo del (1954). Sepulcros de la Casa Real de Castilla. Instituto Jerónimo Zurita. Consejo Superior de Investigaciones Científicas. OCLC 11366237.
- Flórez, Enrique (1770). Antonio Marín, ed. Memorias de las Reinas Católicas. Historia genealógica de la Casa real de Castilla y de León. Tomo I (2ª ed.).